Vlaanderen kan weldra gemeenten verplichten om te investeren in rioleringen
Gemeenten die te weinig investeren in rioleringen kunnen binnenkort worden gesanctioneerd. Vlaanderen kan dan ofwel de nodige investeringen opleggen ofwel zelf de investeringen doen en de kosten verhalen. Dat is het gevolg van een ontwerpdecreet dat vrijdag werd goedgekeurd door de Vlaamse regering.
Vlaanderen zal binnenkort kunnen ingrijpen wanneer lokale besturen en rioolbeheerders rioleringsinvesteringen op de lange baan schuiven of gewoonweg onvoldoende inspanningen leveren om de riolerings- en zuiveringsgraad te verhogen. Vlaanderen zal voortaan de noodzakelijke investeringen kunnen opleggen of zelf laten uitvoeren op hun kosten. De Vlaamse overheid krijgt ook de bevoegdheid om de financiële middelen die richting die lokale besturen zouden vloeien te blokkeren. Het gaat om de middelen die geïnd zijn voor de sanering op gemeentelijk niveau.
“Dat er ieder jaar massaal veel liter afvalwater wegstroomt richting onze kostbare en kwetsbare natuur, kan niet blijven duren”, aldus Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). “Sommige lokale besturen moeten dringend een tandje bijsteken om een goede waterkwaliteit en een gezond leefmilieu te garanderen in het belang van hun inwoners. Doen ze dat niet, dan zal Vlaanderen het doen."
PANO-reportage veroorzaakt veel ophef over rioleringsnetwerk
5 november 2020Rioleringsgraad van 88 procent
Na een PANO-reportage eind 2020, waaruit bleek dat Vlaanderen nog een stevige weg af te leggen heeft naar proper en gezond oppervlaktewater, kondigde minister Demir een turbo aan op rioleringsinvesteringen. Zo werd het gemiddelde jaarbudget verhoogd van 197 naar 312 miljoen euro om gemeenten te ondersteunen in hun rioleringsinvesteringen. Vorige zomer kondigde Vlaanderen aan om 122 miljoen euro te investeren in projecten die gericht zijn op de uitbouw van rioleringen en individuele zuiveringsprojecten.
Uit cijfers van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) blijkt dat Vlaanderen in 2022 een rioleringsgraad had van 88 procent en een zuiveringsgraad van 86 procent. Deze laatste duidt de verhouding van het totaal aantal inwoners die op een rioolwaterzuiveringsinstallatie (KWZI) aangesloten zijn tegenover het totaal aantal inwoners van de gemeente. “De snelheid waarmee de zuiveringsgraad stijgt, is de laatste jaren afgenomen”, meldt VMM. “Wellicht speelt hier vooral de wet van de afnemende meeropbrengsten. Het zijn immers hoe langer hoe meer kleinere en meer afgelegen woonkernen die nog op de openbare waterzuiveringsinfrastructuur aangesloten moeten worden, met grote investeringen en kleinere opbrengsten. Bovendien nemen de kosten voor exploitatie, onderhoud en vervanging toe bij het uitbreiden van het rioleringsstelsel waardoor minder budget resteert voor bijkomende aansluitingen.” Wie in Vlaanderen niet op het rioleringsnetwerk kan worden aangesloten, moet een individuele behandelingsinstallatie (IBA) voor afvalwater plaatsen.
ABS: “Waterkwaliteit verbeteren vergt inspanningen van iedereen”
1 december 2023Gedeelde verantwoordelijkheid
Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) klaagde doorheen de jaren al meermaals het “kaduke rioleringsstelsel aan”. Daarbij wordt telkens verwezen naar het feit dat de waterkwaliteit een gedeelde verantwoordelijkheid is en dus niet enkel naar de landbouwsector gekeken mag worden als grote vervuiler van de waterlopen. “Wij zijn ervan overtuigd dat zuiveringssystemen zoals KWZI’s en IBA’s niet altijd doen wat ervan verwacht wordt. We pleiten ervoor dat er meer ingezet wordt op de opvolging van de werking van die zuiveringssystemen”, aldus ABS in een VILT-interview enkele maanden geleden. “De lozingspunten van waterzuiveringssystemen die niet overal optimaal werken, verstoren bovendien het MAP-meetnet dat de invloed van de landbouw op de waterkwaliteit controleert.”
Stemming in parlement
De gemeenten met de laagste rioleringsgraad zijn op dit moment de Oost-Vlaamse gemeentes Horebeke en Maarkedal, en het West-Vlaamse Lo-Reninge, meldt minister Demir. In 2022 hadden zij respectievelijk een rioleringsgraad van 15 procent, 39 procent en 57 procent. Of zij zullen worden gesanctioneerd staat nog niet vast, daarvoor moet het decreet eerst nog gestemd worden in het parlement. Als het decreet goedgekeurd wordt en in werking treedt, zal er bovendien eerst nog een analyse van bereidwilligheid van de steden worden uitgevoerd, alvorens ze gesanctioneerd worden.
