"Verwerkers en retail rijven grootste marges binnen"

Het is cruciaal voor (jonge) boeren dat zij een sterkere positie gaan bekleden in de voedselketen. Dat zei CEJA-voorzitter Joris Baecke op een seminarie in Amsterdam dat georganiseerd werd door de Europese (CEJA) en de Nederlandse (NAJK) organisatie van jonge landbouwers. Ook europarlementslid Bas Eickhout en experten van de Europese Commissie gaven hun visie omtrent de ongelijkheden in de voedselketen.

Baecke pleitte ervoor dat de Europese Unie bij de hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid prioriteit geeft aan jonge boeren zodat zij een bedrijf kunnen opbouwen dat competitief is. Momenteel is hun marktmacht beperkt. "De voedingsindustrie en distributie gaan vaak met de grootste marges lopen, terwijl Europese boeren gemiddeld 40 procent minder verdienen dan werknemers in de andere sectoren", aldus Baecke. "Landbouwers krijgen een lang lijstje met uitdagingen voor de toekomst voorgeschoteld, maar daar moet een eerlijke prijs tegenover staan want anders eist de maatschappij veel zonder daar iets voor terug te geven", verklaarde europarlementslid Bas Eickhout (Groene fractie).

Onderzoeker Frank Bunte van Wageningen Universiteit stelde dat "boeren het kleinste aandeel in de consumentprijs krijgen". Hij wees de marktmacht van de verwerkende industrie en de distributie aan als belangrijke verklaringen. Europees beleidsambtenaar Benjamin Vallin onderschreef dat er meer moet worden gedaan om oneerlijke praktijken aan te pakken in de voedselketen. Hij begeleidt het high level forum dat tot stand kwam onder druk van de lage melkprijzen en nu werkt aan een beter functionerende agrovoedingsketen. "Europese retailers geven toe dat er gepraat moet worden over 'unfair practices' in de agrofoodketen", zei Vallin, "wat een belangrijke stap is naar het aanpakken van die oneerlijke praktijken."

Maar tevens benadrukt hij dat een high level forum geen wetgeving kan uitvaardigen, ook al zitten er vier EU-commissarissen en dertien ministers van de lidstaten in. "In deze groep bediscussiëren overheid en bedrijfsleven mogelijke maatregelen om de keten efficiënter en duurzamer te laten werken op een manier die voor alle ketenspelers gunstig is. Met de aanbevelingen kan de Europese Commissie wel aan de slag om wetsvoorstellen te maken", aldus Vallin.

Meer info: Young farmers position in the food chain