Nieuwe sectorbarometers houden vinger aan pols bij melkvee en varkens

Het Agentschap Landbouw en Zeevisserij publiceert vier nieuwe sectorbarometers voor melkvee, fokvarkens, vleesvarkens en gesloten varkenshouderijen. De barometer vertrekt telkens vanuit een gemiddeld gespecialiseerd veebedrijf, waarop de actuele marktprijzen worden toegepast. Er wordt gekeken naar de opbrengsten, maar ook naar de kosten voor voeder, energie en meststoffen. De resultaten worden uitgedrukt als een index ten opzichte van de vijf meest recente LMN-boekjaren. De opbrengsten uit subsidies worden niet meegerekend.

Familiaal arbeidsinkomen en bruto saldo in kaart

Het bruto saldo is de belangrijkste indicator voor de actuele economische situatie en wordt berekend als het verschil tussen de opbrengsten en de variabele kosten. Het zijn deze opbrengsten en kosten die maandelijks kunnen fluctueren en dus een onmiddellijke impact hebben op de rendabiliteit van de sector.

Ook het familiaal arbeidsinkomen is een belangrijke indicator, deze gaat nog een stap verder dan het bruto saldo door al de vaste lasten af te trekken. Wat zo overblijft, dient als vergoeding voor de eigen arbeid van de landbouwer en eventuele meewerkende familieleden.

Inzichten vier sectoren

Uit de barometer van de melkveesector komt duidelijk het hoogtepunt van eind 2024 naar voren. “Dalende krachtvoederprijzen en afgenomen kosten voor energie en meststoffen betekenen minder variabele kosten, waardoor het bruto saldo in december 2024 zo’n 36,5 euro per 100 liter bedroeg”, aldus het agentschap. Het arbeidsinkomen bedraagt 23,3 euro per 100 liter. Dat is opvallend hoger dan het vijfjarige gemiddeld. De dalende melkprijs in de eerste maanden van 2025 is nog niet opgenomen in de barometer.

Voor de varkenssector zijn er gemengde signalen. Twee maanden geleden zat de vleesvarkenssector in een dip, terwijl de fokvarkens een gunstiger en stijgend arbeidsinkomen vertonen. “De mengvoederprijs blijft relatief stabiel, terwijl de biggenprijs weer aanslaat na een daling in 2024”, klinkt het.  

Voor vleesvarkensbedrijven, die biggen aankopen en opkweken tot vleesvarkens, is de teneur eerder dalend. Na een serieuze dip eind 2023 nam het bruto saldo toe tot september 2024 om daarna opnieuw zeer stevig te dalen. Na de zomer doet zich vaak aan dalende trend voor, maar het is ondertussen al geleden van 2021 dat het zo laag stond. Twee maanden geleden was het bruto saldo zelfs negatief met zo’n -3,7 euro per afgeleverd vleesvarken. De sterke toename van de vleesvarkensprijs de laatste weken zit echter nog niet in de barometer verwerkt.

Gesloten vleesvarkensbedrijven kweken biggen die ze ook zelf afmesten tot vleesvarkens. De resultaten voor gesloten varkenshouderijen liggen tussen de vleesveevarkens en de fokvarkens. De dalende vleesvarkensprijs in de tweede helft van 2024 zorgde voor dalende opbrengsten en een dalend bruto saldo. Het arbeidsinkomen blijft wel positief