Bemefa pareert kritiek op verantwoorde soja
De kritiek die een paar tientallen organisaties in een open brief geuit hebben op het concept dat de Round Table on Responsible Soy (RTRS) uitwerkt rond 'maatschappelijke verantwoorde' soja, is volkomen onterecht. Dat zegt directeur-generaal Yvan Dejaegher van Bemefa. "Het is een uniek proces van internationaal overleg waar alles en iedereen bij betrokken is".
Volgende week zal de algemene vergadering van de RTRS allicht de standaard goedkeuren waarin principes, criteria en indicatoren opgesomd worden waar 'maatschappelijk verantwoorde' soja moet aan voldoen. De besprekingen hebben in totaal een zevental jaar geduurd en de standaard moet vooral een antwoord bieden op de kritiek dat de sojateelt in een land zoals Brazilië in belangrijke mate verantwoordelijk is voor de ontbossing van het Amazonewoud.
Een aantal milieugroeperingen vrezen echter dat het initiatief de sojateelt alleen maar wil legitimeren, waardoor het risico op monoculturen en ecologische schade nog zal toenemen. Bovendien vinden ze dat ggo-soja helemaal niet 'maatschappelijk verantwoord' kan zijn. "Het is heel gemakkelijk om aan de zijlijn te blijven staan en elk project te dwarsbomen. Het is oneindig veel ondankbaarder maar wel veel moediger om aan de tafel te gaan zitten met alle betrokken actoren en mee te werken aan concrete oplossingen", reageert Yvan Dejaegher.
De topman van Bemefa benadrukt dat de RTRS-standaard tot stand gekomen is in overleg met producenten, handelaars, verwerkers, wetenschappers, overheden en ngo's. Aan dat proces participeerden vertegenwoordigers uit alle landen die van nabij geconfronteerd worden met de sojaproblematiek, met name Argentinië, Brazilië, de VS, India, Paraguay, China en de EU. "Bovendien werden alle ontwerpteksten gepubliceerd op het internet, waarbij iedereen de kans kreeg om te reageren".
Uiteindelijk heeft de RTRS 5 principes, 27 criteria en 90 indicatoren opgelijst die nu door geaccrediteerde certificatie-instellingen verwerkt worden in vragenlijsten. De vijf principes zijn het voldoen aan de wetgeving en respect voor goede handelspraktijken, goede arbeidsvoorwaarden, verantwoorde omgang met de lokale bevolking, eerbeid voor het milieu en tot slot goede landbouwpraktijken.
"Daarmee trekken we ten strijde tegen soja uit ontboste gebieden en monoculturen, terwijl bijvoorbeeld het behoud van biodiversiteit en een vakkundig gebruik van pesticiden gepromoot worden", aldus Dejaegher, die belooft dat de controles te velde streng zullen zijn om het project geloofwaardig te houden. "Indien maatschappelijk verantwoorde soja de hoofdstroom wordt, zouden de boeren er moeten in slagen om de meerkost van het hele systeem door te rekenen. Door grootschalig te werken, kunnen we in elk geval de certificeringskost drukken".
Dat genetische modificatie geen parameter is in de RTRS-standaard noemt Dejaegher een pragmatische keuze. "De ggo-soja maakt nu eenmaal het grootste deel van de markt uit. In Argentinië is zelfs het volledige areaal ingezaaid met transgene soja. Moeten wij in de huidige economische context aan de Argentijnse boeren gaan vertellen dat niemand onder hen duurzaam bezig is? Vergeet ook niet dat het gaat om ggo's die goedgekeurd werden door een keurkorps van wetenschappers".
Het is de ambitie van de Belgische mengvoederindustrie om binnen vijf jaar enkel nog maatschappelijk verantwoorde soja aan te kopen. "We hopen de Europese mengvoederindustrie mee te krijgen in ons kielzog. Dan zouden de principes en criteria meteen betrekking hebben op een volume van in totaal dertig miljoen ton soja op jaarbasis. Hoe groter de vraag, hoe dwingender onze eisen kunnen zijn. Als afnemer moeten we immers optornen tegen een land als China, waar men helemaal geen eisen stelt aan de ingevoerde soja", besluit Dejaegher.
