Minister Demir voert op eigen houtje verstrengde vergunningsregels in

“De eerdere ministeriële instructie van 2021 is onvoldoende om nog langer zonder decreet een definitief stikstofkader verder te handhaven, daarom wordt die ingetrokken en vervangen door een aangescherpt kader”, aldus minister Demir. In dat aangescherpt kader voert ze een onvergunbaarheidsdrempel van 0,025 procent in voor nieuwe vergunningsaanvragen uit de veeteelt. Aanvragen met een impact onder de 0,025 procent kunnen een vergunning krijgen op voorwaarde dat er een gunstige passende beoordeling is, het dierenaantal niet zal stijgen en er geen extra stikstofneerslag veroorzaakt wordt.

Vanaf heden zullen ook enkel nog verlengingen mogelijk zijn voor bedrijven die hun uitstoot verminderen en die een impact hebben onder 0,025 procent. “Daarnaast zullen alle bestaande Vlaamse vergunningen die voor mijn aantreden aan veeteeltbedrijven met een te hoge impactscore werden gegeven, ook worden aangepast” aldus Demir. “Bovendien zal de Vlaamse overheid in beroep gaan tegen elke vergunning die ook maar enigszins strijdig is met de instructie.”

Voor de industrie verandert er niet veel. “Deze uitstoot vertoont al een dalende trend”, verduidelijkt Demir. “Nieuwe aanvragers worden conform het stikstofakkoord twee voorwaarden opgelegd. De nieuwe aanvragen mogen de dalende trend niet hypothekeren en ze moeten de zogenaamde ‘beste beschikbare technieken (BBT) uitvoeren.” Deze maatregelen gelden niet enkel voor beslissingen op Vlaams niveau, maar voor alle bestuursniveaus die vergunningen afleveren. De vergunningen van andere bestuursniveaus zullen in de loop van de komende weken en maanden bijgesteld worden.

Geen voorkeurscenario

“Al deze maatregelen zijn nodig om totale chaos en vergunningstop te voorkomen”, zegt Demir maandag op de persconferentie. “Dit is niet mijn voorkeurscenario en dit is niet om iemand een hak te zetten. Dit scenario is er gekomen uit gebrek aan alternatief. Aangezien één partij binnen de Vlaamse regering niet akkoord wilde gaan met het ontwerpdecreet voor de definitieve Programmatische Aanpak Stikstof (PAS), neem ik mijn verantwoordelijkheid op om een vergunningsstop te vermijden.”

De maatregelen zijn genomen in ieders belang, volgens Demir. “Ons kompas is enkel gericht op het algemeen belang. In dit dossier spelen zeer veel belangen, je hebt de woningbouw, transportsector, industrie, natuur en veeteelt. Je kan als minister niet één belang dienen, je moet je nek uitsteken voor het algemeen belang”, aldus Demir. "Kan ik het mij verwijten dat ik af en toe een stevige uitspraak doe? Ja, absoluut. Ik heb de voorzitter van cd&v sabotage Sammy genoemd en ik ben bereid om die woorden in te trekken op het moment dat het tegendeel bewezen wordt. Afgelopen vrijdag werd het tegendeel alvast niet bewezen. In het Engels hebben ze een mooie uitdrukking: fool me once, shame on you. Fool me twice, shame on me. Ik ga me dus niet meer laten paaien door komedie. Mijn uitgestoken hand blijft klaar om te grijpen maar er verder over praten heeft geen zin meer. Ik nam alvast mijn verantwoordelijkheden op binnen in mijn bevoegdheden.”

“Inbreken op bestaande vergunningen ondergraaft rechtszekerheid”

Volgens landbouwminister Brouns creëert minister Demir rechtsonzekerheid met haar nieuwe instructie. “Minister Demir wil actief ingrijpen in afgeleverde vergunningen”, reageert hij. “Inbreken op bestaande vergunningen zal de rechtszekerheid in Vlaanderen ondergraven. Niemand is er bij gebaat om op deze manier voorbij te gaan aan de afspraken van het stikstofakkoord. Zo traag als de opstart van het onderzoek naar de milieu-effecten van de twee cruciale punten van 10 maart verliep, zo snel komt minister Demir nu met een ministeriële instructie die de vergunningverlening in Vlaanderen op zijn kop zou zetten.” Minister Brouns laat weten dat hij het belangrijk vindt om het hoofd koel te houden. “We moeten de gemaakte afspraken van het stikstofakkoord samen integraal verder uitvoeren. Daarbij was onder andere voorzien in een mogelijkheid om vergunningen tot 2030 te verlengen, om zo de landbouwsector tijd te geven om de nodige investeringen te doen. Deze instructie gaat daar volledig aan voorbij en bedreigt zo goed als alle bedrijven die vandaag over een geldige vergunning beschikken. Iedere partij en elke burger die ondernemerschap en landbouw in Vlaanderen een warm hart toedraagt, kan hierover alleen maar verontwaardigd zijn”, zegt Brouns.

De andere Vlaamse coalitiepartner, Open Vld, was vrijdag wel bereid om in te stemmen met het stikstofdecreet. Maar de demarche van Demir was niet doorgesproken met de liberalen. "Brouns laat het akkoord van maart los en Demir trekt keihard aan de handrem”, reageert viceminister-president Bart Somers. “Zo geraken we er echt niet. Landbouw, industrie en rechtszekerheid zijn nu allen de verliezers. We moeten terug aan tafel, niet in de loopgraven. Als het van ons afhangt morgen al."

Voor Lode Ceyssens, voorzitter Boerenbond is de beslissing van minister Demir een triest dieptepunt. “Nadat we nooit betrokken waren bij dit stikstofdecreet, onze 20.000 bezwaren van tafel werden geveegd, aangereikte oplossingen niet gehoord werden en er 3.000 boeren met de tractor naar Brussel reden om hun ongenoegen over het uitblijven van langetermijnperspectief te uiten, hielden we ons toch vast aan een sprankeltje hoop om onze boeren in 2025 enig perspectief te kunnen bieden”, aldus Ceyssens. “We kunnen nu alleen maar vaststellen dat er sinds 10 maart vier maanden lang niets gebeurd is en er geen milieueffectenrapport is opgestart. We begrijpen dan ook niet wat nu plots de urgentie is. Dit laat ons alleen maar met de indruk dat onze boeren als gijzelaars worden gebruikt in een politieke strijd”, klinkt het.