VLD-congres stelt landbouwbeleid in vraag

Minder dan een maand van het Belgisch voorzitterschap en nauwelijks één dag na het opmerkelijke referendum in Ierland, blijft Europa voor de VLD een moeilijke verteerbare brok. De grote massa kwam niet opdagen en toen de verklaring van Laken aan bod kwam, zaten de meeste congresgangers voor het tv-scherm. Daarmee volgden ze premier Guy Verhofstadt die in Roland Garros in plaats van in Blankenberge present gaf.

Laken kon de VLD-congresgangers duidelijk minder boeien dan Parijs en zelfs Peter Moors, diplomatiek adviseur van Verhofstadt en één van de breins achter de verklaring van Laken, verkoos de tennisfinale tussen Capriati en Clijsters boven de amendementenslag over de toekomst van de Europese Unie. Overigens hadden minister van Staat Willy De Clercq en kamerlid Fientje Moerman het niet echt moeilijk om de debatten onder controle te houden.

Voor de VLD is het federaal Europa het einddoel van de Europese Unie. Enkelen, onder hen Boudewijn Bouckaert en de rechtslijnige groep Nova Civitas, stoorden zich aan de federale doelstelling en vroegen de schrapping. Het werd hen niet gegund.

De VLD-Jongeren kregen het wel voor elkaar dat de VLD voor een duidelijke bevoegdheidsordening opkomt. Hoewel premier Verhofstadt al een paar keer zei dat de bevoegdheidsverdeling tussen Unie en lidstaten hèt discussiepunt in Laken wordt, repten de ontwerpresoluties van het VLD-congres er met geen woord over. Dat is nu rechtgezet.

De lacune had er ongetwijfeld mee te maken dat voorzitter Karel De Gucht die meer dan een decennium Europarlementslid was, niet gelooft in zulke bevoegdheidsordening. "Het is al tien keer geprobeerd, zo zei hij onlangs op een persconferentie, en nooit is het gelukt. Ook nu wordt het een maat voor niets."

De VLD-Jongeren die veel van zich lieten horen op het congres, waren erg tevreden met 'hun overwinning'. Volgens hen is het een goede manier om te verhinderen dat de Unie tot een centralistische superstaat uitgroeit. De VLD verdedigt verder de deelname van de constitutionele regio's aan de besluitvorming van de Unie en stelt dat het Comité van de Regio's geen reden van bestaan meer heeft. Volgens Moerman, één van de Eurodeskundigen van de VLD, is het een praatbarak.

Ook minister Rik Daems die even kwam binnengewaaid mengde zich in het debat. "Er wordt te weinig gelachen in de partij, aldus Daems. Daar ligt de reden dat er zo weinig volk naar zulke congressen komt." Niet veel later was Daems al weer naar andere oorden vertrokken.

Wat de institutionele vragen betreft, meent de VLD dat het Europees Parlement op volledige voet van gelijkheid met de Raad wordt geplaatst. Bijgevolg moet er een veralgemeende medebeslissingprocedure komen. Verder moet de raad van ministers de tweede parlementaire kamer van de Unie worden en hoort de besluitvorming met gekwalificeerde meerderheid te gebeuren. De uitbreiding van de Unie is volgens de VLD onomkeerbaar en noodzakelijk.

Evenzeer in de schaduw van Roland Garros praatte een tweede werkgroep over het Europees landbouwbeleid. Volgens de Vlaamse liberalen is dat aan hervorming toe. "De basisprincipes, die in de jaren vijftig ontworpen zijn en die nog altijd in het Europees verdrag staan, zijn nu niet langer houdbaar. Ze ontwrichten de markt en botsen te fel met de principes van vraag en aanbod." Het is een ommezwaai, maar weinigen van de VLD waren er zich van bewust of aanwezig. Zelfs minister van Landbouw Jaak Gabriëls had andere activiteiten.

Toch werden vanuit het kabinet van Landbouw diverse amendementen aangebracht. Enkelen werden aanvaard, ondermeer inzake de co-financiering van het Europees landbouwbeleid. Over een herverdeling van het landbouwbeleid wordt niet meer gesproken, over de co-financiering wel. "Co-financiering van de Europees besliste maatregelen op het niveau van de lidstaat en de regio is hierbij een belangrijk instrument", zo luidt het nu.