Ook extra klimaatinspanning voor landbouw

Sinds 1990 verminderde Vlaanderen zijn uitstoot in de niet-ETS sectoren met 15%, waardoor we nog 20% onder de doelstelling voor 2030 zaten. Met de afgesproken 40% reductie die de Vlaamse regering tegen 2030 wil bereiken, moeten we de inspanning dus verdubbelen in de komende tien jaar.

Geen afbouw van de veestapel, wel koolstofopslag onder landbouwland

Voor de landbouw wordt de lat 10 procent hoger gelegd dan oorspronkelijk voorzien was.  Zo zal tegen 2030 de methaanuitstoot met 30 procent moeten verminderen, dat is 10% meer dan de doestelling van het Convenant Enterische Emissies. Dat moet vooral gebeuren met technische ingrepen zoals aangepast veevoeder voor koeien. De Vlaamse regering zal dit extra gaan ondersteunen.

De veelbesproken afbouw van de veestapel komt er dus niet, al zal de discussie bij de stikstofscenario’s ongetwijfeld wel heropend worden. Wal zal de grootte van de veestapel gekoppeld worden aan de Europese vleesconsumptie. Wat dat concreet moet gaan betekenen is nog onduidelijk.

Ook de koolstofopslag onder landbouwbodems en meer specifiek grasland krijgt een prominentere rol in het klimaatbeleid. Eerder suggereerde berekeningen van het ILVO dat het potentieel van koolstofopslag op landbouwland beperkt is in Vlaanderen, maar in andere studies komt de bodem dan weer naar voor als meest kosten-efficiënte ‘nature based solution’ in de rijke landen.

Minder fossiele subsidies, wel aardgasheffing

In de glastuinbouw gaan de subsidies voor fossiele warmtekrachtkoppelingen vanaf 2023 op de schop. Ook wil de regering proactiever de boeren begeleiden in het verminderen en verduurzamen  van hun energiegebruik.

Ook de industrie krijgt een vermindering van tien procent opgelegd. Voor de industrie komt er een aardgasheffing die naar schatting 45 miljoen euro moet opbrengen die terug zal vloeien naar lagere energiefacturen voor de gezinnen.

Elektrificatie en renovatieplicht

De meest in het oog springende maatregelen van het klimaatakkoord zijn de elektrificatie van het wagenpark en de renovatie van het woningpatrimonium. Vanaf 2029 wordt de verkoop van nieuwe personen- of bestelwagens met verbrandingsmotoren uitgefaseerd. Dit wordt wel gekoppeld aan drie voorwaarden: voldoende aanbod, tegen een betaalbare prijs en voldoende laadpalen.  Zoniet schuift de deadline op. De kilometerheffing komt er niet.

Vanaf 2023 komt er een verplichting tot renovatie voor wie een energieverslindende woning koopt. Het gaat dan om woningen met een energielabel E of slechter. Wie zo'n woning koopt, moet binnen de vijf jaar de nodige inspanningen doen om het gebouw naar niveau D te brengen. Volgens experten is die ambitie te laag en dreigt het een ‘lock-in’-effect te veroorzaken. Om de beoogde renovaties uit te voeren zal er iets moeten gebeuren aan de arbeidstekorten in de sector.