Boerenacties in Nederland dreigen te verharden
Het boerenprotest in Nederland is na de grote actie vorige week geenszins gaan liggen. Maandag en ook afgelopen vrijdag hebben landbouwers op meerdere plekken in het land snelwegen en andere drukke verkeersaders stilgelegd. Ondertussen blijkt uit peilingen dat het stikstofplan van de Nederlandse regering voor grote politieke verschuivingen in het land kan zorgen. Ook in Vlaanderen worden intussen protesten gepland.
Protestacties allerhande
Net als vrijdagavond hebben Nederlandse boeren maandag op meerdere plekken in het land actie gevoerd tegen het stikstofbeleid. Op meerdere snelwegen stonden of reden tractoren zodat het verkeer niet kon doorrijden. Andere boeren trokken naar hun eigen gemeente om hun ongenoegen te uiten. Ook in de buurt van natuurgebieden waren veel landbouwers en tractoren te spotten. Op diverse plaatsen hebben ze een ludieke actie opgezet waarbij ze de natuurgebieden omdoopten tot stukjes Duitsland, daarmee verwijzend naar hun buurland met ook een hoge stikstofuitstoot maar waar er geen stikstofprobleem is.
Met hun acties willen ze verder hun ongenoegen uiten over de aanpak van de Nederlandse regering van het stikstofdossier omdat die de Nederlandse veehouders bijzonder hard treft. De boeren vragen dat bevoegd minister Christianne van der Wal haar stikstofplan bijstuurt. Dat was ook de inzet van een grootschalige protestactie vorige week woensdag waarbij 60.000 actievoerende landbouwers zich verzamelden in het dorpje Stroe in de provincie Gelderland. Het was de grootste boerenbetoging in het land in jaren.
Heftig stikstofdebat in Tweede Kamer
Dat heeft echter niet veel uitgehaald, want donderdag werd van tien uur ’s ochtends tot middernacht in de Nederlandse Tweede Kamer gedebatteerd over het stikstofbeleid. Na afloop werd duidelijk dat de krachtlijnen van het stikstofbeleid van van der Wal niet zullen worden bijgestuurd. De provincies zouden wel meer speelruimte krijgen om concrete invulling te geven aan de doelstellingen.
Landbouwminister Henk Staghouwer kreeg het wel zwaar te verduren in het debat. De Tweede Kamerleden waren zeer ontgoocheld over de perspectiefbrief van Staghouwer die maatregelen moest bevatten om de Nederlandse boeren door deze moeilijke transitie te loodsen. “Broddelwerk”, was onder meer te horen. Volgens heel wat parlementsleden had Staghouwer de mooiste helft van de opdracht gekregen (van der Wal moet het slechte nieuws aan de boeren vertellen, red.), samen met een mooie som geld, maar biedt zijn perspectiefbrief geen perspectief aan de boeren. Hij moet zijn huiswerk opnieuw maken en na de zomer moet er een visie over de toekomst van de landbouw op tafel liggen.
’s Avonds zorgden een aantal landbouwers uit Zuid-Holland nog voor een opstootje in de Tweede Kamer. Zij waren na het melken van hun koeien nog afgezakt naar Den Haag om het stikstofdebat te volgen. In de gangen van het gebouw gingen ze in gesprek met onder meer CDA’er Derk Boswijk en BBB-kamerlid Caroline van der Plas. De emoties liepen daarbij hoog op, zeker toen boer Koos van Boswijk wilde horen of hij zich voor het beleid van minister van der Wal zou uitspreken. Boer Koos werd op Twitter al gauw het symbool van de radeloosheid die bij heel wat landbouwers leeft.
Van boerenprotest naar boerenopstand?
Die radeloosheid tekent zich ook af in de acties die her en der ontstaan in Nederland. Er zijn niet alleen de blokkades van tal van wegen en de “benoeming” van natuurgebied als Duits grondgebied. De topman van de boerenorganisatie Agractie Bart Kemp lanceerde ook een video-oproep naar minister van der Wal. “Zet je plannen niet door. Ga in overleg met de landbouwsector om een stikstofbeleid te maken dat kan rekenen op draagvlak van het platteland”, klonk het onder meer. Hij waarschuwde dat de vreedzame acties dreigen te escaleren in een boerenopstand.
Politieke aardverschuivingen
Ondertussen lijkt het stikstofdossier ook voor politieke aardverschuivingen te zorgen in Nederland. Uit een recente peiling blijkt dat de BoerBurgerBeweging (BBB) dat vandaag één zetel heeft in de Tweede Kamer er maar liefst 17 zetels bij krijgt. Daarmee wordt de partij die bij de vorige verkiezingen (in 2021) voor het eerst opkwam, de tweede grootste van Nederland met maar drie zetels minder dan de partij van premier Mark Rutte VVD.
Regeringspartijen VVD, D66 en CDA krijgen het zwaar te verduren. Zij verliezen samen 33 zetels. De partij van stikstofminister Christianne van der Wal en premier Rutte gaat er 13 zetels op achteruit en behaalt volgens de peilingen nog 21 zetels. D66, dat ook grote voorstander is van een streng stikstofbeleid voor de landbouw, verliest de helft van zijn zetels en komt uit op 12 zetels. Ook CDA, een partij die traditioneel nog veel aanhang heeft bij landbouwers, verliest 8 zetels en komt nu uit op 7 zetels. Enkel de ChristenUnie van landbouwminister Staghouwer gaat er als regeringspartij twee zetels op vooruit en behaalt er 7.
Caroline van der Plas van BBB noemt de nieuwe peiling “belachelijk bizar”. Ze had nooit durven hopen op zo’n peiling. “Al zijn peilingen als palingen, het kronkelt alle kanten op. Maar het geeft wel een soort van stemming weer in het land”, zei van der Plas op de Nederlandse radio. De partij werd opgericht in de zomer van 2019 en wist bij de verkiezingen in 2021 meteen één zetel binnen te halen. De partij wil naar eigen zeggen de stem van de landbouw en het platteland vertegenwoordigen in Den Haag. De kiem van BBB is dan ook te vinden in het gebrek aan maatschappelijke waardering die Nederlandse landbouwers voelen en hun ongenoegen over de stikstofaanpak.
Eerder kondigde BBB al aan dat het ook zou deelnemen aan de provinciale statenverkiezingen die in maart 2023 plaatsvinden. Van der Plas is ervan overtuigd dat de partij daar klaar voor is. “We zijn op 18 maart 2021 al gestart met het werven van nieuwe mensen. Op de achtergrond bouwen wij heel rustig verder aan onze partij. Intussen hebben wij al 250 kandidaten uit alle provincies die gaan deelnemen aan de provinciale verkiezingen”, aldus de BBB-frontvrouw.
Opinie: Stikstof is politieke springstof
14 juni 2022Boosheid bij Vlaamse boeren neemt toe
Als het regent in Nederland, druppelt het in Vlaanderen, dat zou een uitdrukking kunnen zijn die zeker van toepassing is voor het stikstofdossier. Na Nederland kreeg ook Vlaanderen een stikstofarrest en ook hier is het ongenoegen over het stikstofbeleid dat de Vlaamse regering wil voeren, groot. Zeker bij de landbouwers in het Turnhouts Vennengebied is er veel boosheid. Een delegatie trok vorige week woensdag ook naar de grote demonstratie in Stroe om hun Nederlandse collega’s een hart onder de riem te steken.
De boeren uit regio Ravels roepen intussen ook op om woensdag zelf een symbolische actie te voeren aan de opritten en op de viaducten rond de E34. Ze verzamelen om 20 uur bij het gemeentehuis van Weelde en zullen zich vervolgens verplaatsen in de richting van Arendonk. “We gaan geen snelwegen blokkeren, maar we willen laten zien dat we verbonden zijn. We proberen op deze manier ook aan de burger duidelijk te maken dat vooral hij de dupe zal zijn van de regeringsplannen”, zeggen de initiatiefnemers van de actie.
Bron: Nieuwe Oogst / eigen berichtgeving
