Gemodificeerde cichoreiplanten gaan malaria bekampen

Het Nederlandse Plant Research International (PRI) gaat in opdracht van het Belgische farmaceutisch bedrijf Dafra nieuw onderzoek uitvoeren om de productie van artemisinine te optimaliseren. Dat zal gebeuren dankzij de ontwikkeling en het gebruik van genetisch gemodificeerde cichoreiplanten. Artemisinine is een belangrijke basisgrondstof die gebruikt wordt in combinatietherapieën tegen malaria. Voor Afrikaanse patiënten is het plantenextract momenteel nog veel te duur.

Wereldwijd worden elk jaar 300 à 500 miljoen gevallen van malaria gerapporteerd. Jaarlijks kost de ziekte aan 1,5 à 2 miljoen mensen het leven, waarvan negentig procent in Afrika. In de meeste Afrikaanse landen is malaria nog altijd de voornaamste doodsoorzaak, en dus bedreigender dan bijvoorbeeld het aids-virus. De ziekte is vooral dodelijk voor zwangere vrouwen en kinderen. Elke dertig seconden sterft in Afrika een kind jonger dan vijf jaar aan malaria.

De ziekte is nochtans goed te behandelen. De malariaparasiet is weliswaar resistent geworden tegen meer conventionele behandelingen, maar een snelle diagnose en een behandeling met een combinatietherapie op basis van artemisinine kunnen de patiënt genezen voordat de ziekte levensbedreigend wordt. Het probleem is dat zo'n therapie tien keer duurder is dan andere behandelingen. Daarom is het van groot belang dat de prijs van artemisinine sterk daalt.

Onderzoekers van PRI konden eerder reeds aantonen dat de enzymen die in cichorei bij de productie van bitterstoffen betrokken zijn ook in staat zijn om andere reacties uit te voeren. Via een omleiding van de biosynthese van de bitterstoffen willen ze de chemische precursor voor artemisinine aanmaken in de wortels van de cichoreiplant. Dafra beschikt over de knowhow om na extractie de precursor om te zetten in artemisinine.

Om Afrika te bevrijden van malaria zijn 400 miljoen behandelingen per jaar nodig. Dafra stelt zich tot doel om binnen drie à vijf jaar te kunnen overgaan tot de grootschalige en goedkope productie van artemisinine. Bedoeling is om combinatietherapieën op de markt te brengen die per behandeling van een volwassen patiënt nog een halve euro kosten.(KS)