Vuurzee verwoest oogst in Zuid-Franse wijngaarden
nieuwsEnkele weken voor de druivenoogst sloeg een vuurzee in het Franse departement Aude genadeloos toe en legde grote delen van de wijngaarden in as. Tussen verkoolde ranken en verbrande dromen blijven de wijnboeren verweesd achter. "Het zal veertig jaar duren voor we weer wijn van die kwaliteit hebben", klinkt het somber. Sommige stokken zijn volledig afgebrand, anderen die het vuur trotseerden, dreigen een rokerige bijsmaak aan de wijn te geven. Veel verbrande ranken zullen worden gerooid, pijnlijk voor de wijnboeren én voor toekomstige generaties, want wijngaarden vormen waardevolle natuurlijke brandbuffers.
De branden in het zuiden van Frankrijk hebben landbouwers en wijnbouwers zwaar getroffen. Hoewel het vuur inmiddels onder controle is, is de schade enorm. Bladeren en wijnstokken zijn verbrand of aan de zijkanten verschroeid. De prefect van de Aude schat het verlies op 800 tot 900 hectare wijngaarden binnen het brandgebied, dat volgens de civiele bescherming bijna 17.000 hectare beslaat.
"Dit is pure wanhoop", getuigt Fabien Vergnes aan de Franse nieuwsdienst AFP. Hij is een derde generatie wijnbouwer en eigenaar van twintig hectare in Tournissan. "Deze syrah- en grenache noir-wijngaarden waren mijn pareltjes. Al dat werk van jaren is in één uur in rook opgegaan. Als we geen hulp krijgen, komen we hier niet bovenop."
Ook de oude wijnbouwer Hugues Maurin kijkt aangeslagen naar zijn wijnranken, geplant door zijn grootouders in 1936. "Ik zal het moeten rooien, het breekt mijn hart." Zijn zeven hectare leveren hem normaal 10.000 tot 12.000 euro per jaar op.
Vorst, droogte, vuur
In Saint-Laurent, één van de drie gemeenten die de coöperatieve kelder Cellier des Demoiselles bevoorraden, is tachtig procent van de wijngaarden volledig of deels afgebrand. "In 2022 hadden we vorst, in 2023 en 2024 droogte, en dit jaar vuur", somt directeur Anael Payrou op. "Het lijkt wel of we vervloekt zijn." Van de overgebleven twintig procent is het nog afwachten of de druiven zonder kwaliteitsverlies gevinifieerd kunnen worden. "We moeten zien in welke mate ze een rokerige smaak hebben."
Veel leden van de kelder verloren ook tractoren, karren en ander materiaal. Sinds het begin van de zomer is dit al de derde brand die hun wijngaarden treft, goed voor een jaarlijkse productie van 10.000 tot 15.000 hectoliter.
Rooksmaak in de wijn
Het is te vroeg voor een volledige schadebalans, nuanceert oenoloog Matthieu Dubernet, oprichter van een laboratorium in Narbonne. “Gedeeltelijk beschadigde stokken kunnen zich de komende jaren nog herstellen. Druiven nemen wel gemakkelijk rookgeur op, en dat is niet goed voor de wijn. Sommige wijngaarden zijn daarom niet meer te redden, maar er zal zeker een oogst zijn in 2025." Hoewel de kans groot is dat de wijn een rokerige smaak krijgt, blijft Dubernet optimistisch: "We beschikken over technieken om de aroma’s weer in balans te brengen."
Natuurlijke brandbuffers
Het rooien van verbrande stokken heeft ook een ander gevolg: het verdwijnen van een natuurlijke brandbuffer. Wijnranken bevatten namelijk veel vocht en branden niet zo gemakkelijk. In tegenstelling tot bossen, waar onder meer de boomkruinen een doorlopend brandbaar tapijt vormen, verspreiden vlammen zich in wijngaarden veel trager door de lage, open aanplant en de vaak kale bodem. Na het verschroeien van een rij verliest het vuur telkens aan kracht.
Die bescherming is in de Aude de laatste jaren afgenomen door het grootschalig rooien van wijngaarden om economische redenen en door overtollige wijnvoorraden. Veel wijngaarden hebben plaats gemaakt voor bossen. "Als we de wijngaarden in de Corbières niet behouden, zal de dag dat er brand uitbreekt in Lagrasse, het vuur tot aan zee komen", waarschuwt Sébastien Pla, parlementslid en zelf wijnbouwer. Lagrasse, één van de vertrekpunten van de brand, ligt zo’n veertig kilometer van de kust. "Een wijngaard is de beste brandblusser."
Bron: RTBF
