Oproep aan voedingsbedrijven: Doneer gezuiverd afvalwater aan boeren
nieuwsBoerenbond en Fevia, de federatie van de Belgische voedingsindustrie, roepen voedingsbedrijven op om hun gezuiverd afvalwater te delen met landbouwers. Dankzij de inspanningen van Fevia kan dit zeer eenvoudig gebeuren. Zo kan de voedingsindustrie de landbouwsector te hulp schieten nu irrigatie bemoeilijkt wordt door droogte en captatieverboden.
De aanhoudende droogte baart landbouwers meer en meer zorgen. Op dit moment hebben zaadjes en jonge plantjes, zoals onder meer spinazie, witloof, uien, wortelen en bieten, water nodig om te kunnen groeien. De watervoorraden op de landbouwbedrijven geraken stilaan volledig uitgeput en captatieverboden leggen beperkingen op het gebruik van oppervlaktewater op.
Gezuiverd afvalwater van bedrijven kan voor landbouwers een welgekomen extra irrigatiebron zijn in deze droge tijden. Maar bedrijven hebben daarvoor eerst toestemming van de overheid nodig. Momenteel bevindt Vlaanderen zich in een overgangsperiode waarbij een bedrijf ofwel gebruik kan maken van een nog lopende grondstofverklaring ofwel een watertoelating moet aanvragen.
Fevia heeft in de voorbije jaren een generieke grondstofverklaring aangevraagd bij de overheid. Hierdoor kunnen voedingsbedrijven, uitgezonderd slachthuizen en uitsnijderijen, een grondstofverklaring bekomen die hen wettelijk toelaat gezuiverd afvalwater vrij te geven voor irrigatie in land- en tuinbouw.
Samen sterk in de keten
Voedingsbedrijven die landbouwers willen helpen kunnen nu een online registratieformulier invullen op de website van Fevia, waarna elk in aanmerking komend bedrijf de grondstofverklaring per mail toegestuurd krijgt. Daarmee worden ze in regel gesteld en kunnen ze snel de boeren helpen. Land- en tuinbouwers kunnen op hun beurt op de website waterradar.be nagaan of er in de buurt bedrijven zijn die gezuiverd afvalwater aanbieden.
“Deze maatregel benadrukt het belang van samenwerking binnen de voedingsketen”, klinkt het bij zowel Boerenbond als Fevia. “Door het gezuiverde afvalwater beschikbaar te stellen aan landbouwers, vaak ook hun eigen leveranciers, tonen voedingsbedrijven dat solidariteit en duurzaamheid hand in hand gaan. Zo dragen alle schakels in de keten actief bij aan klimaatrobuustheid en het behoud van lokale voedselproductie.”
Watertoelating voor de toekomst
Vanaf juni 2026 zullen bedrijven met een grondstofverklaring niet meer in regel zijn. Bedrijven moeten dan een eigen watertoelating bekomen. Boerenbond en Fevia raden bedrijven aan om tijdig werk te maken van een watertoelating. Daarnaast roepen ze de overheid op om deze aanvragen eenvoudiger te maken om zo samenwerkingsverbanden tussen industrie en landbouw te bevorderen en de keten te wapenen tegen droogte in de toekomst.
Stand van zaken: code geel blijft, captatie wordt uitgebreid
De Vlaams Droogtecommissie die het droogtebeleid op Vlaams niveau coördineert, zal vrijdag nogmaals samenkomen om de situatie te evalueren. De commissie laat zich telkens in haar beslissingen ondersteunen door een adviesgroep, draaiboeken en een afwegingskader van prioritaire watergebruiken. Tot nu toe zijn er op Vlaams niveau nog geen maatregelen aangekondigd.
Dit gebeurde wel al op provinciaal niveau, zoals dit voorgeschreven staat onder de huidige code geel. Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns (cd&v) liet in de commissie Omgeving van het Vlaams parlement weten dat er tot nu toe geen redenen zijn om van dit niveau te veranderen. Wel zal het captatieverbod voor bepaalde waterlichamen verder worden uitgebreid. “Vrijdag zal de Droogtecommissie ook nog eens de langetermijnvoorspellingen van het KMI bespreken om preventief te kunnen anticiperen op mogelijke problemen later deze zomer”, aldus de minister.
Eerder riep Boerenbond de minister op om onder meer de land- en tuinbouw prioriteit te geven als er beleidskeuzes moeten gemaakt worden over de toegang tot water. Minister Brouns benadrukte in de commissie echter dat de draaiboeken en afwegingskaders binnen het droogtebeheer wetenschappelijk zijn onderbouwd en “niet lichtzinnig zijn opgemaakt”. Donderdag zal de minister wel nog eens samenkomen met alle stakeholders die betrokken waren bij de voorbereiding van het afwegingskader.
