Textielhennep goed op weg om rendabele teelt te worden
nieuwsIs textielhennep een praktisch haalbare en rendabele teelt voor de Vlaamse landbouwer? Die vraag onderzoekt Praktijkpunt Landbouw, Inagro en HOGENT AgroFoodNature in het EIP-project HempFarmers. Volgens de onderzoeksinstellingen is het een teelt met “weinig inputs”, maar vragen de administratie en logistiek rond de oogst de nodige aandacht en organisatie.
Hennepteelt
Het hennepareaal in Vlaanderen is momenteel nog erg klein, maar kende het laatste jaar wel een flinke groei. Zo evolueerde de teeltoppervlakte van 43 hectare in 2022 naar 195 hectare in 2023. “Wereldwijd stijgt de vraag naar hennep als natuurlijke textielvezel. De textielsector in Vlaanderen vraagt naar lokaal geteelde, lange hennepvezels als een duurzaam vezelalternatief. Dit biedt heel wat kansen voor onze landbouwers”, zegt Tom Dehaene, gedeputeerde voor land- en tuinbouw in Vlaams-Brabant.
Hennep laat een goede bodemstructuur na voor de volgende teelt, waardoor het goed past in de teeltrotatie
Volgens het onderzoeksproject biedt de teelt van hennep heel wat kansen aan landbouwers. Hennep geteeld voor textieltoepassingen heeft het voordeel dat het op een gelijkaardige manier als vlas verwerkt kan worden. Daarnaast gebeurt de teelt in een relatief korte periode, tussen mei en september. Volgens Sophie Waegebaert, onderzoeker van Inagro vraagt de teelt van hennep bovendien “wenig inputs”. Zo heeft hennep geen gewasbescherming en slechts weinig bemesting nodig. Bovendien is het gewas, eens gekiemd, goed bestand tegen langere droogteperiodes. Voorwaarde is wel dat de plant op een goede bodem wordt geteeld met een goed waterdrainerend vermogen en zonder verdichtingen.
“Onkruid krijgt weinig kans door de hoge plantdichtheid en snelle groei. Bovendien laat hennep door de diepe beworteling een goede bodemstructuur na voor de volgende teelt, waardoor het goed past in de rotatie van Vlaamse bedrijven”, vult Veronique Troch, onderzoeker en lector aan HOGENT AgrofoodNature, aan.
EIP HempFarmers
Vorig jaar hebben vier landbouwers, in het kader van het project EIP HempFarmers, zo’n 13 hectare hennep ingezaaid. Hierbij werd gekozen voor het ras ‘USO 31’, een vroeg ras met een hoge vezelopbrengst waardoor het erg geschikt is voor textielteelt. De landbouwers werden begeleid en ondersteund door de onderzoeksinstellingen gedurende elke fase van het teeltproces, van de gezamenlijke aankoop van het hennepzaad tot het monitoren van de opkomst en groei op het veld. Ook de oogst, het keren en het persen van de textielhennep in balen werd gecoördineerd.
Mechelse hennep wordt isolatiemateriaal: nuttig, maar streng gereguleerd
26 september 2023THC-controle
Ondanks de voordelen kent de hennepteelt voor textiel enkele aandachtspunten en uitdagingen. Zo vraagt de wetgeving wel wat administratie van de landbouwer. Er is niet alleen een teelttoelating nodig, ook de bloei moet gemeld worden zodat het Agentschap Landbouw en Zeevisserij eventuele controles op THC-gehalte kan uitvoeren. Vermits textielhennep vroeger geoogst wordt dan 10 dagen na het einde van de bloei, moet er ook toestemming gevraagd worden om vroeger te oogsten. Bovendien moet op elk veld ook een signalisatiebord worden geplaatst.
Beschikbare oogstmachines?
“In Vlaanderen zijn sinds 2021 twee oogstmachines, door de firma’s Hyler en Cretes, ontwikkeld die de hennepstengels in stukken van ongeveer 1 meter kunnen oogsten en deze parallel in zwaden op het veld leggen voor de roting. Dit proces, waarbij de stengels worden blootgesteld aan water zodat de vezels vrijkomen, is noodzakelijk voor de vervolgstappen met bestaande machines uit de vlassector”, klinkt het.
Door de ontwikkeling van deze oogstmachines kan textielhennep in Vlaanderen een interessante teelt zijn. Echter zijn deze machines in Vlaanderen niet beschikbaar bij een loonwerker of vlasser. Dat maakt dat de logistiek rond het oogsten de nodige organisatie en coördinatie vereist. “In 2023 heeft machinebouwer Hyler de percelen van de landbouwers zelf geoogst. Helaas is bij één landbouwer de oogst niet gelukt omdat de hennep te hoog stond. Bij de drie anderen was de oogst, het keren en het balen een succes”, aldus de onderzoeksinstellingen. “Voor de vezelextractie werden er afspraken gemaakt met twee zwingelaars, bestaande verwerkers van vlas tot vezels, om het hennepstro te verwerken tot lange vezels, korte vezels en scheven.”
“Voorzichtig positief”
Kosten en opbrengsten worden door de onderzoekscentra bijgehouden waardoor de economische haalbaarheid van de het gewas in kaart kan worden gebracht. Zo kunnen de randvoorwaarden om hennepteelt succesvol ingang te laten vinden in de Vlaamse landbouw beschreven worden. Met de beschikbare gegevens werd een voorlopige inschatting gemaakt, en die ziet er “voorzichtig positief” uit. De stro-opbrengst bedraagt vier tot acht ton per hectare. Verwerking van hennepbalen (stro) op de vlaszwingellijn levert 10 tot 15 procent lange vezel en 15 tot 20 procent korte vezel op. Lange hennepvezels blijken opmerkelijk genoeg vergelijkbare prijzen te bereiken als lange vlasvezels.
Ook in 2024 zullen de kosten en opbrengsten van de hennepteelt voor textiel opnieuw in kaart worden gebracht, zodat op lange termijn een inschatting gemaakt kan worden van de rendabiliteit van textielhennep in Vlaanderen.
Bron: Eigen berichtgeving
