Elien Ceustermans: “Boeren moeten openstaan voor een gesprek en weergeven hoe het écht is”
ReportageEen efficiënte arbeidsorganisatie en nauwgezette monitoring zijn de sleutels tot het succes van het melkveebedrijf van de familie Ceustermans. Elien (28) vertegenwoordigt de derde generatie op het bedrijf in Lommel, waar maar liefst 450 koeien worden gemolken. VILT dook voor de vierde editie van de zomerreeks over jonge boeren in de gedachtewereld van een tv-vedette, met een bolle buik en met een hart voor melk.
“Zonder jonge boeren gaat het niet.” Op 27 juni kwam Groene Kring met een duidelijk statement tijdens de lancering van hun visietekst ‘Boer & Toekomst’. Maar wie zijn de landbouwers van morgen en hoe gaan ze om met de uitdagingen van vandaag? Elke week brengt VILT een portret van een jonge landbouwer die zich inzet voor het voortbestaan van de sector.
“We zijn verdubbeld in omvang en er zijn nieuwe stallen gebouwd.” Elien Ceustermans, bekend van Boer zoekt Vrouw, nam in 2016 het bedrijf van haar ouders voor de helft over. De rest van de overname staat later op het programma, maar sinds ze mee in het bedrijf gestapt is, is er al veel veranderd.
Eliens gedrevenheid, gecombineerd met de ervaring van haar vader, blijkt een gouden formule. “Veel nieuwe ideeën komen van mij. Het gaat soms over kleine aanpassingen, maar ze kunnen wel het verschil maken”, vertelt ze.
Zo kwam ze recent met het voorstel om tablets te gebruiken zodat ze met een geautomatiseerd voerprogramma kunnen werken. “Op die manier kan iedereen hier op het bedrijf hetzelfde werk doen.” Met drie vaste werknemers en meerdere jobstudenten is een efficiënte arbeidsorganisatie essentieel. “Dat is met vallen en opstaan, maar na een tijdje rol je er wel in.”
Oogsten wat je zaait
Op het familiebedrijf zien ze graag mooie cijfers. “We investeren met plezier in technologie. Je ziet meteen dat het ook opbrengt.” Elien houdt zich bezig met de bedrijfseconomische analyse. “Ik zit altijd een halve dag aan mijn bureau”, zegt ze. “Het geeft veel voldoening als je tastbare resultaten ziet.”
Wat de enthousiaste ondernemer dan weer minder plezierig vindt, is de papiermolen die gepaard gaat met regelgeving en controles. “Alles wat met de overheid te maken heeft, daar heb ik niets aan. Behalve aan de VLIF-steun”, lacht de boerendochter. “Ik begrijp dat het moet gebeuren, maar moet het allemaal zo streng? Ik vulde ooit per ongeluk een verkeerd nummertje in bij de buurregeling en kreeg meteen een boete.”
Hoge eisen voor het milieu
Daarnaast twijfelt Elien aan de haalbaarheid van bepaalde regelingen die de overheid van boeren verlangt. “Investeringen naar arbeidsefficiëntie en dierenwelzijn zijn het altijd waard, maar voor die omtrent milieu toe heb ik soms wel vragen. Wat brengt een luchtwasser mij op? Het kost een berg geld, maar het is niet beter voor mijn dieren en mijn omzet zal niet stijgen.”
“Oké, ik begrijp zeker dat er gecontroleerd moet worden op vlak van kunstmest en dergelijke en ik vind ook dat we ons moeten openstellen voor zaken zoals bloemenranden en precisielandbouw. Maar we krijgen geen eerlijke prijs voor investeringen die we moeten doen in functie van het milieu. En ook de melkerij geeft niets extra voor die ‘andere’ melk.”
De jonge boerin is bang dat al deze verwachtingen de standaard zullen worden, zonder dat er extra wordt uitbetaald. “Dat zet de deur open voor oneerlijke concurrentie vanuit het buitenland”, verklaart ze. “We zijn al duurzaam bezig, en de manier waarop we boeren, hoort nu eenmaal bij de manier waarop wordt geconsumeerd.”
Gesprek met de maatschappij
De meeste mensen staan te ver van de landbouw af, vindt de Limburgse melkveehoudster. “Ze weten niet wat er gaande is, maar hebben er wel een mening over.” Om dat te veranderen, moeten boeren actief bezig zijn met de rol die ze spelen in de maatschappij. “Als landbouwer moet je openstaan voor een gesprek en dan ook weergeven hoe het écht is.”
Op het erf van de familie Ceustermans komen geregeld bezoekers langs. “Mensen komen soms gewoon voorbij gefietst en vragen of ze een kijkje mogen nemen op het bedrijf. Ik denk dat dat ook met mijn televisiedeelname te maken heeft, maar dat vind ik zeker niet erg. Integendeel, het biedt een mooie kans om te tonen waar we mee bezig zijn.”
Landbouw speelt een grote rol in politieke en maatschappelijke vraagstukken en velen stellen zich vragen rond stikstofproblematiek of dierenwelzijn. “Het is fijn dat ze dan onze mening als boer komen vragen. Ik merk dat we veel respect krijgen, daar ben ik toch enigszins van geschrokken”, vertelt Elien.
Toekomstsperspectief
De onzekerheid blijft voor veel jongeren toch een grote drempel om in de sector te stappen of te blijven. “Ik hoop dat er genoeg boeren zullen zijn in de toekomst, zodat we niet moeten gaan importeren uit het buitenland. België is zelfvoorzienend op vlak van melk, daar mogen we trots op zijn.”
Op bedrijfsniveau maakt de jonge boerin zich minder zorgen. “Er is een tekort aan melk en er zal een tekort blijven.” Dat ze in Lommel te maken hebben met een lage concurrentiegraad, helpt ook wel. “Er zijn maar vijf landbouwers in de gemeente en we hebben elk een andere specialisatie. Wij richten ons echt puur op zoveel mogelijk melk produceren.”
Toch zou de huidige vergunningsproblematiek in de toekomst een obstakel kunnen vormen. In dat geval wordt het misschien tijd om naar een zijtak te kijken. “Dat is op dit moment niet de ambitie, maar ik vind dat je wel moeten openstaan voor nieuwe ideeën. Het is niet omdat je niet meer kan groeien, dat je moet blijven stilstaan.”
Bron: Eigen berichtgeving