Weg vrij voor EU om soepeler om te gaan met toenemende wolvenpopulaties
nieuwsHet comité van het Verdrag van Bern heeft dinsdag beslist om de beschermingsstatus van de wolf te verlagen. Hoogstwaarschijnlijk zullen de Europese wolven hierdoor in 2025 hun “strikt beschermde” status moeten inruilen voor een “beschermde” status. Dit wil evenwel niet zeggen dat de jacht op de Vlaamse wolf hiermee automatisch geopend is.
De beschermingsstatus van de wolf is vastgelegd in het Internationaal Verdrag van Bern. Dinsdag gingen de 50 landen die aangesloten zijn bij de Conventie van Bern in op het EU-voorstel om de status aan te passen van “strikt beschermd” naar “beschermd”. Dit biedt voor de EU nu een mogelijkheid om de Habitatrichtlijn, waarin de bescherming van de wolf opgenomen is, te actualiseren. Vanaf maart volgend jaar kan de Europese Commissie de wetgevende procedure daarvoor in gang zetten. Uiteindelijk zullen het Europees Parlement en de Raad zich er nogmaals finaal kunnen over uitspreken. Maar dit lijkt eerder een formaliteit te zijn aangezien beiden al groen licht gaven over het initiële voorstel.
30 jaar geleden stond de wolf in Europa op het punt om te verdwijnen, waardoor hij als bedreigde diersoort werd geklasseerd. “Het instandhoudingsbeleid en de inspanningen van de EU ten aanzien van de wolf zijn de afgelopen decennia succesvol geweest", duidt Jessika Roswall, de nieuwe EU-commissaris voor Milieu. Ondertussen zouden naar schatting ruim 20.000 wolven in Europa rondlopen. "De toenemende wolvenpopulaties hebben ook risico’s met zich meegebracht", aldus Roswall. “Deze hebben het gerechtvaardigd om de wettelijke beschermingsstatus van de wolf aan te passen.” Eén van deze risico's zijn aanvallen op schapen, geiten, runderen en paarden. Volgens de meest recente gegevens van de lidstaten doden wolven in de EU jaarlijks meer dan 65.500 stuks vee.
In 2023 konden in Vlaanderen 42 dossiers gelinkt worden aan dodelijke aanvallen op vee door wolven met in totaal 78 dode landbouwdieren. In 2022 waren dat nog 149 dieren, de cijfers gaan dus omlaag mede door de wolfwerende maatregelen. Uit cijfers van ANB blijkt dat er in oktober dit jaar 31 aanvallen op de Vlaamse veestapel werden geregistreerd, waarbij in totaal 68 dieren gedood werden en 6 dieren gekwetst. De wolf kon aan de meeste aanvallen gelinkt worden.
Frankrijk gaat meer dan 200 wolven afschieten
12 januari 2024Een wijziging van de wolvenstatus zou lidstaten extra flexibiliteit bieden bij het beheren van hun lokale wolvenpopulaties. Dit wil niet zeggen dat elke lidstaat op eigen houtje de wolven zullen mogen uitroeien. De wolf zal een beschermde soort blijven waarbij de populaties nog steeds in een ‘goede staat van instandhouding’ zullen moeten verkeren. De jacht zal nog steeds zorgvuldig moeten worden gereguleerd door de lidstaten. Voor landen met grote wolvenpopulaties zoals Frankrijk, waar nu al wolven mogen afgeschoten worden, kan dit wel enige verandering met zich meebrengen. Voor Vlaanderen, waar momenteel drie wolven wonen, zal de impact eerder beperkt blijven.
“Wolven zullen aanwezig blijven in Vlaanderen”, duidt Natuurpunt. “De boodschap blijft dus dat we in Vlaanderen moeten inzetten op wolfwerende omheiningen want dat biedt effectieve oplossingen om schade te voorkomen.” Ondanks de mindere impact op Vlaanderen is Natuurpunt toch zwaar teleurgesteld in de beslissing van het comité van het Verdrag van Bern. “Het is een bijzonder gevaarlijk precedent en een fout signaal”, aldus Natuurpunt. “Het brengt decennia van inspanningen om vreedzaam samenleven tussen mens en wolf mogelijk te maken in gevaar.”
Het voorstel om de beschermingsstatus aan te passen is er volgens de Europese Commissie gekomen na een grondige analyse met nieuwe wetenschappelijke en technische gegevens. De natuurorganisatie voert aan dat de beslissing allesbehalve wetenschappelijk was, maar politiek en zelfs persoonlijk gemotiveerd is. “Een verandering in de beschermingsstatus van soorten, zou moeten gebaseerd zijn op grondig wetenschappelijk onderzoek”, aldus Natuurpunt. “Europese topexperten noemen de beslissing echter ‘zorgwekkend’. Slechts 3 van de 9 Europese wolvenpopulaties zijn in goede gezondheid, de andere zijn nog steeds herstellende. Bovendien is al meermaals aangetoond dat jacht op wolven niet helpt om schade te voorkomen. Door verstoring van de sociale cohesie in een wolvenroedel kan het net voor meer schade zorgen. Legaal afschot leidt ook tot meer illegaal doden van wolven.”
Daarnaast zou de verlaging van het statuut ook twijfel en onduidelijkheid zaaien volgens Natuurpunt. “Veehouders kunnen zich gaan afvragen of het nog wel nodig is om in te zetten op preventieve maatregelen als er ook afschot zou mogelijk zijn, terwijl het de enige weg is om conflicten te vermijden en samenleven mogelijk te maken", klinkt het.
