Studie: Meeste veehouders weten te weinig over mastitis
nieuwsDriekwart van de Vlaamse melkveehouders kennen het verschil niet tussen klinische en subklinische mastitis. Dat blijkt uit een onderzoek van Universiteit Gent waarin 126 Vlaamse melkveehouders werden bevraagd. Bovendien nemen ze slechts zelden melkmonsters voor onderzoek. Mastitis is uierontsteking bij melkvee. Ongeveer 26 procent van de Vlaamse melkkoeien maakt jaarlijks minstens één keer een klinische mastitis door. Dat is niet alleen pijnlijk voor het dier, maar biedt ook nadelen voor de melkveehouder. Om te beginnen omdat zieke dieren veel minder melk produceren.
Klinische mastitis is een uierontsteking die zich manifesteert met zichtbare symptomen zoals afwijkende melk (vlokken, klonten) en een gezwollen, rode of warme uier. Subklinische mastitis is onzichtbaar. De koe toont geen uiterlijke kenmerken van ontsteking en dus kan de ziekte in deze gevallen enkel gedetecteerd worden via melkonderzoek. Let wel: subklinische mastitis is niet minder ernstig dan klinische mastitis, integendeel. Omdat de symptomen niet duidelijk zijn, kan een koe soms wekenlang rondlopen met subklinische mastitis alvorens ze behandeld wordt. Zo gaat de melkproductie achteruit en kan de infectie zich ongemerkt blijven ontwikkelen.
Kennis loont
Volgens het M-team van de universiteit van Gent, dat samen met ILVO, Hooibeekhoeve en DGZ een vier jaar durend VLAIO LA-project naar mastitis uitvoert, gaat 60 tot 70 procent van alle antibiotica op melkveebedrijven naar de preventie en behandeling van mastitis. Volgens de onderzoeksgroep kan het globale antibioticagebruik in de veehouderij via een slimmere aanpak van mastitis flink verminderen.
De onderzoekers van UGent onderscheidden de bevraagde melkveehouders in twee groepen. De ‘minder goed geïnformeerde melkveehouders’, die het verschil tussen klinische en subklinische mastitis niet kennen (75 procent) en de ‘goed geïnformeerde melkveehouders’ (25 procent). De goed geïnformeerde groep werkt vaker samen met de dierenarts via regelmatige bedrijfsbegeleiding. Bovendien zullen ze minder snel antibiotica inzetten tegen mastitis, omdat ze beter kunnen identificeren wanneer het gaat om een minder ernstige infectie.
Er wordt te weinig bemonsterd
Bij de melkmonstering is er nog een duidelijke lacune. Zelfs bij de goed geïnformeerde melkveehouders neemt 28 procent geen melkmonster wanneer ze klinische mastitis waarnemen. Bij de minder geïnformeerde groep neemt 77 procent bijna nooit een melkmonster. Bij zo’n monster komt ook wat werk kijken: je moet de koe vastzetten, de spenen zuiver maken, steriel werken en de flesjes of buisjes klaarmaken.
Ook blijkt dat minder dan de helft van de melkveehouders zijn koeien selectief droogzet. Wie dat wel doet, kiest meestal voor een periode van zes weken. 68 procent gebruikt hierbij een speenafsluiter. De droogstand geeft het uierweefsel weken de kans te herstellen en vernieuwen, zodat een volgende lactatie optimaal kan starten. Koeien droogzetten biedt ook een goede gelegenheid om subklinische mastitis te behandelen met langwerkende antibiotica zonder risico op residuen in de melk.
Nog veel werk aan de winkel
Het onderzoek besluit dat er, ondanks jarenlange kennisverspreiding en opleidingen, nog steeds veel te leren valt op vlak van optimaal mastitisbeheer. Volgens de onderzoekers is er een taak weggelegd voor dierenartsen om het onderscheid tussen klinische en subklinische mastitis goed te onderstrepen, net zoals de juiste praktijken voor een goede uiergezondheid en verantwoord antibioticagebruik beter moeten worden toegelicht.
En hoewel veehouders het belang van melkmonsters wel inzien, zien zij blijkbaar nog steeds te veel nadelen om het consistent toe te passen in de praktijk. Slechts 43 procent weet dat er ook sneltesten voor mastitis bestaan. Deze zijn minder betrouwbaar dan een labotest, maar wel eenvoudiger. Ook op dit vlak moet er dus beter worden geïnformeerd, aldus de onderzoekers.
Lees de volledige studie hier.
Bron: Eigen berichtgeving
