Tien procent van groenten en fruit besmet met norovirus

In vier op 36 stalen van groenten en fruit uit verschillende supermarkten werd het norovirus aangetroffen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Gentse universiteit in opdracht van consumentenorganisatie Test-Aankoop. Norovirussen zijn, na salmonella, de meest voorkomende oorzaak van voedselgebonden uitbraken waarbij op korte tijd meerdere mensen ziek worden door besmetting met het virus.

Een besmetting met het virus kan leiden tot buikgriep. Het norovirus is niet alleen erg besmettelijk, het is ook hardnekkig. De laatste uitbraak in ons land dateert van vorig jaar, toen twee chirokampen in Kampenhout moesten worden stopgezet omdat tientallen kinderen met buikgriep naar het ziekenhuis moesten. Vooral voor mensen met een zwak immuunsysteem is het norovirus gevaarlijk, aldus De Morgen.

Volgens onderzoekster Leen Baert van de vakgroep Voedselveiligheid en voedselkwaliteit van de UGent komen uitbraken door het virus vooral voor op plaatsen waar veel mensen kort bij elkaar zitten, denk maar aan cruiseschepen of bejaardentehuizen. “De virussen worden overgedragen via kleine restjes fecaliën die aan de handen blijven plakken”, weet Baert. “Ook voedsel nuttigen dat is aangeraakt door een besmet persoon is voldoende om ziek te worden.”

Zo zijn voorverpakte maaltijden vaak een grote bron van norovirussen, maar ook verse groenten en fruit en schaal- en weekdieren zijn veel voorkomende dragers. “Bij schaal- en weekdieren worden de virussen overgedragen via het water dat ze opzuigen om zich te voeden. Als het water besmet is, dan slaan de dieren dat op in geconcentreerde vorm”, aldus de onderzoekster. Hetzelfde gebeurt volgens haar bij groenten en fruit. “Zij worden drager door het water terwijl ze groeien en daarna lopen ze nog eens risico wanneer ze gespoeld en verpakt worden.”

Het Voedselagentschap controleert enkel week- en schaaldieren op norovirussen. Zo werden in 2010 110 stalen onderzocht waarvan 5,5 procent of zes stalen het virus bleken te bevatten. Bij groenten en fruit is er geen controle. Dat komt omdat het Voedselagentschap ervan uitgaat dat mensen ze koken voordat ze worden opgegeten. Voedsel verhitten is de enige manier om de virussen te doden, voedsel wassen heeft vaak weinig nut. Nochtans gooien mensen heel wat groenten rauw op hun bord.

Uit het onderzoek van Test-Aankoop bleek dat een staal biologische peterselie, een staal basilicum en twee stalen rucolasla het norovirus bevatten. Maar dat er op deze groenten virussen zijn aangetroffen, wil nog niet meteen zeggen dat iedereen ziek zou worden bij de consumptie ervan. “Als gezonde volwassenen ziek worden, dan is dat enkele dagen later al voorbij. Maar dat is niet het geval bij jonge kinderen, zwangere vrouwen en oudere mensen. Bij hen kan het gevaarlijk worden”, aldus de UGent.

Baert raadt daarom aan om te letten op een goede hygiëne. “Handen wassen na een toiletbezoek en kookruimtes regelmatig desinfecteren, zijn de beste tips om norovirussen weg te houden”, adviseert ze.