Ontevredenheid bij landbouwers neemt opnieuw toe

De tevredenheid van de Vlaamse land- en tuinbouwers is de afgelopen 6 maanden opnieuw achteruitgegaan. De conjunctuurindex daalde van 86 naar 71. Vooral in de varkenshouderij, maar ook in de melkveehouderij is de ontevredenheid flink toegenomen. Voor de vleesveesector en de meeste tuinbouwsectoren stijgt de barometer. Ook het optimisme voor de komende 6 maanden kreeg in de hele sector een knauw.

16 november 2020  – Laatste update 16 november 2020 20:20
Lees meer over:

De conjunctuurindex geeft het gevoel van de landbouwers weer: hoe beschouwen ze de afgelopen periode en wat verwachten ze van de toekomstige periode? De index kan gaan van 0 (alle landbouwers zeer negatief) tot 200 (alle landbouwers zeer positief). Bij een waarde van 100 zijn er evenveel negatieve als positieve antwoorden. Dit gevoel van de landbouwers kadert het Departement Landbouw en Visserij tegenover de marktsituatie.

De enquête bij de land- en tuinbouwers werd afgenomen in september 2020 bij de deelnemers van het Landbouwmonitoringsnetwerk. De resultaten zijn gebaseerd op een extrapolatie van 446 antwoorden.

Halvering in de varkenssector

Achter de algemene cijfers gaat een grote variatie schuil. Zo gaan alle deelsectoren, met uitzondering van de vleesveehouderij, erop achteruit. De grootste daling is vast te stellen in de varkenssector. Daar stort de index als het ware in elkaar: van 124 naar 61. In het voorjaar van 2020 waren de varkensprijzen op een recordhoogte en dat vertaalde zich toen ook in een recordhoge conjunctuurindex.

Intussen hebben de coronacrisis en de uitbraak van Afrikaanse varkenspest in Duitsland de prijzen drastisch doen dalen. Aangezien de varkensmarkt een internationale markt is, hebben beiden ervoor gezorgd dat meer varkens op de interne markt belanden en dat drukt zwaar op de Belgische prijzen. Gevolg was ook dat er minder dieren werden aangeboden in de slachthuizen. Dit heeft er voor gezorgd dat de varkenshouders de voorbije periode zeer negatief hebben ingeschat (50) en ook voor de komende zes maanden blijft de conjunctuurindex laag staan (71).

Melkveehouders zeer ontevreden

Ook in de melkveesector tekent zich een scherpe daling van de index af van 81 naar 57. Het is van de periode 2015-2016 dat de conjunctuurindex voor deze sector nog eens zo laag ging. Ruim 40 procent van de melkveehouders verwachten de komende periode nog verdere prijsdalingen. En dat terwijl de prijzen al laag waren door de coronapandemie. De sluiting van de horeca en de verminderde export vielen samen met de seizoenspiek van de melkproductie en dat deed de prijzen sterk dalen. De Europese Commissie besliste daarop om de steun voor private opslag voor boter, kazen en magere melkpoeder te activeren. De toekomst wordt ietsje beter ingeschat met een index van 65.

Lichte achteruitgang in akkerbouw

Ook in de akkerbouwsector daalt de tevredenheid: de index zakt van 74 naar 69, zoals in het najaar van 2019. De verwachtingen voor de toekomst zijn wel wat rooskleuriger (82). Droogte en hitte hebben in 2020 opnieuw hun sporen nagelaten voor de akkerbouwers. Toch was er voor de meeste teelten nog een relatief normale opbrengsten, maar de resultaten kunnen lokaal en per teelt sterk afwijken.

De graanprijzen bleven de afgelopen maanden relatief stabiel, net zoals de prijzen voor suiker. De aardappelprijzen op de vrije markt daarentegen zakten volledig weg door de coronacrisis. Hoewel het grootste deel van de aardappelen in ons land onder contract worden verkocht, was de impact van de sluiting van de horeca, het wereldwijd wegvallen van evenementen en de beperkte export toch bijzonder groot.

De tevredenheid van de vleesveesector stijgt naar het hoogste niveau sinds 2013. Op zes maanden tijd is de index gestegen van 79 naar 95. De prijzen voor stieren stegen naar het hoogste punt in vijf jaar en door de coronacrisis steeg de verkoop in grootwarenhuizen en bij slagers. De kalverhouders ondervonden wel hinder van de pandemie. Kalfsvlees wordt immers vooral verkocht in de horeca.  

Bijna alle tuinbouwsectoren vooruit

Alle tuinbouwsectoren behalve die van groenten onder glas gaan op 6 maanden tijd vooruit. De fruittelers zijn het meest tevreden met een index van 92 (85 in het voorjaar van 2020). Dat heeft alles te maken met lagere oogstvooruitzichten en een verwachting van betere prijzen. Vooral de hardfruitsector doet het dit seizoen beter. Na een korte terugval door de lockdown is de consumptie van lokaal fruit snel gestegen door grotere aankopen voor thuisverbruik.

Bij siertelers onder glas stijgt de index van 71 naar 86. Dat is vooral het gevolg van de positieve toekomstverwachtingen. Het sluiten van de tuincentra en bloemenwinkels als gevolg van de lockdown tot en met 10 mei had immers een zeer grote impact op de sector. Het viel samen met een traditioneel drukke en cruciale verkoopperiode (Pasen, Moederdag, communies). Sommige deelsectoren realiseren op dat ogenblik tot 80 procent van hun jaarlijkse afzet. Zwaar getroffen zijn onder meer azalea’s, eenjarige bloemen, snijbloemen en planten.

Bij de groenten in openlucht steeg de index van 72 naar 79. Het gaat hier om groenten voor de versmarkt. Ook hier weer zijn er verschillen tussen deelsectoren. Producten die vooral in de horeca verbruikt worden, zoals asperges, hadden het zeer moeilijk. De prijzen van bloemkolen waren dit jaar ook zeer laag. Bovendien bezorgden de hitte en de droogte bepaalde telers ook kopzorgen.

De uitzondering binnen de tuinbouwsectoren was weggelegd voor de teelt van groenten onder glas, daar daalde de index van 88 naar 74. Dat is vooral het gevolg van de prijsvorming van sla, tomaten en komkommer. Die was in de zomerperiode vrij zwak. Ook typische horecaproducten zoals rucola of andere slaspecialiteiten kenden een stilstand in de afzet en deze hernam slechts matig na de heropening van de horeca.

Belemmeringen

Meer land- en tuinbouwers ondervonden de afgelopen zes maanden belemmeringen. Het aandeel stijgt van 74 procent naar 87 procent. Hier zijn de weersomstandigheden, vooral de droogte, de belangrijkste factor, gevolgd door afzetproblemen in de nasleep van de coronacrisis. De impact voor dier- of plantenziekten blijft op eenzelfde niveau en het aandeel landbouwers met financiële problemen en beperkingen van overheidswege daalt.

Bron: Eigen verslaggeving

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek