Meer mestverwerking dan decretaal verplicht in 2001

De cijfers tonen aan dat de mestverwerkingsplicht, één van de pijlers van het mestbeleid van Vlaams minister van Leefmilieu en Landbouw Vera Dua, wel degelijk vruchten afwerpt. Mest, dat in hoofdzaak bestaat uit de voedingsstoffen fosfaat en stikstof, wordt niet alleen geproduceerd op de Vlaamse landbouwbedrijven, het wordt ook ingevoerd. De invoer bestaat vooral uit paardenmest, de export vooral uit pluimveemest.

Vlaanderen exporteert duidelijk méér mest dan dat het invoert. Vorig jaar werd 515.318 ton mest verwerkt en uitgevoerd, en 328.341 ton mest ingevoerd: een netto-verschil van 186.977 ton mest. In fosfaat uitgedrukt, werd er vorig jaar 2,9 miljoen kg fosfaat verwerkt en uitgevoerd. Dat is meer dan de 2,6 miljoen kg fosfaat die in 2001 volgens het mestdecreet moest verwerkt worden.

De bedrijven die mest verwerkten, hebben dus meer verwerkt dan dat ze allemaal samen eigenlijk verplicht waren. Maar dat betekent niet dat alle verwerkingsplichtige bedrijven hebben voldaan aan hun verwerkingsplicht. Van de 2,9 miljoen kg fosfaat die werd verwerkt en vervolgens uitgevoerd is 2,6 miljoen kg afkomstig van de pluimveesector.

Pluimveemest is veel makkelijker te verwerken tot een droog "product" dat mag uitgevoerd worden. Bij varkensmest ligt dat veel moeilijker. De goeie resultaten die de pluimveesector haalt, compenseren dus de slechte resultaten van de andere sectoren, vooral dan van de varkenshouderij.

Dat de landbouwsector globaal genomen méér verwerkt (inclusief exporteert) dan noodzakelijk, wil niet zeggen dat er geen inspanningen meer nodig zijn om grootschalige verwerkingsprojecten - vooral dan voor varkensmest - van de grond te krijgen. De te verwerken mest (uitgedrukt in fosfaat) stijgt immers van 2,6 miljoen kg vorig jaar naar 7 miljoen dit jaar en maar liefst 19 miljoen in 2003 wanneer er een volledige mestverwerkingsplicht geldt.

Zoals het er nu naar uitziet, zal er volgend jaar te weinig verwerkings- en exportcapaciteit zijn. Maar in 2004 zou de balans dan weer in evenwicht kunnen zijn. Dan starten immers twee grote projecten: Biopower (met een capaciteit van 880.000 ton ruwe mest) en IWMS (dat 760.000 ton mest wil verwerken). Uit de cijfers is af te leiden dat de decretaal vastgelegde verwerkingsplicht werkt en dat de inspanningen nodig blijven.

Dit jaar is de export naar Wallonië stilgevallen door het Waalse slot op de deur. Maar de pluimveesector heeft andere buitenlandse markten gevonden om haar bewerkte mest kwijt te kunnen, zodat het Waals 'njet' niet te veel invloed zou hebben op de totale hoeveelheid uitgevoerde en geëxporteerde mest. Naar verluidt zouden ook de kwetsbare gebieden de mestbalans dit jaar nog niet uit evenwicht halen.