Waalse parketten speuren bij Vlaamse mesttransportbedrijven

Donderdag hebben 48 Vlaamse mesttransportbedrijven speurders van een negental Waalse parketten op bezoek gehad. Vermoedelijk wacht tientallen collega's hetzelfde lot. In totaal hebben in 2001 immers 170 erkende mesttransporteurs (verwerkte) kippenmest de taalgrens overgebracht. De vervoerders en de Mestbank zeggen dat alles conform de wetgeving gebeurde. Maar daar zijn ze het in Wallonië niet mee eens.

Het dossier van de mesttransporten zorgt al maanden voor beroering. Een Waals besluit verbiedt de invoer van "vreemde afvalstoffen", waaronder het ook Vlaamse bewerkte mest rekent. Maar jarenlang werd die regeling stilzwijgend soepel geïnterpreteerd. Vlaamse mest, vooral de kwaliteitsvolle kippenmest, werd aan geïnteresseerde Waalse boeren als bodemverbeteraar geleverd.

Maar sinds goed een half jaar speelt de Waalse milieuminister Michel Foret het spel hard. Het moet maar eens uit zijn met het uitstrooien van Vlaamse mest. "Er mag geen kilo Vlaamse mest meer binnen", orakelde Foret. "Wij hebben mest genoeg". De controles zouden flink opgeschroefd worden, waarschuwde hij.

Vlaamse mesttransporteurs werden tegengehouden en er volgden begin februari huiszoekingen bij de Mestbank. Die registreert sinds '91 alle transporten, ook naar Wallonië. Op zogenaamde "mestafzetdocumenten" wordt de oorsprong, de bestemming, de aard en de hoeveelheid mest genoteerd. Zowel de aanbieder, de transporteur, de afnemer van de mest als de Mestbank krijgen een exemplaar.

Tijdens de huiszoeking bij de Mestbank werden de mestafzetdocumenten (op papier en op computer) meegenomen. Op basis van die lijst zijn de parketten een onderzoek gestart en zijn ze binnengevallen bij een aantal vervoerders. "Er zijn 170 erkende mestvervoerders die grensoverschrijdende transporten mogen uitvoeren. Dus zullen er logischerwijze nog wel huiszoekingen volgen", zegt Paul De Ligne, woordvoerder van de Mestbank. "En waarschijnlijk volgen in een derde fase ook de Waalse boeren die de mest ontvingen".

François Stuyckens, hoofd van de Mestbank, benadrukt dat het transport van (bewerkte) kippenmest volkomen legaal is. Bewerkte kippenmest wordt door de federale overheid als een product beschouwd, "en in Europa is er een vrij handelsverkeer van producten". "Straks moet Wallonië dus ook Nederlandse televisies gaan verbieden", klinkt het.

Ook onbewerkte pluimveemest wordt zonder veel problemen naar bijvoorbeeld Duitsland en Frankrijk vervoerd, conform Europese verordeningen terzake. "Het land van bestemming moet dan wel toestemming geven".

De mesttransporteurs die de Waalse speurders over de vloer kregen, voerden trouwens dergelijke transporten uit naar buurlanden als Frankrijk en Duitsland. Ze begrijpen niet waarom het niet binnen de landsgrenzen naar Wallonië kan. De taalgrens is hier een mestgrens. "We zijn net als hen benieuwd naar wat de precieze aanklacht zal zijn", luidt het. "Overtredingen op de milieuwetgeving of op de handelswetgeving? We hebben er het raden naar", aldus De Ligne. De speurders namen naar verluidt de mestdocumenten mee en de boekhouding.

Bij de registratie van de mesttransporten in 2001 waarschuwde de Mestbank de transporteurs al voor de geldende Waalse wetgeving. Na de inval bij de Mestbank begin dit jaar, waarschuwde ze de vervoerders dat het mesttransport naar Wallonië niet meer kon. "Sindsdien zijn er helemaal geen transporten meer geregistreerd", benadrukt Stuyckens.

Vlaamse transporteurs vervoeren wel sporadisch nog mest in Wallonië, "maar dan wel van Waalse boeren naar Waalse collega's". Soms moeten de vervoerders daarvoor over Vlaams grondgebied. Uit voorzorg wordt zowel bij de burgemeester van de gemeente waar de mest vertrekt als bij zijn collega van de gemeente waar de mest aankomt, toestemming gevraagd.