Honger door droogte slaat sneller toe dan gedacht

De neerslag en de stroming van water over het land veranderen op een manier die de bekende historische patronen te buiten gaat. Christopher Milly van de Amerikaanse Geological Survey heeft op basis van klimaatberekeningen de verwachte verandering voor het afstromend water op het land in kaart gebracht. In het noordelijk halfrond en in sommige tropische gebieden is er een sterke toename, terwijl het Middellandse Zeegebied, het zuiden van Afrika en het zuidwesten van Noord-Amerika aanzienlijk droger worden.

In het westen van de Verenigde Staten zijn de gevolgen nu al voelbaar, meldt Tim Barnett van het Scripps Institution of Oceanography. Door de opwarming is de watertoevoer de laatste twintig tot dertig jaar gedaald. Tegen 2040 zal het grootste deel van de sneeuw op de Sierra's en de Colorado Rockies telkens op 1 april al gesmolten zijn. In het korte smeltseizoen zullen de rivieren tijdelijk overbelast geraken en overstromingen veroorzaken, onder meer in de centrale vallei van Californië, een belangrijk landbouwgebied.

In sommige derdewereldlanden zal de droogte nog erger en sneller toeslaan dan gedacht, waarschuwt David Lobell van de Universiteit van Stanford. Zijn team heeft berekend dat Zuid-Azië en het zuiden van Afrika al over enkel decennia hongergebieden dreigen te worden omdat droogte de landbouw bedreigt. "We waren verbaasd hoe erg en hoe snel deze gebieden te lijden krijgen als we geen aanpassingsmaatregelen nemen", aldus Marshall Burke, medeauteur van de studie. "Het zuiden van Afrika kan in de komende twintig jaar meer dan dertig procent verliezen van zijn belangrijkste gewas, maïs, wat verschrikkelijke honger zou veroorzaken in de streek".

In Zuid-Azië verwachten de onderzoekers dat de oogst van belangrijke basisgewassen als gierst, rijst en maïs met tien procent of meer kan dalen. "Voor arme landbouwers die nu al maar ternauwernood overleven, kunnen dergelijke verliezen de doodsteek betekenen". De gematigde graangebieden in China kunnen op korte termijn dan weer voordeel ondervinden van de klimaatverandering.

Een deel van het nakende hongerprobleem kan misschien met relatief goedkope maatregelen voorkomen worden, bijvoorbeeld door vroeger of later in het seizoen te zaaien of door andere plantenvariëteiten te gebruiken. Maar voor een groot effect zijn duurdere maatregelen nodig, zoals extra irrigatie of de ontwikkeling van nieuwe variëteiten. Overheden, landbouwers, hulporganisaties en wetenschappers moeten aanzienlijk investeren in die aanpassingsmaatregelen, waarschuwen de onderzoekers.(KS)