8 op 10 Vlamingen wil dat dierenrechten wettelijk geregeld worden
nieuwsDe publieke steun voor dierenrechten en voor de opname van dierenrechten in de grondwet is groot in Vlaanderen. Uit een studie van de Odisee Hogeschool blijkt dat 84 procent van de Vlamingen van mening is dat dierenrechten bij wet moeten geregeld worden. Tegelijk stelt de studie vast dat die overtuiging niet altijd te verenigen is met de levensstijl van de Vlaming: 86 procent geeft aan regelmatig vlees en andere dierlijke producten te eten.
Dierenwelzijn in de wet
In België is er noch in de grondwet, noch in de wet op het dierenwelzijn een verwijzing naar dierenrechten, of zelfs maar naar gevoeligheid, te vinden. Onlangs heeft de Belgische federale regering een derde categorie in het Burgerlijk Wetboek ingevoerd, specifiek bedoeld om dieren een speciale status toe te kennen, ergens tussen goederen en mensen in: “wezens met gevoel”. Enkel in het hoofdstedelijk gewest Brussel worden dieren beschouwd als “levende wezens met gevoel, eigen belangen en waardigheid, die een bijzondere bescherming verdienen”.
Om na te gaan hoe Vlamingen nu echt denken over dierenwelzijn en dierenrechten voerde Odisee een online enquête uit bij een steekproef van 871 respondenten. Zij kregen 17 stellingen voorgeschoteld met verschillende standpunten over ethische en juridische kwesties over dieren. “We hebben zwaar jargon vermeden om te voorkomen dat de vragen verkeerd geïmplementeerd hebben”, zegt Laura Heyndrickx die het onderzoek uitvoerde voor haar bachelorproef Dierenzorg.
Het is duidelijk dat mensen niet altijd de draagwijdte inschatten van het opnemen van dierenrechten in de wet. Want dat impliceert een totaalverbod van de consumptie van dierlijke producten
Vrouwen uitgesprokener dan mannen
Uit de enquête blijkt dat de steun voor dierenrechten rechten groot is. “Ongeveer 84 procent vindt dat dierenrechten bij wet moeten geregeld worden en bij een binaire keuze zijn nog meer respondenten (87%) het ermee eens dat dierenrechten in de grondwet moeten opgenomen worden”, aldus de bachelorstudente. Opvallend is ook dat steun groter is bij jongeren en bij vrouwen. Die laatste groep was ook uitgesprokener in zijn mening dan de mannelijke respondenten.
Een duidelijke meerderheid van de bevraagden (bijna 80%) vindt landbouwhuisdieren even belangrijk dan huisdieren. “Ook hier zagen we opnieuw een verschil tussen mannen en vrouwen: vrouwen waren het meer eens met deze stelling dan mannen”, vertelt Heyndrickx.
Zes op de tien Vlamingen vindt dierenlevens even belangrijk als mensenlevens. “We stellen vast dat hoe jonger men is, hoe meer men denkt dat een dierenleven gelijkwaardig is aan een mensenleven”, klinkt het. Hierop voortbouwend is een duidelijke meerderheid van alle respondenten (86%) het eens met de stelling dat dieren op dezelfde manier kunnen lijden als mensen.
Zwitsers vegen verbod op intensieve veeteelt van tafel
26 september 2022Overtuigingen niet verenigbaar met levensstijl
De enquête bracht evenwel ook aan het licht dat de verklaarde overtuigingen niet altijd verenigbaar zijn met de levensstijl van de respondenten. “We zien dat 86 procent onder hen regelmatig vlees en andere dierlijke producten eet”, stelt Heyndrickx. “Meer nog, we hebben ook vastgesteld dat omnivoren vaak ook hoge gemiddelde scores gaven aan het belang van dierenlevens en dierenleed. Dit ondersteunt de notie van een psychologische ontkoppeling tussen dieren en vlees bij de consumenten.”
Stef Aerts, docent in de opleiding agro- en biotechnologie bij Odisee en gastprofessor veterinaire ethiek aan de faculteit Diergeneeskunde van de UGent, begeleidde de studente bij haar bachelorproef. Voor hem wijst deze laatste vaststelling ook op de relativiteit van dit soort bevragingen. “Enquêtes worden vaak beantwoord vanuit een soort van droomtoestand voor de respondent en die durft al eens te botsen met de realiteit van alle dag”, meent Aerts.
Hij ziet daarin ook een bevestiging van de visie dat wat geoorloofd is in onze omgang met dieren zeer sterk gekleurd is door de relaties die we hebben met dieren. “Daarbij wordt gekeken naar het dier dat het kortste bij ons staat en waar we het meest contact mee hebben. Veelal zijn dat huisdieren zoals honden en katten”, stelt de Odisee-docent.
Een andere kanttekening die Aerts bij de studie wil maken, is dat er niet expliciet uitgelegd werd wat het verschil is tussen wetten en de grondwet en wat de implicaties zijn van dierenrechten vast te leggen in wetten of de grondwet. “We hebben de mensen daar zelf invulling aan laten geven. Het is duidelijk dat mensen niet altijd de draagwijdte inschatten van het opnemen van dierenrechten in wetgeving of de grondwet. Want dat impliceert een totaalverbod van de consumptie van dierlijke producten”, besluit Aerts.
GAIA: 7 op 10 Belgen wil strengere wetgeving rond dierenwelzijn
Uit een enquête die dierenrechtenorganisatie GAIA heeft laten uitvoeren door marktonderzoeksbureau Ipsos komen andere cijfers naar voor, al gaat het hier over heel België. Uit deze bevraging blijkt dat zeven op de tien Belgen zeer bezorgd is over dierenwelzijn, terwijl de wetgeving rond dierenwelzijn voor evenveel landgenoten ook strenger mag. Daarnaast vinden vier op de tien Belgen het doden van dieren voor vleesproductie problematisch.
Hoewel 64 procent van de respondenten aangeeft dat de wetgeving inzake dierenwelzijn de afgelopen jaren verbeterd is, vindt 74 procent dat die wetgeving strenger mag zijn. Voor acht op de tien landgenoten, onder wie 86 procent in de leeftijdscategorie 18 tot 36 jaar, moeten de politieke verantwoordelijken meer maatregelen treffen voor dierenrechten. Opvallend is nog dat Walen, in vergelijking met Vlamingen en Brusselaars, meer belang hechten aan de waardigheid van dieren, de bestrijding van dierenleed en een strengere wetgeving daarrond.
Verder maakt de rondvraag duidelijk dat vier op de tien Belgen het doden van dieren voor medische doeleinden en wetenschappelijk onderzoek problematisch vinden. Bijna evenveel Belgen zijn die mening toegedaan voor vleesproductie, terwijl dieren doden om landbouweconomische redenen voor 46 procent ook een probleem vormt. Voor drie kwart Vlamingen moeten (batterij)kooien voor legkippen dan weer verboden worden. In Wallonië is er al een verbod.
Bron: Eigen berichtgeving / Belga
Beeld: Hooibeekhoeve
