Betalingsproblemen landbouwers onder aandacht parlement

Een enquête bij 600 Vlaamse land- en tuinbouwers, uitgevoerd door de Vlaamse landbouwadministratie, wees uit dat één op de vier openstaande facturen heeft met een verstreken vervaldatum. “De betalingsproblemen zijn het scherpst in de dierlijke sectoren, en bij jonge landbouwers”, brengt volksvertegenwoordiger Jos De Meyer (CD&V) de heikele kwestie ter sprake in het Vlaams Parlement. Minister van Landbouw Joke Schauvliege legt in haar reactie sterk de nadruk op het (gratis!) economisch advies via het bedrijfsadviessysteem KRATOS. Op Europees niveau verwacht de minister soelaas van een inkomensverzekering als nieuw instrument binnen het gemeenschappelijk landbouwbeleid.

Landbouwers met betalingsproblemen, en dat zijn er nogal wat volgens de recente studie ‘Krap bij kas?’, proberen dat zoveel mogelijk zelf op te lossen. In eerste instantie teren landbouwers op hun eigen spaargeld en bezuinigen ze op privébestedingen. Andere manieren om met betalingsproblemen om te gaan, zijn het bedrijfsspaargeld gebruiken of investeringen uitstellen. Vooral bij de veevoederfabrikant en de loonwerker hebben landbouwers facturen openstaan. Bij 14 procent van 600 door het Departement Landbouw en Visserij bevraagde land- en tuinbouwers ging het om een hoog achterstallig bedrag, of een lange achterstallige betalingstermijn.

Vlaams parlementslid Jos De Meyer (CD&V) heeft van de studie vooral onthouden dat jonge landbouwers vaker krap bij kas zitten. Tijdens de plenaire zitting van het Vlaams Parlement uitte hij zijn bezorgdheid, en polste hij naar de bijdragen die het Europese en Vlaamse beleid kunnen leveren aan een hoopvol economisch perspectief. “De studie bevestigt wat iedereen aanvoelt. Het staat nu bijvoorbeeld zwart op wit geschreven dat de jongere generatie het moeilijker heeft dan wie nog de goede tijd heeft meegemaakt en een spaarpotje opzij kon zetten”, reageert minister van Landbouw Joke Schauvliege.

Minister Schauvliege ervaart het als een probleem dat de subsidies uit het Europees landbouwbeleid niet zijn afgestemd op de enorme prijsschommelingen die landbouwers ervaren. Op EU-niveau zou de oplossing kunnen bestaan uit een (door Europa gesubsidieerde) inkomensverzekering. Op Vlaams niveau wordt gepoogd om landbouwers via gratis bedrijfsadvies beter te wapenen tegen het nieuwe marktgegeven dat prijsvolatiliteit heet. “Landbouwbedrijven kunnen gratis advies krijgen op het vlak van bedrijfseconomische gegevens, over hoe een buffer aan te leggen, over het juiste model kiezen, over opvolging”, prijst Schauvliege het bedrijfsadviessysteem KRATOS aan.

Parlementslid Stefaan Sintobin (Vlaams Belang) merkt op dat het probleem niet enkel bestaat uit schommelende prijzen, maar ook (of vooral) uit lage prijzen voor landbouwproducten. Daarom wil hij weten hoever het Prijzenobservatorium staat met zijn werk. Schauvliege verwijst naar de snelheid waarmee marktgegevens door de Vlaamse landbouwadministratie gepubliceerd worden. “Dat was eigenlijk al heel accuraat, ook op Europees niveau, voor zuivel. Maar dat was absoluut nog niet het geval voor bijvoorbeeld varkensvlees. Om die reden hebben we in Vlaanderen het initiatief genomen om al die informatie op te lijsten en beschikbaar te stellen.”

De Meyer merkt tot slot op dat een bijsturing van het Europees landbouwbeleid nodig is, met voldoende aandacht voor de economische pijler, “als Vlaanderen en Europa wensen dat jonge mensen morgen nog worden gestimuleerd om een landbouwbedrijf over te nemen”.