Vlaamse regering bereikt een akkoord over de betonstop

De Vlaamse regering heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag een akkoord bereikt over het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV), ook bekend als de 'betonstop'. Vanaf 2040 mag er geen open ruimte meer verloren gaan. Eigenaars van bouwgronden in bepaalde woonreservegebieden en overstromingsgebieden zullen voor 100 procent vergoed worden. Voor landbouw blijft het beoogde ruimtegebruik 750.000 hectare, vergezeld van het streven naar meer beroepslandbouw op deze oppervlakte.

Na een marathonvergadering van meer dan 20 uren besliste de Vlaamse regering vlak voor het weekend over enkele cruciale dossiers. Er is al langer de ambitie om iets te doen aan de ruimtelijke verrommeling en het verlies aan open ruimte. Momenteel verdwijnt er in Vlaanderen nog 6 hectare open ruimte per dag. Bedoeling is om dat tegen 2025 te halveren naar 3 hectare per dag en tegen 2040 te herleiden tot nul.

Eén van de hete hangijzers in het dossier was het eigendomsrecht van grondeigenaars. Wanneer die eigenaars te horen krijgen dat hun gronden in bepaalde woonreservegebieden of overstromingsgebieden toch niet meer aangesneden zullen worden (omdat ze bijvoorbeeld moeilijk bereikbaar zijn), moeten zij daarvoor een compensatie krijgen. Oorspronkelijk was het de bedoeling om mensen voor 80 procent te vergoeden. Die vergoeding is in het goedgekeurde plan opgetrokken naar 100 procent.

Dat zal een pak geld kosten, de ramingen lopen van 2 tot 9 miljard euro in het uiterste scenario. “Niets doen was helemaal geen optie. Dat zou de samenleving 33 miljard euro kosten”, legt minister van Omgeving Joke Schauvliege uit. “We moeten nu ingrijpen om de kostbare ruimte van onze kinderen te redden. De betonstop is uiteraard geen bouwstop: er zullen nog heel wat woningen gebouwd kunnen worden, maar wel liefst op de juiste plekken.”

Door Natuurpunt wordt teleurgesteld gereageerd op het “gebrek aan ambitie”. Woordvoerder Hendrik Moeremans: “De Vlaamse regering heeft de grote concepten en principes herhaald, maar over hoe men die gaat bereiken, is nog geen stap vooruit gezet. Terwijl die versnipperde ruimtelijke ordening een bom legt onder een duurzame toekomst voor Vlaanderen.” De kost van dit beleid is aanzienlijk, meent hij, verwijzend naar onder meer de dure aanleg van openbare infrastructuur en het extra fileleed.

Inzake landbouw zet het goedgekeurde beleidsplan in op de realisatie van 750.000 hectare agrarisch gebied en op meer beroepslandbouw in dit agrarisch gebied. Boerenbond haalt opgelucht adem want “achter de schermen werd zware druk uitgeoefend om deze doelstelling af te zwakken”. “De Vlaamse regering bevestigt dat professionele land- en tuinbouw wel degelijk een plaats heeft in Vlaanderen”, aldus voorzitter Sonja De Becker. Twijfels zijn er bij Boerenbond wel omtrent het goedgekeurde Instrumentendecreet. Biedt dat wel voldoende garanties om de openruimtedoelstellingen te realiseren?