Buggenhout Bos breidt uit: "Opnieuw gaat vruchtbare landbouwgrond verloren"
Boerenbond is niet te spreken over de uitbreiding van Buggenhout Bos. Afgelopen zondag vond er een plantactie plaats waarbij de gemeente en het Agentschap Natuur en Bos opriepen om het bos met 12,5 hectare uitbreiden. “Opnieuw gaat vruchtbare landbouwgrond verloren”, zegt de lokale bedrijfsgilde. “We denken dat er andere percelen geschikter waren geweest. De gekozen gronden zijn van de meest vruchtbare in Buggenhout.”
Bijzonder vruchtbare landbouwgrond
De boomplantactie werd aangekondigd op de website van de Oost-Vlaamse gemeente Buggenhout, dat op de grens met Vlaams-Brabant ligt. Alle inwoners van de gemeente werden warm gemaakt om mee te komen helpen. Met animatie, info- en drankstandjes en een bezoek van de Sint wilde men jong en oud lokken naar de actie. Ook de provinciegouverneur kwamen afgezakt naar de actie.
Minder enthousiasme over de plantactie is er bij de lokale landbouwers die vorige week hun ongenoegen kenbaar maakten. Op de dag van de plantactie was er geen protest voorzien omdat de boeren het naar eigen zeggen niet op de spits willen drijven. “Wij zijn niet tegen bos of natuur, maar we betreuren wel dat er mooie, grote percelen vruchtbare landbouwgrond op die manier verloren gaan voor de landbouw. Opnieuw”, zegt Geert Van Malderen, voorzitter van Bedrijfsgilde Buggenhout-Lebbeke. “We moeten steeds vaststellen dat de landbouwsector de verliezende partij is.”
ANB: “Gekocht van KBC"
Het is niet nieuw dat het Agentschap Natuur en Bos (ANB) deze grond in handen kreeg. Al in 2005 heeft ANB bijna 50 hectare rond Buggenhout Bos verworven. In een reactie aan TV Oost zegt Jeroen Denaeghel, woordvoerder van ANB, dat hij het protest van de landbouwers en Boerenbond niet begrijpt. “Het is grond die we al sinds 2005 in ons bezit hebben en bovendien heeft KBC, de Boerenbond zelf dus, deze grond aan ons verkocht. Het is een beetje vreemd dat Boerenbond nu 20 jaar later de eigen verkoop bekritiseert”, aldus nog Denaeghel.”
Bij KBC is te horen dat de bank historisch gezien inderdaad landbouwgronden in haar bezit had. “Dat waren gronden die verpacht waren. Om strategische redenen is op een bepaald moment beslist om alle landbouwgronden van de hand te doen”, vertelt Jan Leyten, economist Agro bij KBC. Volgens hem werd die in de meeste gevallen aangeboden aan de pachter, maar zou het inderdaad kunnen dat ANB voorkooprecht heeft uitgeoefend en op die manier de gronden in handen heeft gekregen.
Geen herbevestigd agrarisch gebied dus groene bestemming?
ANB benadrukt ook dat de gronden werden aangekocht met de uitdrukkelijke bedoeling om te bebossen. “Het gaat trouwens om gronden die liggen in niet-herbevestigd agrarisch gebied en dat betekent dat groene bestemming perfect mogelijk is”, aldus de woordvoerder.
Boerenbond vindt de vanzelfsprekendheid waarmee ANB dat poneert, niet correct. Het verwijst naar de afspraken die gemaakt zijn over de ruimtebalans in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. Dit plan bepaalt dat er in Vlaanderen ruimte is voor 750.000 hectare agrarisch gebied. In een eerste stap werd in 2009 500.000 hectare vastgelegd als herbevestigd agrarisch gebied. Vervolgens zou via ruimtelijke uitvoeringsprocessen (RUP’s) gekeken worden welke bijkomende (niet-herbevestigde) agrarische gebieden herbevestigd konden worden en welke een groene bestemming zouden krijgen.
Dat is in het geval van de gronden rond Buggenhout Bos niet gebeurd en volgens Boerenbond lijkt de kans ook groot dat die gronden die nu bebost zijn, in zo’n RUP herbevestigd zouden worden als agrarisch gebied. Geert Van Malderen benadrukt dan ook dat landbouwers met pijn in het hart moeten aanzien dat dergelijke vruchtbare en mooie grote percelen worden bebost. “In plaats van minderwaardige gronden worden de beste landbouwgronden ingenomen. Bovendien gebeurt de bebossing niet aansluitend op Buggenhout Bos. Tussen het bestaande bos en het nieuw aangeplante perceel ligt er nog altijd een perceel in landbouwgebruik dat de eigenaars niet willen verkopen aan ANB.”
Natuurverbindingen realiseren
De uitbreiding van Buggenhout Bos is niet de enige bedreiging voor de lokale landbouwers. De bedrijfsgilde stelt vast dat er volop werk gemaakt wordt van het realiseren van de verbinding van bestaande bossen en natuurgebieden. "Nu de erkenning van Nationaal Park Scheldevallei rond is, probeert men grote natuurverbindingen te realiseren van aan het nationaal park over Buggenhout bos tot bestaande bossen in Aalst. En ook hier wordt landbouwgrond voor ingenomen", luidt het.
En dan is er ook nog stikstof. Buggenhout Bos is een Speciale Beschermingszone onder de habitatrichtlijn (SBZ-H). Dat betekent dat landbouwbedrijven er met strenge stikstofmaatregelen worden geconfronteerd. Volgens de voorzitter van de Bedrijfsgilde Buggenhout-Lebbeke zijn er nog ongeveer 50 actieve landbouwbedrijven in de regio. In vogelvlucht van 1 kilometer rond Buggenhout Bos zijn er verschillende relatief jonge bedrijfsleiders actief. “Die bosuitbreiding vergroot alleen maar het gevoel van onzekerheid”, benadrukt Van Malderen.
