Korte keten vormt front met Griekse Aardappelbeweging

Van 9 tot 17 september ontvangen geitencoöperatief De Levende Aarde en vzw Voedselteams een afvaardiging van de universiteit van het Griekse Thessaloniki. Professor Christos Kamenidis steunde samen met andere academici en een groep studenten de 'Aardappelbeweging' in Griekenland. Als inspirerend voorbeeld van korte ketenlandbouw komt de beweging hier ideeën uitwisselen.

Griekenland zit gevangen in een neerwaartse spiraal en geraakt economisch steeds meer aan de grond. Vooral de gewone Grieken zijn de dupe: werknemers, ambtenaren, mensen met een uitkering en ook de boeren. Hun inkomen smelt weg terwijl de prijzen van voedingsmiddelen en andere nutsgoederen in supermarkten fors stijgen. Armoede en verpaupering zijn het gevolg.

De Griekse boeren laten het daar niet langer bij. Op een half jaar tijd hebben ze een sterke en dynamische Aardappelbeweging uit de grond gestampt. Omdat Griekenland aardappelen uit Egypte bleef invoeren en de eigen boeren met volle schuren in de kou liet staan, deelden aardappelboeren uit de regio tien ton van hun producten gratis uit. Deze protestactie was positief, maar niet effectief.

“Ze werd wel doeltreffend toen de boeren met de steun van onder andere professor Christos Kamenidis, studenten en andere vrijwilligers een aardappelverkoop op de campus van de universiteit van Thessaloniki organiseerden”, vertelt Bart Thoelen van Voedselteams. Al op de eerste dag brachten ze daar voor 25 eurocent per kilo - een derde van de (super)marktprijs - 50 ton aan de man. Het succes van die directe aanpak breidt zich snel uit over heel Griekenland. Ook andere landbouwproducten vinden intussen rechtstreeks hun weg naar de consument.

“De Aardappelbeweging is een win-winverhaal”, verzekert Thoelen. “Boeren die hard moeten werken voor hun oogst, krijgen nu een schappelijke prijs voor hun producten. Consumenten krijgen kwaliteitsvolle waar voor hun geld en zijn goedkoper af dan in de supermarkten. De lokale economie vaart wel bij deze verandering van de voedseldistributie. En door de nieuwe concurrentie van de boeren zijn de supermarkten zelfs gedwongen om hun prijzen voor veel producten stevig te laten zakken.”

De Aardappelbeweging is een inspirerend voorbeeld van korte ketenlandbouw. Die kent ook in Vlaanderen en Wallonië meer en meer succes, met boeren die ecologisch en sociaal werken voor hun producten en die hun verse voedingswaren op markten en via andere kanalen rechtstreeks verkopen aan de consument. “Die groeiende groep verbruikers wordt nu wel nog vaak gevormd door bemiddelde gezinnen en gepensioneerden die om ecologische, ethische of gastronomische redenen voor directe aankoop kiezen”, zegt Voedselteams, “maar wat als dat zoals in Griekenland voor meer en meer Belgen een financiële noodzaak wordt?”

Geitencoöperatief De Levende Aarde uit Alken en Voedselteams zijn solidair met de Griekse Aardappelbeweging. De Levende Aarde is een landbouwbedrijf dat al 30 jaar pioniert op het vlak van korte ketenlandbouw. De vzw Voedselteams brengt groepen van mensen samen om rechtstreeks bij de boeren biologische groenten, vlees en andere streek- en seizoensproducten te kopen.

Samen ontvangen zij van 9 tot 17 september een afvaardiging van de Aardappelbeweging onder leiding van professor Landbouwmarketing Christos Kamenidis. Er is een intens uitwisselings- en solidariteitsprogramma uitgewerkt. De apotheose is een ‘Grieks solidariteitsfeest’ op zondag 16 september op de geitenboerderij in Alken. Professor Kamenidis en zijn Nederlandse collega Jan Douwe van der Ploeg van de Universiteit Wageningen zullen daar spreken over uitwegen voor de landbouwcrisis.

Meer info: Griekse Aardappelbeweging in België