Winterweer stelt groentetelers en boomkwekers voor dilemma

“Het is al sinds 2012-2013 dat we zo’n strenge winter gehad hebben”, vertelt Geert Desmedt van het Vlaams paktijkcentrum Inagro. De teeltverantwoordelijke prei en koolgewassen adviseert alle telers die nog niet in gang geschoten zijn, om hun wintergewassen te bedekken met een winterkleed of geschikt folie. “Vannacht en morgen worden de koudste nachten voorspeld in West-Vlaanderen tot misschien wel min tien graden.”

Desmedt vertelt dat voor wintergroenten verschillende kritieke minima gelden. “Spruitkool mag niet kouder worden dan min acht, prei kan temperaturen tot min tien verdragen en bij knolselderij ligt het kantelpunt op min vijf graden.” Doordat telers strenge winters niet meer gewend zijn, waren ze dit jaar mogelijk wat laat met het afdekken van hun groenten. Het afdekken help niet alleen om de vorstschade te beperken, het zorgt er ook voor dat men iets eerder kan rooien.

Afwachten door sneeuwval

Rik Decadt, directeur productie van de REO veiling in Roeselare, geeft nog een andere reden waarom sommige telers mogelijk wat later begonnen zijn met afdekken. De sneeuwval speelde hierbij een rol. “Als er te veel sneeuw valt op het winterdoek, heb je kans dat de teelt kraakt en dus schade oploopt. Daarom zaten veel telers aanvankelijk in dubio en hebben de weersverwachtingen nauwlettend opgevolgd.”

Om de gevolgen van de vorst op de prijsvorming in te schatten, is het volgens de veiling-topman nog te vroeg. “We hebben nog geen problemen in de aanvoer geconstateerd. Telers hebben voor de vorst gerooid en voeren nu vanuit de frigo de producten aan. Mogelijk dat we donderdag of vrijdag gaan merken dat de aanvoer stokt.” Desmedt is bang voor vorstschade in de vorm van uitval en kwaliteitsvermindering. “De kans op serieuze schade is reëel, maar we hebben een dag of tien na de dooi pas een goed schadeoverzicht”, zegt hij

Een verminderde groente-aanvoer door de vorst, kan leiden tot een prijsdaling. “Maar dat is zeker geen vaststaand feit”, vervolgt Decadt. “Veel hangt af van de weersvoorspellingen. Zoals het er nu uitziet gaat het zondag weer dooien. Het is daarom waarschijnlijk dat bedrijven de aankoop van groenten uitstellen tot maandag of dinsdag in afwachting van de herstellende aanvoer. Dat proces zien we vaak als de dooi in de lucht hangt.”

Glastuinbouw en boomkwekers

De Vlaamse glastuinbouwers lijken de vorstperiode goed te doorstaan, behalve dat de stookkosten misschien hoger liggen. “Wij hebben nog geen berichten ontvangen van telers met schade aan de serres”, vertelt Miet Poppe, secretaris van de AVBS, in reactie op het leed in Nederland. Daar liepen sommige glastuinbouwers averij aan hun serre op door het gewicht van de sneeuw op het kasdek.

Het winterweer heeft de boomkwekers op hun beurt ook voor keuzes gesteld die zich vroeger regelmatig voordeden, planten binnenbrengen of ze buiten afdekken. “Bij min tien en oosterwind kunnen planten schade oplopen en is het gebruikelijk om ze naar binnen te brengen of te bedekken”, vertelt Lucien Verschoren voorzitter van de boomtelers binnen ABVS. Hij vertelt dat Kempense telers of Limburgse telers mogelijk beter met dat dilemma omgaan, omdat serieuze vorst daar vaker voorkomt.

De boomteeltexpert benadrukt dat containerplanten gevoeliger zijn voor vorst en dat vooral niet-inheemse variëteiten in de gaten moeten worden gehouden. Hij denkt echter niet dat de sector veel schade zal ondervinden door de vorst. Al was het maar omdat veel producten vorig najaar al zijn verkocht in goede marktomstandigheden.

AVBS meent dat de strenge winter misschien ook positieve gevolgen heeft. Men heeft heel de winter goed kunnen doorwerken en door de strenge vorst ligt de handel momenteel stil omdat bijvoorbeeld de tuinaanleg op een laag pitje draait. "Maar dit stelt bedrijven juist in de gelegenheid om hun aandacht te vestigen op zaken die anders misschien zouden blijven liggen, zoals onderhoud van machines, online vergaderen en administratie bijwerken”, besluit Verschoren.