Vlaamse instellingen adviseren Europa over het stimuleren van koolstoflandbouw
De Vlaamse onderzoeksinstelling Inagro en landbouworganisatie Boerenbond hebben eind vorig jaar een beleidsbrief overhandigd aan de Europese Commissie met aanbevelingen om koolstoflandbouw en het mogelijke verdienmodel te stimuleren. Deze aanbevelingen komen juist op een moment dat de EU heeft aangekondigd met verschillende instrumenten carbon farming te ondersteunen en landbouwers te belonen voor hun inspanningen.
Tegen 2030 wil Europa 42 miljoen ton CO2 opslaan in de bodem via koolstoflandbouw. Om dit doel te bereiken wil de EU de goede landbouwpraktijken rond carbon farming stimuleren via het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en via andere Europese programma’s zoals LIFE en Horizon. Bovendien moet er werk gemaakt worden van methodologieën die de monitoring, rapportering en certificering van koolstof in de bodem standaardiseren.
“Landbouwers kunnen koolstof vastleggen in de bodem en hebben zo de perfecte positie om een positieve impact te hebben op de klimaatuitdagingen en de klimaatdoelstellingen”, klinkt het bij Inagro. “Ondersteuning vanuit het beleid is daarbij wel wenselijk”, stelt Evelien Lambrecht. De business developer van Inagro werkte mee aan het Carbon Farming-Interreg project waarin 7 Europese partners, waaronder Inagro en Boerenbond, samenwerken. Doel van dit project is bewustzijn creëren voor de mogelijkheden van carbon farming.
Frans Timmermans neemt aanbevelingen over carbon farming in ontvangst
De projectpartners van het project Carbon Farming hebben eind november op basis van ervaringen van diverse projecten, waaronder Vlaamse projecten, een beleidsbrief met aanbevelingen overhandigd aan Frans Timmermans. De Nederlander Timmermans leidt de activiteiten van de Europese Commissie met betrekking tot de Europese Green Deal en moet de doelstelling van klimaatneutraliteit tegen 2050 verankeren in de eerste Europese klimaatwet. “De belangrijkste aanbeveling in onze beleidsbrief is dat beleidsmakers landbouwers op een positieve manier dienen te motiveren om koolstoflandbouw toe te passen”, vertelt Lambrecht.
In het beleidsdocument wordt als voorbeeld onder andere gewezen op het carbon farming initiatief in Beernem. Sinds 2020 compenseert de gemeente Beernem er de CO2-uitstoot van het gemeentelijke wagenpark gedeeltelijk via koolstofopslag in de bodem op gemeentelijke landbouwgrond én bij landbouwers. Naar aanleiding van het initiatief in Beernem werd recent een video opgenomen waarin deelnemende boeren vertellen over toegepaste technieken. “Dat moet andere boeren inspireren om soortgelijke technieken toe te passen”, vertelt Lambrecht.
Stimulerende regelgeving, beloning en internationaal geldende standaarden
Om koolstoflandbouw te stimuleren in Europa zijn volgens Inagro en haar partners een aantal voorwaarden vereist. Ten eerste moet er stimulerende, Europese regelgeving van de grond komen. Daarnaast is een eerlijke beloning vereist en is het ook belangrijk dat er een betrouwbare borging komt in de vorm van internationaal geldende standaarden.
Wat dat laatste betreft kan naar het Vlaamse project CLAIRE gewezen worden. Deelnemers in deze startup die carbon farming toepassen, worden beloond met carbon credits die door lokale ondernemingen gekocht kunnen worden om CO2-uitstoot te compenseren. Momenteel hebben dit soort initiatieven nog geen officiële Europese certificering, maar als het aan Inagro ligt, komt hier dus verandering in. Het is één van de mogelijke verdienmodellen die carbon farming interessanter zou kunnen maken voor landbouwers.
'Incentivising carbon farming'
De beleidsaanbevelingen en verdienmodellen waren ook onderwerp van gesprek in de online conferentie Incentivising carbon farming. Hierin gingen de projectpartners in gesprek met landbouwers, beleidsmakers, kennisinstituten en andere stakeholders. Aanvankelijk zou deze conferentie plaatsvinden op het internationale landbouwsalon Agribex, dat koolstofopslag als centraal thema had. Omdat de beurs door corona werd geannuleerd, was gekozen voor een digitaal event.
De conferentie trok zo’n 270 geïnteresseerden en carbon farmers Kris Heirbaut (melkveehouder) en Joris Wisse (fruitteler) deelden er hun ervaringen met koolstoflandbouw en hun mening over een goed beleid. “Koolstoflandbouw is een werk van lange adem en vergt investeringen voor de landbouwer, zowel bij opstart als bij onderhoud. Daar moet een eerlijke beloning tegenover staan”, klinkt het.
“Een belangrijke vraag is hoe we kunnen garanderen dat landbouwers de regeneratieve landbouwpraktijken ook op lange termijn blijven toepassen, wat wel belangrijk is om te kunnen spreken van blijvende koolstofopslag”, merkt Evelien Lambrecht nog op. In hun onderzoek maken de projectpartners van Carbon Farming een onderscheid tussen financiële en sociale motivatie. “Door bijvoorbeeld slechts een deel van de koolstofkredieten in het eerste jaar uit te betalen, motiveer je de actoren om zich te engageren voor langere termijnen. Aanvullend komt sociale motivatie voort uit het benadrukken van de voordelen van de transitie voor de bodemkwaliteit, en onrechtstreeks ook de hele mensheid.”
Bron: Eigen berichtgeving
