Vlaams waterbeleid staat voor grote uitdagingen

Het waterbeleid staat voor grote uitdagingen. Vlaanderen wil de toestand van het oppervlakte- en grondwater verder verbeteren, beter beschermen tegen overstromingen en de gevolgen van de klimaatverandering opvangen. Burgers en middenveldorganisaties kunnen nog tot 18 juni 2013 hun mening geven over de Vlaamse waterbeleidsnota en andere voorbereidende documenten voor de tweede stroomgebiedbeheerplannen.

Onze hoge bevolkingsdichtheid, industrialisatiegraad en intensieve landbouw zorgen voor grote uitdagingen voor het Vlaams waterbeleid. Ondanks de merkelijke verbeteringen van de watersystemen zijn de doelstellingen van de Europese kaderrichtlijn Water nog niet in het bereik. Tegen eind 2015 worden de maatregelen voorgesteld die voor een verdere verbetering moeten zorgen. Deze worden gebundeld in de zesjaarlijkse stroomgebiedbeheerplannen voor Schelde en Maas. De voorbereidende documenten liggen nu in openbaar onderzoek.

De waterbeleidsnota vormt een algemeen kader voor het toekomstig waterbeleid in Vlaanderen. De nota vertolkt de visie van de Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid. Die kan samengevat worden in vijf krachtlijnen. Ten eerste moet de kwaliteit van het watersysteem verder beschermd en verbeterd worden. Daartoe ligt de focus zowel op puntbronnen (b.v. industrie) als diffuse bronnen (b.v. landbouw). Daarnaast staan meer rioleringen op het verlanglijstje. Verder is een aangepaste aanpak voor bepaalde probleemstoffen nodig. Voor kwetsbare grondwaterlichamen komen er herstelprogramma’s. Ook aan het structuurherstel van onze waterlopen wordt extra aandacht besteed.

Het tweede actiepunt is het duurzaam beheer van watervoorraden en het garanderen van een duurzame watervoorziening. Er moet met andere woorden efficiënter worden omgesprongen met water. Zo zal grondwater bijvoorbeeld enkel nog mogen gebruikt worden wanneer het onontbeerlijk is in het productieproces.

Een samenhangende aanpak voor watertekorten en wateroverlast is de derde krachtlijn. De strategie ‘vasthouden-bergen-afvoeren’ blijft behouden. Van periodes van neerslag moet zoveel mogelijk gebruikgemaakt worden om grondwater en andere waterreserves aan te vullen om zo waterschaarste te voorkomen. De nieuwe aanpak van overstromingen stelt een meerlaagse waterveiligheid voorop met maatregelen omtrent bescherming, preventie en paraatheid en met een gedeelde verantwoordelijkheid om deze maatregelen uit te voeren.

Ten vierde wil de coördinatiecommissie de visie op de financiering voor het waterbeheer verder ontwikkelen. De financiële uitdaging bestaat erin een zo groot mogelijke milieuwinst tegen een zo laag mogelijke prijs te realiseren. Daarbij zal het principe ‘de vervuiler betaalt’ verder uitgewerkt worden. Tot slot dient het multifunctioneel gebruik van water verder gestimuleerd te worden. Water is immers een schaars en kostbaar goed waarvan het gebruik toegankelijk moet zijn voor zeer diverse doelstellingen. Water is niet alleen cruciaal voor industrie, landbouw en huishoudens, maar ook voor natuur en ecologie, scheepvaart, erfgoed en recreatie.

De documenten liggen tot 18 juni 2013 in alle gemeentehuizen en kunnen geraadpleegd worden via www.volvanwater.be.