Overweegt Europa afschaffing suikerquotum?

De Europese Commissie overweegt om na de melkquota ook de quota in de suikersector af te schaffen om zo deze sector meer concurrentieel te maken. Dat blijkt uit het uitgelekte conceptvoorstel van EU-landbouwcommissaris Dacian Ciolos voor een verdere hervorming van het Europees landbouwbeleid (GLB). Volgens de Europese bietentelers is er nochtans een groot draagvlak voor het behoud van die quota.

Het huidige suikerbeleid loopt tot het teeltjaar 2014-2015. Naar het beleid voor de periode daarna moet nog onderzoek worden gedaan, zo staat in het concept van Ciolos te lezen. "Verschillende opties voor de toekomst dienen te worden onderzocht, waaronder een geleidelijke beëindiging van de quota op een nader te bepalen datum", luidt het.

De Europese suikersector heeft nog maar net een drastische hervorming achter de rug. In 2005 besloot de Europese Unie om een derde van het suikerquotum van 18 miljoen ton uit de markt te nemen. Gevolg hiervan is dat suikerbietentelers de productie in minder optimale teeltgebieden hebben gestaakt.

Volgens de Europese bietentelersorganisatie CIBE is er brede steun voor het behoud van een regulering na 2015. Telers en bietenverwerkers vrezen dat afschaffing van de quota zou leiden tot sterkere schommelingen van de suikerprijs en daarmee ook van de bietenprijs.

Het areaal bieten zou daardoor van jaar tot jaar sterk verschillen. "Het verwerken van bieten is kapitaalintensief. Het past niet als je het ene jaar veel en het andere jaar weinig bieten krijgt. Ook de gebruikers van suiker willen graag stabiele prijzen", klinkt het. "Er is brede steun om de suikerregulering te behouden. We staan open voorandere opties, maar een quotum lijkt het beste systeem om de suikermarkt te blijven reguleren."

De bietentelers wijzen er ook op dat de EU sinds de suikerhervorming geëvolueerd is van een netto-exporteur naar één van de grootste importeurs van suiker. In sommige regio’s hebben de suikerfabrieken al een tekort aan suiker. "Wij vinden voedselzekerheid een belangrijk criterium in het suikerbeleid", zegt Jos Van Campen, voorzitter van CIBE.

Dat Europa net als de melkquota nu ook de suikerquota wil afschaffen, gaat er bij Van Campen niet in. "Europa exporteert zuivel, maar importeert suiker. Bovendien heeft de zuivelsector zelf gevraagd om beëindiging van de quota. In de suikersector bestaat juist een breed draagvlak om de regulering te behouden."

Dat wordt volgens Van Campen ondersteund door de ACP- en de LDC-landen. Dat zijn minder welvarende landen buiten de Europese Unie die zonder invoerheffing een bepaalde hoeveelheid suiker mogen exporteren naar Europa. "Die landen willen liever een beperkte hoeveelheid suiker verkopen aan de EU tegen een hoge prijs, dan dat ze moeten concurreren op de Europese markt met goedkope suiker uit Brazilië."

Bij de hervorming van het suikerbeleid in 2005 zijn afspraken gemaakt met de wereldhandelsorganisatie WTO. De Europese Unie beperkt de export tot jaarlijks 650.000 ton suiker. Alleen bij een tekort op de wereldmarkt wordt de export verruimd, zodat het niet handelsverstorend werkt. Ook de import is gereguleerd. En als de industrie te veel suiker produceert, moet het worden opgeslagen tot het volgende seizoen.