nieuws

MAP7: Wat zijn de opvallendste maatregelen volgens VLM?

nieuws

Deze week keurde het Vlaams parlement het nieuwe Mestactieplan (MAP7) goed. De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) zal de implementatie ervan opstarten en deelt alvast de meest opvallende maatregelen op haar website. "Naarmate er meer duidelijkheid is over de praktische uitvoering ervan, zullen we ook telkens de landbouwers informeren”, zodus VLM. “We houden onze website up-to-date en ook op Agriflanders kunnen ze ons terugvinden."

19 december 2024
Lees meer over:
Mest strook VLM bemesting copy_VLM

De wijzigingen aan het mestdecreet van MAP7 zijn grotendeels gebaseerd op het princiepsakkoord tussen landbouw-, milieu- en natuurorganisaties van maart 2023. Dit werd nog aangevuld met aspecten uit het Landbouwakkoord dat de toenmalige Vlaamse regering sloot met de landbouworganisaties na de boerenprotesten. “De gebiedsgerichte aanpak wordt verdergezet en ook een aantal generieke maatregelen worden doorgevoerd”, reageert VLM. “Deze maatregelen zijn nodig om de waterkwaliteit in het landbouwgebied te verbeteren, landbouwers zekerheid te geven en een lopende rechtszaak stop te zetten.”

De maatregelen die nu doorgevoerd worden zijn geen eindpunt, benadrukt VLM. Als blijkt dat de waterkwaliteitsdoelen niet worden gehaald, kunnen ze worden bijgestuurd. Daarvoor wordt het milieueffectenrapport (MER) nog afgewacht. Het gewijzigde Mestdecreet voorziet ook opnieuw in een opvolgingsorgaan waarin een vertegenwoordiger van de minister, vertegenwoordigers van de administratie, van de landbouworganisaties en de milieu- en natuurorganisaties zetelen.

Wat zijn de opvallendste maatregelen volgens VLM? ​ ​

​Reductie bemestingsnormen ​

​De maximale bemestingsnormen worden verlaagd in die gebieden waar nog een grote verbetering van de waterkwaliteit nodig is. Er komen verdere bemestingsreducties in de gebiedstypes 1, 2 en 3. De reducties zijn groter naarmate de waterkwaliteit slechter is en voor nitraatgevoelige teelten, zoals aardappelen, maïs en groenten. Landbouwers kunnen die reducties (gedeeltelijk) terugverdienen door duurzame technieken te hanteren. Naast het inzaaien van vanggewassen zullen nog andere technieken toegevoegd worden aan de lijst van duurzame technieken waar de landbouwers kunnen uit kiezen. ​

Beschermingsstroken naast waterlopen

​Om waterlopen beter te beschermen, worden langs alle VHA-waterlopen (Vlaamse Hydrografische Atlas, ofwel de blauw aangeduide waterlopen in de app LV-AgriLens) beschermingsstroken ingevoerd. De breedte van die beschermingsstroken is drie meter, behalve op percelen met een nitraatgevoelige hoofdteelt in de gebiedstypes 2 en 3. Daar is de beschermingsstrook vijf meter. Op de beschermingsstrook mag niet bemest worden, zijn er teeltbeperkingen en mogen geen gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt. Op percelen met steile hellingen en percelen in VEN-gebied blijft de bemestingsvrije strook van 10 meter bestaan.

Weersomstandigheden en klimaat

Vanaf 2025 is het mogelijk om bij ongunstige weersomstandigheden 14 dagen af te wijken van verschillende data rond bemesting, zaaien en planten en aanhouden of oogsten van teelten. Dat zal gebeuren op basis van een advies van een op te richten wetenschappelijke adviescommissie.

​Uitrijregeling ​

​De uitrijperiode wordt beter afgestemd op de groeiperiode van bepaalde gewassen om het risico op uitspoeling te beperken. Voor maïs zonder voorteelt en late aardappelen zonder voorteelt mag er pas bemest worden vanaf 16 maart 2025. ​ Effluent opbrengen na 31 augustus 2026 zal niet meer mogelijk zijn, behalve op kleigronden.

Uitbreiding AGR-GPS bij mesttransporten ​

​Voor alle vloeibare dierlijke mest die wordt uitgereden, is het gebruik van de AGR-GPS voortaan verplicht. De enige uitzondering is eigen mest op eigen grond, daar geldt de verplichting vanaf 1 juli. Vanaf 2025 geldt er een algemene verplichting om AGR-GPS te gebruiken voor alle transporten van dierlijke mest naar mestverwerking en naar mestzakken. ​

Nitraatresidu

​Het nitraatresidu wordt gerichter en accurater gemeten. Gerichter omdat enkel nog bedrijfsevaluaties worden uitgevoerd op basis van een risicoanalyse door de Mestbank; accurater omdat vanaf 2026 het staalnameprotocol voor een nitraatresidubepaling wordt aangepast. Recent wetenschappelijk onderzoek toont aan dat de nieuwe bemonsteringsmethode resulteert in een aanzienlijk lagere meetonzekerheid. De tweede drempelwaarde, die een statistische invulling is van de meetonzekerheid wordt dan ook bijgestuurd. Omdat het groeiseizoen langer aanhoudt, wordt de staalnameperiode vanaf 2026 met twee weken verlengd (1/10 - 30/11).

Het nitraatresidu, dat meet wat de resterende stikstof in de bodem is op het eind van het bemestingsseizoen, is onderhevig aan de weersomstandigheden. Daarom wordt het vanaf 2025 mogelijk om een extra factor toe te passen die de weersomstandigheden in rekening brengt, bovenop de tweede drempelwaarde. ​

Begeleiding en advisering rond duurzaam bemesten ​

​Duurzaam bemesten is de rode draad doorheen de nieuwe mestmaatregelen. Begeleiding en advisering spelen daarbij een belangrijke rol. De begeleiding wordt versterkt. De 4J’s worden 6J’s: naast juiste dosis, juiste mestsoort, juiste tijdstip en juiste techniek uit het vorige mestactieplan zijn ook juiste plaats en juiste teeltplan cruciaal om de waterkwaliteit te verbeteren. In bepaalde gevallen komt er ook verplichte begeleiding, bijvoorbeeld voor landbouwers die voor de bedrijfsevaluatie van het nitraatresidu boven de tweede drempelwaarde uitkomen of landbouwers die binnen vijf jaar twee keer boven de eerste drempelwaarde uitkomen. Die begeleiding zal verder met de landbouworganisaties en milieuorganisaties worden uitgewerkt en dat zal op basis van agro-ecologische technieken gebeuren.

Aangepaste uitscheidingscijfers melkkoeien

​Rundveehouders moeten rekening houden met aangepaste uitscheidingscijfers voor hoogproductieve melkkoeien (>10.000 kg melk per jaar). Voor zoogkoeien worden deze over een tijdspanne van drie jaar stapsgewijs verhoogd naar 31kg P2O5 en 75kg N.

​Nieuwe gebiedstypes ​

Om de twee jaar worden de gebiedstypes geëvalueerd. Na een aanpassing in 2023, gelden er ook in 2025 nieuwe gebiedstypes. Meer info daarover volgt in de eerste week van januari via de VLM-website en een persoonlijke communicatie aan de landbouwers op het Mestbankloket.

Informatie en communicatie vanuit de VLM ​

VLM zal de landbouwers de komende weken en maanden informeren. “Op onze website is meer informatie beschikbaar over de verschillende maatregelen. Die webpagina’s worden uitgebreid naarmate er meer duidelijkheid is over de praktische uitvoering”, geeft VLM mee.

​Landbouwers die vragen hebben kunnen ook al een kijkje nemen op de pagina van ‘veelgestelde vragen’. “Die lijst wordt stelselmatig bijgewerkt en geactualiseerd. Vragen kunnen ook doorgemaild worden naar ons”, aldus VLM. “Daarnaast staan we ook op landbouwbeurs Agriflanders in Gent tussen 16 en 19 januari. Op basis van de informatie die op dat moment gekend is, zullen we ook landbouwers informeren.”

Midden januari 2025 zal iedereen bericht ontvangen op het Mestbankloket met de belangrijkste wijzigingen en een uitnodiging voor provinciale informatiesessies, die plaatsvinden in de eerste helft van februari. Tot slot zullen ook meer gedetailleerde thematische webinars georganiseerd worden in de loop van 2025.

Mestrapport 2024: positieve waterkwaliteitscijfers dit jaar, maar amper verbetering afgelopen jaren
Uitgelicht
De waterkwaliteit in het landbouwgebied liet dit jaar op enkele vlakken verbetering zien. Zo werd in het voorbije winterjaar op 82,5 procent van de MAP-meetpunten voor oppervl...
12 december 2024 Lees meer

Beeld: VLM

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek