"Voortzetting zachte landing melkquota beste optie"
Boerenbond is niet onder de indruk van de melkveehouders die vorige week in Brussel kwamen betogen voor een flexibel quotasysteem. "De afbouw van de quotumwaardering en de participatie aan een groeiende afzetmarkt blijven als argumenten overeind om te pleiten voor een zachte landing. Het zou onverstandig zijn de huidige koers te wijzigen", zegt Guy Vandepoel in Boer&Tuinder.
In haar prognose voor de zuivelmarkten voorspelde de Europese Commissie destijds dat de vraag naar zuivel wereldwijd met jaarlijks twee à drie procent zou toenemen. Volgens de vooruitzichten zou de mondiale stijging van de melkveestapel trager verlopen, ongeveer met 1,5 procent op jaarbasis. "Op basis van deze uitgangspunten was de zachte landing van de melkquota met het oog op hun afschaffing in 2015 de logica zelf", aldus Vandepoel.
Maar intussen zijn de zuivelmarkten gecrasht onder impuls van de financiële crisis. Daarnaast hebben de hoge zuivelprijzen van 2007 geleid tot zeer veel vraaguitval. Eén van de gevolgen is dat de vleeskalveren de voorbije maanden op een vegetarisch dieet gezet werden. Omwille van bedrijfsoptimalisatie werd koeienmelk vervangen door andere eiwitbronnen. Voor België, Frankrijk, Nederland en Duitsland ging het jaarlijks om 4,3 miljoen slachtkalveren die nauwelijks nog melkpoeder via hun voederrantsoen toegediend kregen.
De melkprijzen zijn haast gehalveerd en het melkquotus is nauwelijks nog een sturende productiefactor. In het voorbije melkjaar hebben slechts drie Europese lidstaten hun beschikbare quotum overschreden, met name Italië, Nederland en Oostenrijk. De globale onderschrijding wordt geschat op ruim zes miljard kilogram melk. Met marktondersteuning probeert Europa de markten te stabiliseren, maar voorlopig heeft dat nog geen hogere melkprijzen opgeleverd.
Of de gewijzigde marktomstandigheden ervoor zorgen dat de logica van een zachte landing moet gewijzigd worden? "Het wegvallen van de quotumwaardering is een belangrijke kostenbesparing. In de huidige Tiberboekhouding van dynamische melkveebedrijven bedragen de quotumlasten 4,5 eurocent per liter melkproductie. Het wegvallen van deze kosten biedt kansen voor de toekomst", zegt Vandepoel.
De rundvee-expert van Boerenbond wijst er ook op dat het behoud van het quotum als enige beheersmaatregel onvoldoende garanties biedt voor het afschermen van de markt. "In de praktijk komt het behoud enkel neer op het behoud van een dure quotumwaardering, maar alleszins niet dat van hoge melkprijzen. In tijden van hoogconjunctuur zou Europa overspoeld worden door zuivel afkomstig van de VS, Nieuw-Zeeland en Australië".
"Een flexibele productiesturing is een mooi principe, maar heeft weinig zin", gaat Vandepoel verder. "Bij het heropleven van de zuivelmarkten zou er dan onmiddellijk bijgestuurd moeten worden. De traagheid van de rundercyclus laat dat echter niet toe. Dat is ook een van de redenen waarom we al meerdere jaren er niet in slagen ons melkquotum te benutten".
Boerenbond blijft wel vragende partij voor marktreguleringsmechanismen. "Er moet dringend nagedacht worden hoe de pieken en dalen in de markt kunnen opgevangen worden in een volledig vrije zuivelmarkt", besluit Vandepoel.
