Eén op drie boeren krijgt gelijk in bezwaar tegen NER-afroming
nieuwsDe Vlaamse Landmaatschappij (VLM) heeft ongeveer één op de drie bezwaarschriften tegen de afroming van nutriëntenemissierechten (NER’s) gegrond verklaard. Dat bevestigt een woordvoerder van de overheidsdienst aan VILT. In totaal ontving VLM in 2024 maar liefst 1.988 bezwaarschriften tegen het schrappen van slapende NER’s, een maatregel die voortvloeit uit het stikstofdecreet. Landbouwers werden hierover in februari en maart via het Mestbankloket geïnformeerd. Vleesveehouder Jos Meester diende met gedeeltelijk succes een bezwaarschrift in en mag een deel van zijn geschrapte NER’s behouden.
In augustus 2024 werden in totaal 26,8 miljoen ongebruikte NER’s geannuleerd, wat neerkomt op zo’n 8,8 procent van de totale hoeveelheid NER's in Vlaanderen. NER’s, of nutriëntenemissierechten, zijn productierechten die het maximaal toegelaten aantal dieren op een landbouwbedrijf bepalen.
Alle betrokken landbouwers werden op 20 augustus via het Mestbankloket persoonlijk geïnformeerd. Eind oktober kregen 1.723 landbouwers, die geen bezwaar indienden maar wel recht hadden op een vergoeding, in totaal 2,2 miljoen euro uitbetaald.
Veel landbouwers dienden wel bezwaar in: tegen de deadline van 1 oktober 2024 telde VLM 1.988 bezwaarschriften. Eind februari werd over 1.600 dossiers een beslissing genomen; de rest volgde in maart. In totaal werd voor 5,4 miljoen euro aan vergoedingen uitbetaald.
Volgens VLM werd ongeveer één op de drie bezwaren als gegrond beoordeeld. De beoordeling gebeurde op basis van het wettelijk kader, waarin onder meer overmacht (zoals ziekte of brand) wordt erkend als geldige reden.
Verliest Zutendaal zijn laatste boer door afroming NER's?
24 september 2024Geen duidelijke lijn in beoordeling
Volgens Boerenbond valt er geen duidelijke lijn te trekken in de manier waarop bezwaarschriften beoordeeld werden. De landbouworganisatie bemiddelde in ongeveer 20 dossiers, waaronder dat van vleesveehouder Jos Meesters uit Zutendaal.
Meesters bouwde in het referentiejaar 2020 zijn stal om om vleeskoeien te kunnen afmesten. Daardoor had hij in dat jaar slechts 15 dieren, terwijl hij in de jaren nadien zijn veestapel opnieuw aan het opbouwen was. Door het schrappen van zijn NER’s dreigde hij tot 70 procent van zijn productierechten te verliezen. Zijn bezwaarschrift werd gedeeltelijk aanvaard: VLM besloot het referentiejaar 2020 buiten beschouwing te laten bij de berekening van het gemiddelde. Daardoor kon hij een groter deel van zijn NER’s behouden.
Hoewel Meesters op een gunstiger uitkomst had gehoopt, is hij toch tevreden: “Dit toont aan dat VLM en de overheid bereid zijn om in bepaalde gevallen mee te denken met de boeren. Hopelijk is dat ook zo bij de berekening van het stikstofplafond voor de verlening van mijn vergunning over enkele jaren.” Bij deze hervergunning wordt rekening gehouden met referentiejaar 2021, toen de stal van de vleesveehouder dus onderbezet was.
Boerenbond laat weten beide dossiers los van elkaar te zien. Hoewel VLM zich in een derde van de bezwaarschriften coulant toonden, staat de belangenorganisatie niet te juichen. “Wij waren ten gronde tegen de afroming van de NER’s, omdat dit voor ons een schending van het eigendomsrecht is”, klinkt het.
Voor boeren zoals Jos Meesters betekent het gunstige besluit van VLM, samen met de recent gestegen vleesprijzen, een hernieuwd vertrouwen in de toekomst. Meesters, die ook actief is in de strohandel, hoopt binnenkort opnieuw 150 runderen op stal te hebben. “Wat ik aan NER’s verloren heb, zal ik wel terugwinnen,” zegt hij vastberaden. Zo zal Zutendaal voorlopig niet zijn laatste boer verliezen.
Gemengde uitkomsten in de biologische sector
Ook in de biologische sector zijn de uitkomsten gemengd. José Metsu, een biologische varkenshouder uit Poperinge, kreeg nagenoeg volledig gelijk van VLM. Hij schakelde in 2019 over naar biologische productie en bouwde zijn stal om. Door de natuurlijke opbouw van zijn veestapel was zijn stal in de referentiejaren niet volledig bezet. Aanvankelijk dreigde hij 10 procent van zijn NER’s te verliezen, maar dat werd na bezwaar grotendeels teruggedraaid. “Ik weet niet meer precies hoeveel NER’s ik verloren heb, maar ik heb maar 50 euro compensatie gekregen, dus het aantal is verwaarloosbaar”, stelt Metsu.
