Meerderheid wil nog dit jaar Vlaams plan voor uitfasering PFAS-houdende pesticiden
nieuwsDe Vlaamse meerderheidspartijen willen dat de Vlaamse regering tegen 1 januari 2026 met een plan op de proppen komt rond de bescherming van het drinkwater met daarbij een uitfasering van PFAS-houdende gewasbescherming in Vlaanderen. Dat staat in een voorstel van resolutie van Vlaamse meerderheidspartijen.
Eerder dit jaar pleitte Groen in een resolutie voor een onmiddellijk verbod op PFAS-houdende gewasbeschermingsmiddelen. Die resolutie haalde het niet, maar de bezorgdheid over deze stoffen bleef leven binnen het parlement. Zo werd nog een hoorzitting met experts gehouden in de Commissie Leefmilieu over het thema.
Hoorzitting zorgt voor kader
PFAS worden in gewasbeschermingsmiddelen gebruikt om de werking van actieve stoffen te versterken, waardoor minder product nodig is en middelen efficiënter zijn. Het probleem is dat deze stoffen, waaronder trifluorazijn (TFA) niet afbreken in het milieu en zich opstapelen in water en bodem. Op die manier kunnen zij mogelijk een risico vormen voor de gezondheid en het ecosysteem.
Toch zijn experts ervan overtuigd dat een volledig verbod niet zo eenvoudig is omdat er voor sommige teelten nog weinig werkbare alternatieven bestaan waardoor die teelten in gevaar komen. Bovendien verloopt de ontwikkeling van nieuwe middelen bijzonder traag en complex in de EU. Tegelijk wezen de experts op cijfers van een Belgische overheidsstudie die stelt dat 75 procent van de PFAS-vervuiling een industriële bron heeft en vijf procent afkomstig is van gewasbescherming.
Nieuwe resolutie van meerderheid
Na die toelichting van experts werkten N-VA, cd&v en Vooruit uiteindelijk samen aan een nieuwe resolutie. Voor N-VA waren parlementsleden Andy Pieters, Sanne Van Looy en Hans Vanhoof betrokken. Voor cd&v namen Bart Dochy en Stijn De Roo het voortouw en bij Vooruit werkten Kris Verduyckt Hannes Anaf mee.
In de resolutie wordt aan de regering gevraagd om tegen 1 januari 2026 een strategisch plan rond de bescherming van het drinkwater op te maken. Een verbod op moeilijk verwijderbare stoffen, zoals bijvoorbeeld PFAS, moet deel uitmaken van dat plan. Wel is het voor de partijen belangrijk dat er telkens wordt gekeken of landbouwers aan de slag kunnen met alternatieve gewasbeschermingsmiddelen.
Daarnaast stelt de resolutie dat de regering in het kader van de bescherming van mens en gezondheid ook moet nagaan welke gewasbeschermingsmiddelen met welke PFAS er op dit moment toegelaten zijn en waar ze worden aangewend: door huishoudens, in de landbouw, in de nijverheid of in andere omgevingen?
"Op wetenschappelijke wijze uitfaseren"
"Als je hoort wat de mogelijke gevolgen zijn voor de gezondheid van PFAS-houdende gewasbescherming, is het nodig om extra maatregelen te nemen. Met deze resolutie geven we een krachtig signaal dat we deze vervuiling niet blauwblauw laten, maar op verstandige en wetenschappelijk onderbouwde wijze uitfaseren in het belang van mens en milieu", zegt Pieters.
"De tijd van wegkijken is nu echt wel voorbij" vult Vooruit-fractieleider Kris Verduyckt aan. "De samenleving is te lang onvoorzichtig omgegaan met stoffen die we niet kennen, zoals PFAS. We moeten de gezondheid van iedereen hier in Vlaanderen vooropzetten. Daarom willen we een einde aan pesticiden met PFAS."
Voor CD&V-parlementslid Bart Dochy is het cruciaal dat er een "verstandige uitfasering" komt met aandacht voor de beschikbare alternatieven. "Vlaanderen is geen eiland, vandaar dat we pleiten voor een Europese aanpak. Daarmee garanderen we een gelijk speelveld voor de telers maar ook voor de consumenten ten aanzien van voedingsproducten die hier geïmporteerd worden", luidt het.
Groen niet onder de indruk
Groen-parlementslid Mieke Schauvliege is echter niet onder de indruk van de resolutie. Integendeel. "Deze resolutie beslist eigenlijk niets nieuw", zegt Schauvliege. "Een drinkwaterplan moest er hoe dan ook komen. En een plan aankondigen is niet hetzelfde als actie nemen. De uitfasering van PFAS-pesticiden kan zo nog jaren aanslepen, zeker gezien het standpunt van de minister die gevoelig is voor de landbouwlobby", meent Schauvliege.
Voor Groen is het allemaal wat 'too little and too late'. "PFAS zullen vele honderden jaren in onze omgeving blijven. We vinden ze nu al terug in grondwater én drinkwater. Onze gezondheid beschermen moet prioritair zijn. Voor ons, en voor de experten uit de hoorzitting, is het duidelijk dat een verbod op gebruik van deze stoffen in drinkwaterwingebied beter vandaag dan morgen wordt ingevoerd. Dit is te traag en te weinig", aldus nog Schauvliege.
Bron: Belga / eigen berichtgeving
