Biorapport 2022: pluimvee daalt fors, varkens boomen, algemene bioconsumptie stijgt
De biologische productie in Vlaanderen is in 2022 slechts heel beperkt gegroeid. Dat blijkt uit een rapport van het Vlaams Departement Landbouw en Visserij. Het bioareaal neemt niet noemenswaardig toe, en ook het aantal biolandbouwers blijft nagenoeg gelijk. Opvallend is dat de economische onzekerheid en dure grondstofprijzen de consument niet weghielden van de biorekken. Het gemiddelde gezin gaf vorig jaar vijf procent meer uit aan verse biologische voeding.
Vlaanderen telde 626 biologische landbouwbedrijven in 2022. Dat is 0,8 procent meer dan het jaar voordien. 44 van deze bedrijven zijn nieuwe aanmeldingen, maar bijna evenveel landbouwers hebben hun bioproductie ook stopgezet in 2022. De helft van de nieuwkomers zijn omschakelaars. Van al wie stopt, stond ongeveer de helft (49%) nog geen vier jaar onder biocontrole. 22 procent van alle bioboeren beoefent ook nog een andere activiteit in de bioketen.
Op vlak van dierlijke productie wordt een opmerkelijke trend gezien. Zo neemt de totale bioveestapel af met 15 procent. Dat is vooral toe te schrijven aan een daling van het aantal biopluimvee (-16%), bioschapen (-22%) en biogeiten (-20%). In schril contrast staat de biovarkensstapel. Daar zien we een groei van 58 procent. In totaal hebben 175 boeren dieren onder biocontrole staan. Dat is negen procent minder dan in 2021.
Naast de 626 bioboeren zijn er in 2022 nog 1.369 andere bedrijven actief in de bioketen, dit is drie procent minder dan het jaar voordien. Het gaat hier voornamelijk om distributeurs, gevolgd door verwerkers. Bijna de helft van deze bedrijven combineert meerdere bioactiviteiten.
De overheidssteun specifiek voor de biosector bedroeg 5,48 miljoen euro in 2022. Bijna 60 procent hiervan gaat naar de stimulering van de primaire bioproductie, gevolgd door de uitgaven voor bio-onderzoek en kennisopbouw (31%).
Bij Vlaamse gezinnen blijft de aankoop van bioproducten wel goed standhouden. In totaal gaven Vlaamse consumenten 414 miljoen euro uit aan biologische voedings- en huishoudsproducten, drie procent meer dan vorig jaar. Wanneer we enkel naar verse voeding kijken, zien we een stijging van vijf procent naar 185 miljoen euro. Toch heeft de Vlaming een duidelijke kleinere honger naar bio dan de Brusselaars of de Walen. Waar de Vlaming gemiddeld 62,50 euro spendeerde aan biologische producten, besteden onze Brusselse (122 euro) en Waalse landgenoten (177 euro) het dubbele en meer.
In het rapport wordt ook aangetoond dat biologische producten duurder zijn voor de consument. Biologische versproducten zijn gemiddeld 37 procent duurder dan niet-biologische versproducten. Een flinke prijskloof, al is die aan het dichten. De invoer van bioproducten uit niet-EU-landen bestaat vooral uit verse bananen, cacaobonen en ongebrande koffie. Er wordt aangenomen dat door de prijs vooral welgestelde gezinnen met kinderen en welgestelde gepensioneerden de belangrijkste kopers blijven van bioproducten. Al is bio niet enkel een verhaal voor de rijksten. 93 procent van de Vlaamse gezinnen koopt al eens verse biovoeding, al is bio slechts goed voor vier procent van hun totale aankopen.
Het totale marktaandeel van bioproducten blijft stabiel, maar wanneer we inzoomen op voeding zien we opnieuw een weliswaar lichte stijging naar 3,6 procent binnen de sector (+0,2%). Op productniveau hebben de vleesvervangers en eieren met elk bijna 12 procent het hoogste bioaandeel. Hoewel er gespecialiseerde biowinkels bestaan, halen de meesten hun biowaren bij de klassieke supermarkt. De bekendheid van het Europese biolabel ligt bij de Vlaamse consument met 49 procent een eind onder het Europees gemiddelde.
Toch blijft een groot deel van het Belgische landbouwareaal toegewijd aan bio. De biologische oppervlakte bedraagt 9.977 hectare (+1,6%). 84 procent hiervan is al volledig biologisch, de rest is areaal in omschakeling naar bio. De provincie met het hoogste bioaandeel blijft Limburg (2%), West-Vlaanderen heeft het laagste bioaandeel (1,3%). Akkerbouwteelten winnen terrein en beslaan nu 17 procent van het Vlaamse bioareaal.
Lees het volledige rapport hier.
Bron: Departement Landbouw en Visserij, De biologische productie en consumptie in 2022