Verlenging graandeal in zicht, maar onzekerheid over duur
De verlenging van de graandeal tussen Oekraïne en Rusland, die 18 maart ten einde loopt, lijkt een stap dichterbij. Wel zouden de onderhandelingen nog voortduren over de termijn. Rusland wil een verlenging van twee maanden, terwijl Oekraïne en zijn bondgenoten aansturen op een verlenging met 120 dagen. Rusland voert ter verdediging van de kortere termijn aan dat westerse sancties zijn export van voedsel en kunstmest hebben beïnvloed.
“Het is nog onduidelijk of dit echt een akkoord is tussen alle partijen of gewoon een eenzijdige communicatie vanuit Rusland. Het ziet er wel naar uit dat de wereld, en dus ook de EU, de komende twee maanden granen uit Oekraïne kan blijven importeren”, reageert Gisèle Fichefet, secretaris van graanhandelsfederatie Fegra, enigszins opgelucht.
De graansector hield de voorbije dagen zijn adem in over het al dan niet verlengen van de deal tussen Oekraïne en Rusland die export vanuit Oekraïne mogelijk maakt. Oekraïne is een belangrijke wereldspeler op het gebied van graanexport en een einde van de graandeal zou de export vanuit het land in oorlog stoppen en de graanprijzen mogelijk de hoogte injagen. Dit zou de voedselzekerheid in bijvoorbeeld Afrikaanse landen verder in gevaar kunnen brengen.
Een verlenging van de graandeal lijkt in ieder geval voor de hand te liggen. Bij onderhandelingen tussen verschillende landen in Genève, heeft Rusland voorgesteld om de deal met twee maanden te verlengen. Rusland voert als argument voor de beperkte verlenging aan dat de westerse sancties zijn export van voedsel en kunstmest hebben beïnvloed. Moskou klaagt bijvoorbeeld dat zijn export van kunstmest, een belangrijke grondstof voor de wereldwijde landbouw, de facto wordt geblokkeerd hoewel het niet onder de sancties valt die sinds het begin van de oorlog door westerse landen zijn opgelegd.
De Europese landbouwcommissie roept bij monde van Hilde Vautmans (Renew Europe, Open Vld) op om de graandeal met 120 dagen te verlengen, zoals aanvankelijk voorzien. Vautmans wijst op de impact van de deal op de wereldgraanprijzen en voedselzekerheid. “De graandeal heeft ervoor gezorgd dat de prijzen daalden en de toegankelijkheid tot cruciale basisbehoeften gewaarborgd bleef. Dit is enorm belangrijk om een internationale voedselcrisis af te wenden."
Kalmering op de termijnmarkt
Ook in België heeft de verlenging van de graandeal direct een impact, vertelt Fichefet namens Fegra. “Onze graanimport komt vooral uit Frankrijk en Duitsland maar er wordt ook Oekraïense maïs ingevoerd. Anderzijds heeft elk probleem in verband met de niet-verlenging van het akkoord gevolgen voor de wereldprijzen en bijgevolg voor de nationale prijzen.” Zij wijst op het feit dat de belangrijkste termijnmarkten voor tarwe en maïs op maandag 13 maart aanvankelijk stegen omdat de markt teleurgesteld reageerde op een 'beperkte' verlenging of het uitblijven van een duidelijk akkoord. Daarna kalmeerde alles wat na een verdere communicatie over het voorstel om de corridor 60 dagen te verlengen.
Het is dus nog onduidelijk of de verlenging met 60 dagen formeel is, of dat een verlenging met 120 dagen nog tot de mogelijkheden behoort. Zo meldt onder andere Turkije, die een belangrijke bemiddelende rol speelt dat de "onderhandelingen over de verlenging graanakkoord nog door gaan."
Bron: Belga / Eigen berichtgeving
