Peeters neemt maatregelen tegen crisis in groentesector

Via versnelde uitbetalingen van VLIF-steun, overbruggingskredieten, gesprekken met de banken en extra promotiecampagnes wil minister Peeters op korte termijn de “historische crisis” die de groentesector treft, verzachten. Op lange termijn komen er initiatieven om de sector meer crisisbestendig te maken. Dat werd afgesproken met alle betrokkenen na crisisoverleg op het kabinet Peeters.

De nasleep van de EHEC-bacterie en het sluiten van de grenzen dat daarop volgde, is één van de belangrijke oorzaken van de crisis die de tuinbouwsector momenteel treft. Maar ook het goede weer in het voorjaar en het late seizoen in Zuid-Europa zorgden ervoor dat er een massa groenten tegelijkertijd op de markt kwamen. “Dit is meteen gaan doorwegen op de prijs. Die is historisch laag en heel wat groenten geraken niet verkocht”, duidde Peeters.

Zo blijkt uit cijfers van REO Veiling dat er voor de periode van 1 maart tot 17 augustus dit jaar voor tomaten alleen al 10,47 procent van de oogst niet verkocht geraakte. In dezelfde periode vorig jaar was dit slechts 0,31 procent. Ook voor komkommers zijn er dramatische cijfers op te tekenen: 0,46 procent onverkochte voorraad vorig jaar tegenover 5,81 procent dit jaar. Bij de sla staat de teller momenteel op 10,83 procent van de oogst die niet verkocht is geraakt, terwijl dit een jaar eerder 1,57 procent was. Ook bij de andere groenteveilingen zijn er vergelijkbare cijfers op te tekenen.

De prijzen van de groenten die wel verkocht worden, zijn uitzonderlijk laag. Tomaten bijvoorbeeld worden verkocht aan 10 eurocent per kilo terwijl dit vorig jaar nog 58 eurocent was. “Daardoor dreigt er vooral een gebrek aan liquide middelen voor onze tuinders. In september loopt het seizoen ten einde en moeten de leningen afgelost worden. Nadien moet er ook geïnvesteerd worden in nieuw teeltmateriaal”, legt Luc Vanoirbeek van Boerenbond uit. “Wellicht zal dan pas duidelijk worden hoeveel groentetelers er echt in de problemen zitten.”

Om het gebrek aan liquiditeiten op te vangen, heeft minister Peeters beloofd om de VLIF-steun aan tuinbouwers vervroegd uit te betalen. “Ik herinner er ook aan dat telers nog steeds overbruggingskredieten kunnen afsluiten tot maximaal 90.000 euro. We zullen ook samen zitten met de banken om te benadrukken dat ze voorzichtig moeten omgaan met de uitstaande kredieten in de groentesector”, zei de minister na het overleg.

De promotiecampagnes van VLAM zullen eveneens doorgetrokken worden. Daarnaast wil Peeters op Europees niveau de zogenaamde ‘expertenwerkgroep tomaten’ versneld samenroepen. Naast die concrete maatregelen wil Peeters ook de discussie aantrekken rond de promotie van eigen producten in Europa. “Vlaanderen als groente-exporteur kampt hier soms met moeilijkheden. De visie "alleen groenten en fruit van bij ons" bemoeilijkt onze afzet. We zouden beter “producten uit Europa” promoten”, aldus Peeters.

Wat maatregelen op lange termijn betreft, wil de minister-president vanaf september met de sector overleg plegen om te bekijken hoe de tuinbouwsector meer crisisbestendig kan gemaakt worden. “Het kan niet de bedoeling zijn dat we elkaar hier volgend jaar over hetzelfde probleem treffen”, stelde hij. Zo wil Peeters dat er nagedacht wordt over het kloksysteem dat op de veilingen gehanteerd wordt.

Niet alleen de Vlaamse tuinbouwsector is getroffen. Ook in onze buurlanden raken de groenten aan dumpingprijzen nauwelijks verkocht. In Frankrijk vragen de groente- en fruittelers zo’n 50 miljoen euro om aan de huidige crisis het hoofd te bieden. Om de aandacht te vestigen op hun probleem organiseerden ze een grote verkoopdag voor groenten en fruit in Parijs en enkele Parijse voorsteden. Telers verkopen er hun producten rechtstreeks aan de consument omdat “de telers op die manier een correcte beloning krijgen voor hun producten”.

Eerder al hielden boze Franse boeren vrachtwagens met groenten en fruit uit Spanje tegen waarna ze de inhoud van de koelwagens vernietigden. Spaans minister van Landbouw Rosa Aguilar was hierover niet te spreken. De Franse landbouwminister Bruno Le Maire nodigde haar uit voor een gesprek en gaf aan dat de Europese regels over het vrij verkeer van goederen moeten gerespecteerd worden.

Volgens Luc Vanoirbeek geven de Franse boeren het verkeerde voorbeeld met hun “chauvinistische acties”. “Als we uit de EHEC-crisis één les getrokken hebben, dan is het wel dat er juist een Europese aanpak nodig is en dat we nationalistische reflexen moeten voorkomen”, stelt hij.