Afbouw veestapel leidt indirect tot slechtere waterkwaliteit in Nederland

In Vlaanderen is er van een duidelijke shift in grasland naar akkerbouw nog niet echt sprake: zowel het areaal blijvend grasland als akkerland gaan erop achteruit, wat logisch is gezien de steeds grotere druk op het Vlaamse landbouwareaal. In welke mate het verdwenen grasland te wijten is aan een shift naar akkerbouw, is echter niet bekend. Toch is het niet ondenkbaar dat we in Vlaanderen gelijkaardige tendensen zullen zien: als een krimpende of stoppende veeboer zijn weides niet meer nodig heeft, is akkerbouw een logisch alternatief.

CO2-captatie

In Nederland brengt het fenomeen alvast nuance in het milieudebat. Melkveehouders uitkopen verlaagt de stikstofuitstoot, maar brengt onbedoeld andere gevolgen mee voor het milieu. Door het omploegen van blijvend grasland komt namelijk de vastgelegde koolstof opnieuw in de atmosfeer terecht als CO2.

Verschillende Franse en Belgische studies tonen aan dat onder grasland evenveel koolstof in de bodem kan worden opgeslagen als onder bos. Volgens ILVO kan grasland in Vlaanderen dus een belangrijke rol spelen in de strijd tegen klimaatverandering. Idealiter moet grasland zo lang mogelijk blijven liggen, en liever wordt het begraasd dan gemaaid.

Uiteraard heeft de veehouderij ook negatieve gevolgen voor het broeikaseffect. Ongeveer de helft van de broeikasgasuitstoot door landbouw is methaan. Methaan is als broeikasgas vele malen krachtiger dan CO2, al blijft het aanzienlijk korter in de atmosfeer. Methaan blijft slechts tien tot twaalf jaar actief in de lucht, bij CO2 zijn dat honderden jaren.