Open Vld vraagt aan Demir om beslissing over uitrijregeling mest te herzien

De natste zomer sinds het begin van de metingen heeft ervoor gezorgd dat de tarweoogst nog nooit zo laat van de velden werd gehaald. Nu nog is op veel plaatsen het stro niet binnengehaald. Dat deed de landbouworganisaties al eind juli de vraag aan minister Demir stellen om de uitzonderingsmaatregel te activeren die in het mestdecreet is voorzien. Die bepaalt dat de deadline van 31 augustus verlengd kan worden wanneer de weersomstandigheden dat vereisen.

Waterkwaliteit

Ondanks het feit dat de landbouworganisaties al naar mogelijk uitstel polsten eind juli toen ze door de slechte zomer de bui al zagen hangen, kwam er pas op vrijdagmiddag 27 augustus nieuws van het kabinet. Met minder dan vier dagen op de teller om nog mest uit te rijden, besliste de minister om geen verlenging toe te staan. Wel kregen de landbouwers een dag extra omdat ze uitzonderlijk ook op zondag 29 augustus mest mochten voeren. Vanggewassen mochten dan weer wel later uitgezaaid worden dan in de wetgeving is voorzien.

“De waterkwaliteit is enorm slecht, dat blijkt evaluatie na evaluatie”, zei Demir op Radio 1. Wij moeten alle maatregen nemen die er zijn om te evolueren naar een betere waterkwaliteit. Dat is in het belang van alle Vlamingen. Tegelijk zien we dat de Europese Commissie vragende partij is voor extra maatregelen. In die context zijn versoepelingen volgens mij niet te verantwoorden.” Eerder wees ze erop dat mest niet mag uitgevoerd worden op drassige bodems en ze verwees de boeren naar de mestverwerking om hun overtollige mest kwijt te geraken.

Gezond boerenverstand

Er komt nu ook kritiek op deze beslissing uit politieke hoek. Open Vld'ers Steven Coenegrachts en Hilde Vautmans, die respectievelijk in het Vlaams en Europees parlement zetelen, pleiten ervoor om de uitrijregeling alsnog te verlengen. “Wanneer percelen minder bemesting krijgen, dan zal ook het eiwitgehalte in het ruwvoeder aanzienlijk lager liggen. Tegelijk creëert de minister een ander probleem: overvolle beerputten terwijl de mestverwerkers vandaag al aan de limieten van hun capaciteit zitten. Ondertussen blijft het vee mest produceren”, meent Coenegrachts. “Waterkwaliteit is belangrijk, maar wegen de gevolgen voor de landbouw echt op tegen de effecten van de zeer beperkte verlenging van de uitrijregeling?”

Als Europees parlementslid wijst Vautmans op de mogelijkheid die er binnen het Europees wettelijk kader is om de uitrijregeling te verlengen in geval van zeer extreme weersomstandigheden. Ook in Nederland en Wallonië werd van die mogelijkheid gebruik gemaakt. Zo werd in Wallonië beslist om de deadline voor mest te voeren, die daar op 15 september ligt, zelfs te verlengen tot eind september.

“Dat is in de huidige situatie toch logisch?”, aldus Vautmans. “De uitrijregeling zijn regeltjes die gemaakt werden in kantoren waar je het klimaat kan regelen met één druk op de knop. Helaas zijn onze landbouwers afhankelijk van ons écht klimaat en dat klimaat heeft de afgelopen zomermaanden voor veel problemen gezorgd.” Coenegrachts en Vautmans pleiten ervoor om het gezond boerenverstand te gebruik en de uitrijregeling alsnog te verlengen. “Dat is het minste wat we kunnen doen om onze landbouwers uit de nood te helpen”, klinkt het.

Kalenderfetisjisme

Ook bij de landbouworganisaties is het onbegrip over die beslissing van de minister groot. Zowel Boerenbond als ABS reageerden afgelopen vrijdag, toen de beslissing bekend raakte, zwaar teleurgesteld. “Eens te meer wordt aangetoond dat werken met een vaste datum in de wetgeving niet werkt voor onze sector. Wij zijn afhankelijk van de weersomstandigheden en voor een uitzondering zijn we afhankelijk van de goodwill van een minister”, aldus Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker. “Het is voor onze boeren op die manier onmogelijk om op een correcte landbouwkundige en milieukundige manier in de meest optimale omstandigheden te werken. Wanneer gaan de beleidsmakers dat eens begrijpen?”

Bij ABS was eenzelfde geluid te horen. “We zijn ontgoocheld over de laattijdige communicatie en betreuren het kalenderfetisjisme van de minister. Heel wat boeren moeten zich nu tot wenden tot onnodig dure mestverwerking”, zegt beleidsmedewerker Mark Wulfrancke. De minister schermt met het milieu, maar de landbouworganisatie betwijfelt of de niet-verlenging wel zo goed is voor dat milieu. “De boodschap die de minister nu geeft, is dat we niet moeten kijken naar wat goed is voor landbouw en milieu. We moeten de bodem gewoon kapot rijden. Dat is een heel jammer signaal”, stelt Wulfrancke.

Twee maten, twee gewichten

Ook De Ochtend op Radio 1 besteedde aandacht aan de beslissing van de minister. Daar reageerde een zwaar ontgoochelde akkerbouwer uit Sint-Truiden. Hij ziet drie getroffen sectoren: de akkerbouwers die onvoldoende mest op hun gronden kunnen voeren, de veehouders die met overvolle mestkelders zitten en de loonwerkers die zwaar geïnvesteerd hebben in up-to-date materiaal, maar die dat nu niet kunnen inzetten en dus niets verdienen. “Ik stel voor dat minister Demir de laarzen aantrekt en hier eens ter plaatse komt kijken”, aldus nog de landbouwer op Radio 1.

Ook op sociale media is het onbegrip bijzonder groot. Er worden ook vragen gesteld bij de gelijkheid van de wet voor alle sectoren. “De industrie loost jarenlang bewust toxisch afvalwater in waterlopen en dat schijnbaar zonder controle. Landbouw wordt (terecht) superstreng gecontroleerd op incidentele uitspoeling van niet-toxische nutriënten. Waarom kan het daar wel? Ruikt naar twee maten en twee gewichten”, verwijst een landbouwer naar het PFOS-schandaal dat almaar verder lijkt uit te deinen.