Corona-effect op thuisverbruik aardappelen dooft uit

Aardappelen blijven een belangrijke plaats innemen op het bord van de Belg: op een gemiddelde dag in 2021 at 41 procent van de Belgen aardappelen (inclusief friet). Ter vergelijking: voor pasta is dat 22 procent en voor rijst 9 procent. Op lange termijn toont het verbruik wel een dalende trend. In 2014 belandde de aardappel nog op 49 procent van de borden.

Leeftijd speelt een grote rol. Terwijl 52 procent van de 55-64-jarigen op een gemiddelde dag aardappelen eet, ligt dat percentage voor de groep 18-34-jarigen slecht op 33 procent. Ook de daling in de consumptie is sterker bij die jongeren.

Gekookte aardappelen blijven de lijst aanvoeren, maar de daling in de consumptie is hier het sterkst: van 18 procent in 2014 tot 12 procent in 2021. Frieten zijn de 2de populairste aardappelbereiding: op een gemiddelde dag in 2021 at 1 op de 10 Belgen frietjes. Op een gemiddelde weekenddag liep dit nog op tot 15 procent. De consumptie van frieten lag in 2020 en 2021 wel lager dan voor de coronacrisis. Voor een product dat in verhouding vaker buitenshuis gegeten wordt en dat sterk geassocieerd is met uitstapjes en evenementen, hadden de coronamaatregelen een grote impact die kennelijk niet volledig gecompenseerd werd door een toegenomen thuisverbruik.

Corona-effect

Covid-19 en de bijhorende maatregelen hadden een enorme impact op waar we eten. Door de sluiting van horeca, het verplichte thuiswerk, … was er een grote verschuiving van buitenshuis- naar thuisverbruik. Die impact was het sterkst merkbaar tijdens de eerste lockdown in maart-mei 2020, toen de maatregelen ook het strengst waren, maar ook in 2021 bleef die impact groot.

Voor de meeste producten werd een forse stijging opgetekend in het thuisverbruik in 2020, gevolgd door een lichte terugval in 2021, al lag het verbruik nog steeds hoger dan 2019. Deze evolutie geldt ook voor verse aardappelen. Na een daling in het thuisverbruik de voorgaande jaren, steeg dat in 2020 met 9 procent, gevolgd door een terugval met 3 procent in 2021. In 2021 klokte het thuisverbruik van verse aardappelen af op 20,6 kilogram per Belg.

Groei korte keten trekt niet door

In 2021 werd 46 procent van de verse aardappelen aangekocht in grotere supermarkten, maar hun volumeaandeel daalt wel jaarlijks ten voordele van hard discount, dat in 2021 uitkwam op 27 procent. Ook de buurtsupermarken kenden een positief 2021.

De groentewinkels en de rechtstreekse aankopen bij de boer kenden daarentegen een piek in 2020, maar hun groei was van korte duur. In 2021 verloren beide aankoopkanalen terug terrein. Verder is ook binnen verse aardappelen e-commerce een groeiend kanaal, maar met een volumeaandeel van 2 procent blijft het voorlopig wel beperkt.

Trend naar convenience aardappelproducten

Het thuisverbruik van verse verwerkte aardappelen zit al een aantal jaren in de lift. Het gaat hier over producten zoals verse friet, verse kroketten, verse aardappelpuree, aardappelschijfjes,… Het thuisverbruik van deze categorie steeg van 1,5 kilogram per capita in 2017 tot 2,1 kilogram per capita in 2021.

Hard discount heeft een belangrijk aandeel in deze groei. Vooral bij alleenstaanden zijn deze producten populair. De verwerkte aardappelen in diepvries kenden een eerder stabiel thuisverbruik, met een verbruik van 4,8 kilogram per capita in 2017. Door de coronacrisis steeg dit tot 5,6 kilogram per capita in 2021. Bij de verwerkte aardappelen in diepvries zijn de gezinnen met kinderen de grootste verbruikers.

Waar er voor de meeste producten in 2021 een terugval in het thuisverbruik was na de sterke stijging in 2020, is dit bij verwerkte aardappelen niet het geval. Vooral de verse verwerkte aardappelen stegen in 2021 verder door (+5%).

Meer cijfers over de aardappelsector vind je in de Kennisbank op de website van VLAM.