Zandontginning in Postel neemt hap uit bedrijfsarealen

De Provincie Antwerpen wil met een nieuw PRUP een oplossing uitwerken voor het Zilvermeer en de zandontginning in Sluis (Mol). De landbouwers in Postel vrezen dat zij en hun landbouwgronden het kind van de rekening worden. Volgens de nota die de impact op landbouw schetst, zal er tussen de 178 hectare en de 250 hectare landbouwgebruik verdwijnen binnen het projectgebied. Landbouwer Marc Van den Borne laat zijn ongenoegen blijken: “Waarom wordt één privébedrijf dat landbouw en natuur omzet in water, prioritair beschouwd aan 15 bedrijven die voedsel produceren?”

Op het domein van het Zilvermeer is volgens het gewestplan zandontginning mogelijk. Om de recreatie op het Zilvermeer te behouden, zoekt de provincie Antwerpen naar een vervangend gebied voor die zandontginning. Dat leidt tot verschuivingen in de nabijgelegen landbouw- en natuurgebieden. Met het PRUP Kempense Meren II zoekt de provincie naar “een nieuw evenwicht tussen recreatie, ontginning, landbouw en natuur”. Afhankelijk van de weerhouden plangebieden wordt er tussen de 178 en 250 hectare zonevreemd. Binnen de nieuwe bestemmingen natuur of ontginning zal landbouwgebruik nog een tijd mogelijk blijven.

Mark Stulens van zandontginningsbedrijf Sibelco zegt dat het niet de bedoeling is om de voor zandontginning aangeduide gebieden meteen te gebruiken zodra het PRUP over enkele jaren is goedgekeurd. “We denken gewoon op de lange termijn.” Landbouwer Marc Van den Borne begrijpt niet waarom dat ene bedrijf voorgetrokken wordt op 15 landbouwbedrijven. “De landbouwers die in Postel actief zijn, verstrekken samen 50 vaste jobs en minstens evenveel plaatsen voor seizoensarbeid. Het Zilvermeer is uniek en mag van ons zeker blijven voortbestaan, maar we willen er ook niet de dupe van zijn.”

Ook collega-landbouwer Jos Franken van Franken Agro is ongerust over de stand van zaken. “Wij zijn een landbouwonderneming van 220 à 230 hectare groot. Mijn vader heeft ons familiebedrijf 69 jaar geleden vanuit het niets opgebouwd. Je kunt niet verwachten dat ik dat weggeef op een presenteerblaadje. Deze plannen hebben wel zware gevolgen voor onze broodwinning en ons leven”, zegt hij. Postel is de uitvalsbasis van een aantal grote aardappeltelers, die aardappelen telen in hun eigen gemeente en ook ver daarbuiten.

Volgens de landbouwnota die bij het PRUP hoort, zijn in het projectgebied inderdaad 15 landbouwbedrijven actief. Drie daarvan dreigen erg zwaar te worden getroffen omdat hun bedrijfszetel en huiskavel getroffen wordt door bestemmingswijzigingen. De plannenmakers beseffen dat het PRUP een grote impact heeft op landbouw, zowel op gebiedsniveau als op bedrijfsniveau. “Deze impact zal echter niet in één keer voelbaar zijn voor de bedrijven. Het PRUP op zich heeft namelijk weinig tot geen directe gevolgen op het effectieve landbouwgebruik in het projectgebied. Wel impliceert de bestemmingswijziging dat er in de toekomst geen ruimte meer is voor landbouw binnen natuur- en ontginningsgebieden.” Om de continuïteit van landbouwbedrijven te verzekeren, is het naar verluidt nodig om de betrokken bedrijven alternatieve percelen aan te bieden of het verlies aan oppervlakte op een andere manier te compenseren.

Kempense Meren II is het eerste PRUP waarbij burgers al vroeger worden betrokken bij de uitwerking. “Vroeger was dat pas wanneer de plannen al zo goed als klaar zijn. Nu kunnen burgers al vroeger mee helpen zoeken naar oplossingen”, zegt gedeputeerde Bruno Peeters. Tot en met 9 november kan iedereen de documenten van het PRUP inkijken in de gemeentehuizen van Mol, Dessel, Retie en Lommel, het provinciehuis of www.provincieantwerpen.be en zelf suggesties doen.