Natuurpunt: "Het was een zomer zonder hommels"
nieuwsHet aantal insecten in Vlaanderen blijft achteruitgaan. Dat blijkt uit de resultaten van de insectentelling van Natuurpunt. De opvallende afwezigen deze zomer waren hommels, grasvlinders en lieveheersbeestjes. “Zelfs zonder te tellen was het duidelijk dat er deze zomer amper hommels te zien waren”, reageert Wim Veraghtert van Natuurpunt. “En dan gaat er bij ons een alarm af. Want als zelfs de meest algemene soorten verdwijnen, dan is de basiskwaliteit van onze natuur er slecht aan toe.”
Maar liefst 38.586 mensen deden mee aan de tweede editie van de insectentelling. Het resultaat was een anderhalf miljoen getelde insecten in drie maanden tijd. “Dat is een zeer grote massa, maar toch is dit resultaat zeer verontrustend”, reageert Natuurpunt. “De laatste 50 jaar zijn we de helft van onze insecten kwijtgespeeld. En we verliezen nog steeds ongeveer 1 procent per jaar.”
Eén van de opvallende trends dit jaar was de enorme terugval van de steenhommel. Hij zakte van plaats 9 naar 118, met meer dan 70 procent minder waarnemingen dan vorig jaar. De algemene akkerhommel bleef wel in de top tien, maar ook daar was een terugval van 50 procent op te merken. "Dat is verontrustend, want hommelsoorten zoals akker- en steenhommel komen overal voor en zijn zeer efficiënte bestuivers. Als zij het laten afweten, wijst dat op een slechte landschapskwaliteit", duidt Natuurpunt.
Ook veel grasvlinders deden het zeer slecht dit jaar. Verder werden ook veel minder zevenstippelige lieveheersbeestjes, het meest voorkomende inheemse lieveheersbeestje, geteld. Het lieveheersbeestje daalde dit jaar van plaats 12 in de ranking naar plaats 75. Ook wespen zoals de Europese hoornaar en bijen hoorden deze zomer bij de afwezigen. Wat Natuurpunt echter wel verder ziet toenemen zijn exotische insecten. “Maar dat is in de meeste gevallen geen goed nieuws", klinkt het.
INBO: “2023 was een slecht jaar voor vlinders”
28 december 2023Impact van droog, heet en nat weer
De daling in insecten komt niet uit de lucht vallen, hekelt Natuurpunt. Extreme weersomstandigheden zoals langdurige droogtes van de afgelopen vijf jaar hadden al veel populaties gedecimeerd. “Ondanks de regen was het dit jaar nog erger: blijkbaar is te veel regen ook nefast”, duidt de natuurorganisatie. “De onvoorspelbare opeenvolging van extremen maakt het voor veel van onze soorten erg moeilijk. Daarnaast lijden insectenpopulaties ook al erg lang onder het verlies en de versnippering van hun leefgebied, de overdaad aan stikstof en de alomtegenwoordigheid van pesticiden in ons landschap.”
"Om het aantal bijen te zien dat ik in een normale zomer op een half uur zie, heb ik nu twee volle dagen nodig. De heide lijkt wel leeg", getuigt bijenkenner Maarten die aan het burgeronderzoek meedeed vanop de Limburgse heideterreinen. De oplossing om de negatieve trend te keren, is volgens Natuurpunt een sterker natuurnetwerk en een betere natuur- en milieukwaliteit. “Iedereen kan eigenlijk een handje helpen om de aantallen op te krikken bijvoorbeeld door inheemse planten in de tuin te zetten of meer bloemen te laten bloeien in je gazon.”
Gelukkig is de toestand niet voor alle soorten even desastreus. Bij de zweefvliegen scoren een handvol soorten waarvan de larven in mest of vuil water leven, wel goed. Zij waren deze zomer de talrijkste bestuivers. “Ook de aantallen graafwespen en langpootmuggen leken wel mee te vallen”, aldus Natuurpunt. “Daarnaast konden enkele soorten ook profiteren van het mooie weer in augustus om zich succesvol voort te planten. Maar die lichtpuntjes vallen in het niets bij de afwezigheid van de vele andere zweefvlieg-, bijen-, libellen- en vlindersoorten.”
Bron: Eigen berichtgeving
Beeld: Natuurpunt
