Steeds meer Vlaamse landbouwers doen aan natuurbeheer
Agronatuurbeheer zit in de lift in Vlaanderen. Meer dan 4.200 landbouwers hebben vandaag één of meerdere beheeroverkomsten lopen met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM). Dat is een stijging met zowat 20 procent in vergelijking met 2006. De VLM toonde zich ook erg tevreden dat uit de resultaten van 10 jaar beheerovereenkomsten op het terrein blijkt dat de invloed op milieu en natuur duidelijk positief is.
Naar aanleiding van 10 jaar beheerovereenkomsten stond de VLM op de land- en tuinbouwbeurs Agriflanders te Gent even stil bij dit instrument. Minister van Leefmilieu en Natuur Joke Schauvliege moest zich verontschuldigen vanwege crisisberaad omtrent de overstromingen die Vlaanderen teisteren. “Haar afwezigheid maakt de verdienste van maar liefst 4.200 landbouwers er natuurlijk niet minder op”, zei Toon Deneys, gedelegeerd bestuurder van de VLM.
Dankzij het Europese plattelandsontwikkelingsbeleid wordt sedert een tiental jaar steun verleend aan landbouwers die naast de productie van veilig en gezond voedsel, vrijwillig landschaps-, milieu- en natuurmaatregelen integreren in hun bedrijfsvoering. Die maatregelen reiken verder dan de bestaande wetgeving, maar worden niet vergoed door de reguliere markt. Via beheerovereenkomsten met de VLM krijgen landbouwers een faire verloning.
Het aantal landbouwers dat de voorbije jaren één of meerdere beheerovereenkomsten sloot, gaat in stijgende lijn. In de eerste Europese programmaperiode van 2000 tot eind 2006 sloten zo’n 3.500 landbouwers vrijwillig één of meerdere beheerovereenkomsten. In de tweede programmaperiode is dat aantal opgelopen tot 4.200 unieke bedrijven.
De inzet van de 20 bedrijfsplanners van de VLM heeft daar mee toe bijgedragen. Zij gaan letterlijk de boer op en bekijken samen met de landbouwers hoe zij een bijdrage kunnen leveren aan natuur- en milieubeheer en hoe zij de beheerovereenkomsten kunnen integreren in hun bedrijfsvoering. “Deze dienstverlening verlaagt de administratieve drempels tussen landbouwers en overheid”, beseft minister Schauvliege.
Tot vandaag, na vijf jaar in de twee programmaperiode, hebben Vlaanderen en Europa gezamenlijk al 63 miljoen euro geïnvesteerd. Met dat geld zijn landbouwers vergoed die hebben geholpen om Vlaamse milieu-, natuur-, en landschapsdoelstellingen te realiseren. Zij leverden inspanningen voor de waterkwaliteit, erosiebestrijding, grasstroken langs kwetsbare elementen, landschapsbeheer en -ontwikkeling, beschermen van weidevogels en akkervogels en voor de ontwikkeling en instandhouding van graslanden en kruidengemeenschappen.
“Niet alleen de cijfers maken duidelijk dat het systeem werkt”, benadrukte Toon Deneys, “ook de studie van het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO) laat zien dat beheerovereenkomsten een direct effect hebben op de biodiversiteit.” Om die resultaten beter zichtbaar te maken voor het grote publiek, worden percelen met beheermaatregelen in de kijker gezet aan de hand van informatieve panelen.
VLM-woordvoerder Jan Mosselmans overhandigde het eerste paneel aan landbouwer Luc Vanluchelen, één van de pioniers inzake agronatuurbeheer. “De nieuwe stripfiguur Sam - wat staat voor sensibiliseren, adviseren en mobiliseren - wordt in de toekomst de mascotte van landbouwers die beheerovereenkomsten afsluiten”, aldus Mosselmans.
