Onderzoek naar illegale handel in aardappelpootgoed

De rechtbank in Gent heeft de administratie gecontroleerd van het aardappelbedrijf Loyson in Koolskamp. De rechter wou nagaan of het bedrijf handel heeft gedreven in illegaal pootgoed. De controle is uitgevoerd na een klacht van Breeders Trust, een organisatie van aardappelpootgoedbedrijven die de ongeoorloofde handel in door licentierechten beschermde aardappelrassen wil tegengaan.

Breeders Trust noemt het vanuit fytosanitair oogpunt ongewenst dat eigen geteeld pootgoed van aardappelen in de handel wordt gebracht. "Op het Belgisch aardappelbedrijf Loyson wordt eigen geteeld pootgoed van verschillende telers opgeslagen en daarom hebben wij om een controle gevraagd", zegt directeur Leon Mol. Het is voor het eerst dat de organisatie de rechtbank heeft ingeschakeld om het kwekersrecht te beschermen.

Annie Loyson, woordvoerster van het betrokken aardappelbedrijf, laat weten dat de controle geen onregelmatigheden heeft opgeleverd. "De rechtbank heeft de administratie van de voorbije vijf jaar bekeken. Daarin is terug te vinden dat wij enkel Bintjes telen, een vrij ras waarop geen kwekersrecht moet worden betaald. Het overige pootgoed slaan wij op voor aardappeltelers en dat gaat weer terug naar de betreffende telers."

Breeders Trust, de organisatie achter de klacht, werd in 2008 opgericht door vijf pootaardappelbedrijven uit Duitsland en Nederland die actief zijn in het ontwikkelen van nieuwe aardappelrassen voor onder meer de Europese markt. De organisatie noemt het kopiëren van beschermde producten wereldwijd een toenemend probleem dat ook de aardappelketen treft.

De bedrijven achter Breeders Trust menen dat zij in Europa een deel van hun inkomsten mislopen door het niet betalen van licentierechten en door ongeoorloofde handel in beschermde rassen. Een nieuw aardappelras ontwikkelen, duurt minimum 10 jaar en kost minstens drie miljoen euro per ras. Wanneer een nieuw ras wordt opgenomen op de rassenlijst geniet het gedurende 30 jaar bescherming door kwekersrecht en kan door de eigenaar een licentievergoeding worden gevraagd. Hiermee kunnen bedrijven het onderzoek financieren naar de verbetering van rassen.

Breeders Trust ondersteunt de deelnemende bedrijven waar het gaat om de opvolging en handhaving van het kwekersrecht. Zij ziet er op toe dat licentiegelden voor de vermeerdering van rassen betaald worden en dat handel binnen de geldende regelgeving plaatsvindt. Dit gebeurt door het infomeren van aardappeltelers over de risico's van het gebruik van niet gecertificeerd pootgoed en door hen bekend te maken met de rechten en plichten die een teler heeft binnen het kwekersrecht. Daarnaast zal de organisatie juridische acties opstarten tegen telers en andere spelers in de markt die doelbewust de wet overtreden.