Novel Food Platform maakt EU-verordening verteerbaar
Met de oprichting van het ‘Novel Food Platform’ willen Flanders’ FOOD en POM West-Vlaanderen kmo’s uit de voedingsindustrie ondersteunen om nieuwe producten te ontwikkelen. Op dit platform kunnen zij terecht met al hun vragen over de complexe Europese wetgeving inzake nieuwe voedingswaren die sinds begin dit jaar van kracht is. Dit initiatief wordt eerst uitgerold in de kustprovincie. Daarna worden ook innoverende bedrijven in andere provincies geholpen om de novel-food-drempel te nemen. “Dat is geen overbodige luxe want een dossier indienen bij voedselveiligheidsautoriteit EFSA is erg complex en bijgevolg ook arbeidsintensief en duur”, vertelt Michiel Van Meervenne (KRIKET), die samen met 14 partners wacht op groen licht voor nieuwe voedingswaren waarin krekels verwerkt zijn als eiwitrijke grondstof.
Het ontwikkelen van nieuwe voedingsproducten is vaak een risicovol en uitdagend proces. Vooral kleine bedrijven twijfelen om te starten of verder te gaan met een ontwikkeling. Een belangrijke drempel is de Europese Novel Food verordening, die voorkomt dat er toxische of schadelijk producten in de voedselketen terechtkomen. De procedures van deze (noodzakelijke) wet zijn complex en duur. Zo complex dat Flanders’ FOOD, het innovatieplatform van de voedingsindustrie, en POM West-Vlaanderen besloten hebben om in 2019 samen een ‘Novel Food Platform’ op te richten met als hoofddoel kmo’s te informeren over deze wetgeving en de bijbehorende procedures.
Samen willen ze bedrijven helpen bij het screenen van hun innovaties en hen begeleiden tijdens de procedures. Het platform zal ook zorgen voor een lerend netwerk waar meer ervaren bedrijven samen met minder ervaren bedrijven zullen nadenken over de veiligheid en het vermarkten van de voeding van de toekomst. Met workshops, informatiesessies en een brochure wil het Novel Food Platform kmo’s helpen het bos door de bomen te zien. Men wil ook informatie voorzien voor kmo’s rond IP (internet protocol, nvdr.) en licenties in het kader van bescherming van intellectuele eigendom. Bedrijven die een dure procedure doorlopen om hun producten op de markt te brengen, willen deze ook beschermen ten aanzien van concurrenten.
“Alle hulp is welkom”, zegt Michiel Van Meervenne, die met een start-up actief is in de stilaan ontluikende insectensector. Eerder dit jaar lanceerde hij onder ruime persbelangstelling de eerste Belgische krekelreep: ‘KRIKET, crunchy bites from Brussels’. “De krekelreep ligt reeds in de winkel dankzij het gedoogbeleid dat het Voedselagentschap voert ten aanzien van tien insectensoorten die voor humane consumptie geschikt zijn. Neemt niet weg dat ik voor een definitieve markttoelating een ‘novel food’-dossier moet indienen bij de Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA. Samen met 14 andere jonge bedrijven uit de insectensector, zowel kwekers als verwerkers, deed ik dat begin dit jaar.”
Het werd een gezamenlijk dossier voor nieuwe en zelfs nog niet ontwikkelde voedingsproducten op basis van krekels. Van Meervenne: “We omschreven de mogelijke toepassingen van krekels met opzet zo ruim mogelijk om te vermijden dat een uitbreiding van het productgamma een nieuwe aanvraag vergt. Hopelijk maakt Europa in de toekomst werk van een ‘appendix’ bij een goedgekeurd novel-food-dossier want dit is haast onwerkbaar. Ook voor producten waarvan je nu alleen maar vermoedt dat ze ooit de moeite waard kunnen zijn, doe je best een (gedetailleerde) aanvraag. Een product dat niet in het dossier staat, mag je immers niet op de markt brengen. Als startend bedrijf of kmo is dat een haast onmogelijke opdracht zodat een dozijn insectenbedrijfjes de krachten bundelde en de kosten deelde. Een onderzoeker van de universiteit van Gembloux bereidde ons dossier voor. Hij deed de nodige laboanalysen en testen.”
Het novel-food-dossier over krekelvoeding ‘made in Belgium’ is behoorlijk dik. “EFSA vraagt dan ook veel informatie”, zegt de oprichter van KRIKET, en hij somt op: “In de eerste plaats zijn dat gegevens over het ingrediënt, de krekels dus. De Europese autoriteit wil alles weten over het kweekproces, het voeder dat de insecten krijgen, de manier waarop ze verwerkt worden, de producten waarin ze terechtkomen, enz.”
Inmiddels heeft EFSA de goede ontvangst van de aanvraag vanuit België bevestigt, en is de analyse bezig. Van Meervenne verwacht een antwoord ergens eind volgend jaar. Voor hem hangt daar best veel vanaf. “Keurt EFSA de aanvraag af, dan zal het Belgische Voedselagentschap nieuwe voedingswaren op basis van krekels, zoals de KRIKET-reep, niet langer op de markt gedogen. Gaat het wél de goede kant op, dan levert een goedkeuring door EFSA in één klap markttoegang op in alle EU-lidstaten. Voor vernieuwende voedingsbedrijven die verder kijken dan de binnenlandse markt is de novel-food-wetgeving dus een cruciale kaap om te ronden.”
Het Novel Food Platform is een initiatief van Flanders’ FOOD en POM West-Vlaanderen dat de steun geniet van het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen. Na de uitrol in West-Vlaanderen, een provincie die gekenmerkt wordt door een sterke voedingscluster, volgen de andere provincies. Voor de provinciale ontwikkelingsmaatschappij in de kustprovincie past het nieuwe platform binnen de inspanningen die vanuit het Huis van de Voeding in Roeselare gebeuren om kmo’s in de voedingsindustrie nog meer te ondersteunen bij innovatie en productontwikkeling. Novel Food Platform krijgt ook steun van de FOD Volksgezondheid, sectorfederatie FEVIA en de kennisinstellingen.
