Open VLD: hagen alternatief voor falend bebossingsplan

Vlaams Parlementslid Bart Van Hulle (Open Vld) is zelf boomkweker, voormalig burgemeester van Maldegem en Vlaams Parlementslid voor Open VLD. Met lede ogen ziet hij aan hoe de Vlaamse overheid ook kijkt naar vruchtbare landbouwgrond om haar ambitieuze bebossingsdoelstelling te halen: “Uit cijfers die ik heb opgevraagd blijkt dat er tussen 2017 en 2021 netto 1760 hectare landbouwgrond in natuur of bos werd omgezet. Vruchtbare landbouwgrond moet nochtans beschikbaar blijven voor onze landbouwers. President Macron zei recentelijk nog hoe belangrijk onze soevereiniteit is op vlak van voedselproductie. 14.550 hectare van de 45.350 hectare die als bosgebied bestemd is, zijn vandaag niet bebost. Er is dus genoeg plaats. Bossen aanplanten op vruchtbare landbouwgrond zal onze ruimtelijke ordening verder versnipperen, wat de problemen van zonevreemde gronden alleen maar zal vergroten.”

Toch is volgens Van Hulle een manier waarop de landbouwers en de overheid zelf kunnen bijdragen aan meer biodiversiteit en CO2-captatie: “Vroeger stonden er overal in Vlaanderen hagen. De laatste decennia zijn deze uit het landschap verdwenen door de naoorlogse beslissingen inzake ruilverkavelingen en schaalvergroting in de landbouw. Hagen zijn goed voor de biodiversiteit, ze halen CO2 en fijn stof uit de lucht en ze slaan koolstof en water op in de bodem. Zelfs tegen erosie en het uitwaaien van ammoniak kunnen ze nuttig zijn. In Wallonië wilden ze tegen 2024 4000 kilometer haag en daar liggen ze veel beter op schema: op anderhalf jaar staat de teller er al 1400 kilometer. De subsidie is er 7,5 euro per meter.”

Niet enkel Wallonië zet volop in op hagen, ook andere buurlanden zijn er mee bezig. Zo wil Frankrijk tegen eind 2022 7000 kilometer aan hagen planten. Nederland wil tegen 2050 zelfs 150000 kilometer aan houtwallen aanleggen. Ook verschillende Duitse deelstaten hebben programma’s om meer hagen te planten en het Verenigd Koninkrijk heeft historische hagen die ze beheren, beschermen en waarvan ze de uitbreiding stimuleren.

Goedkoper

Van Hulle wijst er ook op dat het aanplanten van hagen voor de Vlaamse begroting een stuk goedkoper zal uitkomen dan het planten van bossen: “Vandaag subsidieert Vlaanderen nieuw bos voor een bedrag van 25.000 euro per hectare, dit terwijl de kosten voor de bebossing eigenlijk veel lager zijn. Een stek kost misschien 50 cent, en je hebt er zo’n 2000 per hectare nodig. Dat betekent dus dat de Vlaamse belastingbetaler vooral voor de waardevermindering van de grond opdraait. De grond die je nodig hebt om hagen te planten is vaak al gratis beschikbaar: de randen van wegen, akkers, enzovoorts. Dit zou dus efficiënter zijn en beter voor de begroting.”

Binnenkort zal ook Vlaanderen een actieplan hagen en heggen opstarten. Eén van de doelstellingen in het lokaal Energie- en Klimaatplan bestaat erin om tegen 2030 0,5 meter haag per Vlaming te realiseren, omgerekend gaat het om 3300 kilometer extra haag. Vandaag is er al een subsidie voor landbouwers, maar die loopt voor geen meter. Van Hulle: “De subsidie gebeurt via een omslachtige procedure en is nagenoeg niet bekend. Voor de bebossingsplannen zijn er wel grote communicatiecampagnes in nationale media en een totaalbudget van 122 miljoen euro. Mijn voorstel is om deze plannen samen te brengen en versneld uit te voeren. De middelen van het bebossingsplan moeten ook voor hagen kunnen dienen.”