Waterkers uit de gracht
Zouden waterbuffers in de toekomst een dubbeldoel kunnen krijgen waarbij ze niet enkel water vasthouden maar ook een locatie worden waarin gewassen geteeld worden? Een vraag die momenteel onderzocht wordt door advies- en onderzoekscentrum Inagro. “Het zal nog even duren alvorens je waterkers of andere waterteelten in een gracht zal spotten, maar het is alvast een interessant concept waar veel mogelijkheden in zitten”, aldus projectopvolger Reindert Devlamynck.
Bovenstrooms water vasthouden is één van de mogelijkheden om de gevolgen van langdurige droogte en plotse hevige regenval te beperken. Maar het aanleggen van bufferbekkens is vaak duur voor de stad en gaat meestal ook ten koste van landbouwgrond. De West-Vlaamse stad Roeselare vroeg zich af of een bufferbekken naast waterbehoud nog een extra doel kon krijgen, één dat niet ten koste gaat van omliggende landbouwgebieden. De stad ging te rade bij Inagro en werkte samen met de provincie en gemeente Hooglede een proefproject uit waarbij waterbehoud en landbouw met elkaar verzoend kunnen worden.
“Voor dit Water-Land-Schap 2.0-proefproject hebben we in een bestaande gracht de oever afgegraven en een stuw geplaatst”, legt Devlamynck uit. “Zo kwam het maaiveld dichter bij het wateroppervlak en werd een natte zone gecreëerd waarin geëxperimenteerd kan worden met waterteelten.” Zo werden er riet, lisdodde, watermunt, waterkers en moeras-vergeet-mij-nietjes in de oever geplaatst.
Trial en error
“Riet en lisdodde groeien enorm goed in een oever, maar de afzetmarkt is minder spectaculair”, licht Devlamynck toe. “De kosten van zowel het afgraven, het plaatsen van de stuw en het niet kunnen beweiden in die zone, waren veel hoger dan de opbrengst van de gewassen.” Gelukkig zijn er nog veel andere gewassen die ook goed groeien in water en een betere afzetmarkt hebben. Watermunt, waterkers en moeras-vergeet-mij-nietjes zijn zo’n voorbeelden. Tijdens het onderzoek concludeerde Inagro dat deze gewassen alvast betere prijzen scoren op de afzetmarkt dan riet maar er wel nog veel moeilijkheden zijn met onder andere het teeltsysteem.
“Voor alle drie de gewassen staat het teeltsysteem nog niet op punt”, duidt Devlamynck. “De moeras-vergeet-mij-nietjes hebben bijvoorbeeld een zeer arbeidsintensief productieproces waarbij er manueel geoogst en verpot moet worden. De productieketen ervan is nog niet volledig ontwikkeld. Bij de andere twee gewassen, watermunt en waterkers, komen er dan weer heel wat regels en wetgeving bij kijken omdat het over consumptiegewassen gaat. De waterkwaliteit moet goed zijn en de voedselveiligheid moet gegarandeerd worden.” Zo mogen de gewassen vijf dagen voor de oogst niet in aanraking komen met coliforme bacteriën of enterokokken die vaak in het water zitten. “Moeilijkheden zoals deze moeten nog verder onderzocht worden en daarna moeten de concepten ook nog afgetoetst worden met beleidsmakers en het Voedselagentschap.” Devlamynck benadrukt dat het project nog geen kant-en-klare-concepten kan afleveren waar landbouwers vandaag mee aan de slag kunnen. “Het proefproject is een ongoing proces waar nog veel in onderzocht moet worden alvorens je effectief waterkers in een oever zal zien opduiken.”
Bron: Eigen berichtgeving
