Sociaal akkoord over seizoenarbeidersregeling verbetert Vlaamse concurrentiepositie
Door de groeiende welvaart in Oost-Europa verloopt de zoektocht naar seizoenarbeiders in de Vlaamse land- en tuinbouw steeds moeilijker. Daarbij speelt ook de concurrentie uit buurlanden een rol. Deze concurrentiepositie is volgens de sector behoorlijk verbeterd door een definitieve aanpassing van de seizoenarbeidersregeling die vanaf dit jaar van kracht is. Om deze gunstige voorwaarden te bekomen moesten de onderhandelaars voor de land- en tuinbouw volgens eigen zeggen wel concessies doen op het vlak van flexijobbers.
Jaarlijks werken er in Vlaanderen 70.000 mensen in de land- en vooral tuinbouw onder de regeling van seizoenarbeid. Waar arbeiders traditioneel 65 dagen onder dit voordelig statuut mochten werken, was dit aantal tijdens corona opgekrikt tot 100. Na veel onderhandelingen wist de land- en tuinbouwsector deze verlenging vorig jaar ook door te trekken. Ook was er een forse loonsverhoging voorzien – bovenop de indexering – waarin de overheid voor een groot deel tussen kwam.
In een nieuw sociaal overleg, dat eind vorig jaar plaatsvond en vastlegt welke reglementen vanaf begin dit jaar van kracht zijn, is deze aanpassing permanent geworden. Seizoenarbeiders mogen voortaan 100 dagen in België werken en de overheid compenseert de extra loonkost voor een stuk. “Dat is zeer goed nieuws voor onze land- en tuinbouwers voor wie de plukkaartregeling een essentieel arbeidsstatuut is”, zegt Chris Botterman, hoofd sociale zaken bij Boerenbond.
De laatste jaren zag de Vlaamse land- en tuinbouwsector zijn aantrekkingskracht op buitenlandse arbeiders verslechteren. Dit had enerzijds te maken met de stijgende welvaart in sommige Oost-Europese landen waardoor bijvoorbeeld Polen steeds minder geneigd waren naar België te komen. Daarnaast was er ook een groeiende concurrentie uit Nederland en Duitsland waar bepaalde sectoren eveneens op de inzet van buitenlandse seizoenarbeiders draait.
Telers experimenteren voor Colruyt met abrikozenteelt
1 augustus 2022“Wij merken meteen het effect”
Fruitteler Wolfcarius uit het West-Vlaamse Markegem is uiterst tevreden met het behaalde resultaat. “De voorbije jaren werd het steeds moeilijker om seizoenarbeiders naar hier te krijgen. We hebben gemerkt dat het door de nieuwe sociale voorwaarden makkelijker is om buitenlandse seizoenarbeiders aan te trekken. Mensen die hier gewerkt hebben en bij uitbreiding hun vrienden en kennissenkring zijn sneller geneigd nog eens naar hier te komen”, vertelt medezaakvoerder Yves Wolfcarius. Het fruit bedrijf heeft tijdens de appel- en perenpluk tot 250 seizoensarbeiders in dienst. Het gaat dan om Polen, Roemenen, Bulgaren en ook Oekraïners.”
Een ander punt dat de onderhandelaars voor de land- en tuinbouw uit de onderhandelingen hebben gesleept, is de mogelijkheid om seizoensarbeiders een beperkt bedrag cash uit te betalen als voorschot. Het gaat om 65 euro per week, voor een periode van twee maanden. “In de praktijk is het voor buitenlanders niet zo makkelijk om hier een rekening te openen. Het cash geld helpt om deze periode te overbruggen en maakt ons land ook aantrekkelijker”, aldus Wolfcarius.
Waar er naar schatting 70.000 seizoenwerknemers actief zijn in de tuinbouw, bedraagt dat aantal 1.000 in de landbouw. Voor de landbouw zijn er 50 dagen seizoenarbeid. Voor alle dierlijke sectoren worden er 100 halve dagen seizoenarbeid voorzien, vertelt Botterman die aangeeft dat het betreffende koninklijke besluit die deze afspraken formaliseert, nog gepubliceerd moet worden.
Geen flexijobs in land- en tuinbouw
Terwijl Botterman en Wolfcarius tevreden terugkijken op de onderhandelingen met de sociale partners, de werknemers (vakbonden) en overheid, betreuren ze het dat ze flexijobs niet hebben kunnen mogelijk maken voor de land- en tuinbouw. De regeling van flexijobs is vooral interessant voor de inzet van lokale mensen. “Het was een kwestie van keuzes maken”, vertelt Botterman. “De sociale partners achtten het niet opportuun om beide gunstregelingen mogelijk te maken voor onze sector.”
Omdat het belang van seizoenarbeid veel belangrijker is voor de sector dan dat van flexijobs, hebben de onderhandelaars namens de werkgevers in de land- en tuinbouw gekozen voor de regeling van seizoenarbeiders. “Het is echt niet zo dat wij tegen flexijobs zijn in de land- en tuinbouw”, wil Botterman een misverstand uit de wereld helpen. “Flexijobs zijn wel mogelijk voor de verbredingsactiviteiten van land- en tuinbouwbedrijven en ook in de tuinaanleg”, besluit hij met een positieve noot.
