Alternatieve vogelafweermiddelen vermijden overlast

“Houtduiven zijn grote schadeveroorzakers aan gewassen en de schade kan oplopen tot ruim 1.300 euro per hectare”, meldt het POVLT. Het Provinciaal Onderzoeks- en Voorlichtingscentrum voor Land- en Tuinbouw  heeft met een aantal alternatieve vogelafweermiddelen die afwisselend op een perceel worden geplaatst een oplossing gevonden die geen overlast berokkent aan omwonenden.

Tijdens het laatste weekend van de gewone jacht (eind februari) gaan al drie jaar op rij de jagers op pad op vraag van de landbouwsector om preventief de houtduivenpopulatie in te perken. Als aanvulling op die populatiebeheersing door de jacht worden naast de klassieke vogelverschrikkers tot op heden vooral afschrikkanonnen door de land- en tuinbouwers ingezet om de schade enigszins te beperken. Ondanks de luide knal die zij op geregelde tijdstippen produceren, vermindert door gewenning de effectiviteit. Die kanonnen kunnen ook hinderlijk zijn voor omwonenden en niet-schadelijke fauna.

Het POVLT zoekt daarom al tien jaar lang naar een afweermiddel dat geen overlast berokkent aan omwonenden. De oplossing werd gevonden in een aantal alternatieve vogelafweermiddelen die afwisselend op een veld moeten worden toegepast. “De gewenning bij vogels en houtduiven is groot, iedereen kent het beeld van een vogelverschrikker op een veld waar vogels gewoon gaan op zitten. Daarom stelden we een set samen van drie middelen die één tot twee weken na elkaar op hetzelfde veld worden gebruikt en ook op het veld van plaats veranderen”, zegt Jan Van Winghem.

De afweerset bestaat uit een Scarey Man, een volautomatisch verschrikkersysteem waarbij met een vast interval vijfentwintig seconden lang een feloranje pop wordt opgeblazen terwijl een sirene loeit. De Scarey Man wordt afgewisseld met een imitatieroofvogel die aan een zes tot tien meter hoge mast hangt en als natuurlijke vijand de houtduiven verjaagt naar veiligere locaties. De landbouwers krijgen ook een geluidssysteem ter beschikking. Een elektronisch systeem geeft natuurgetrouw de geluiden van verschillende roofvogels weer. Die geluiden worden afgewisseld met angstkreten van houtduiven, hondengeblaf of verkeerslawaai om gewenning te voorkomen.

Interessant voor landbouwers is dat VLIF voor 30 procent tussenkomt bij de aankoop van dergelijke afweersystemen. Al moet aan alle voorwaarden voor VLIF-steun wel voldaan zijn zodat de combinatie met andere investeringen zich opdringt om het minimuminvesteringsbedrag van 15.000 euro te bereiken. 

Ook de provincie West-Vlaanderen heeft de voorbije jaren al heel wat geïnvesteerd om een oplossing te vinden voor de problematiek. De positie van openluchtgroenteteelt in West-Vlaanderen is dan ook uniek. 63 procent van het Vlaamse areaal groenten in open lucht wordt in West-Vlaanderen geteeld. De provincie sponsort daarom al vier jaar een project waarbij telkens in twee gemeenten ervaring wordt opgedaan met een depot voor vogelafweermiddelen. Dit jaar kunnen landbouwers uit de gemeenten Wingene en Staden op een goedkope manier beschikken over alternatieve vogelafweermiddelen.