"Nieuw overstromingsgebied toetsen op landbouwimpact"

De versnelde afbakening van overstromingsgebieden waartoe de Vlaamse regering besliste, mag volgens Boerenbond niet leiden tot het willekeurig inplanten ervan. "Als er nood is aan bijkomende bescherming tegen overstromingen moet men zoeken naar percelen met de kleinste landbouweconomische impact", aldus de landbouworganisatie, die ook een studie van VMM naar de prullenbak verwijst.

De afbakening van nieuwe overstromingsgebieden kan nu slechts eens om de zes jaar in het kader van de herziening van stroomgebied- en bekkenbeheerplannen. De Vlaamse regering besliste op 29 december echter principieel dat de waterbeheerder voortaan ook tussentijds een initiatief kan nemen. De overheid kan de gronden in overstromingsgebied onteigenen en een recht van voorkoop laten gelden. De eigenaar kan de waterbeheerder onder bepaalde voorwaarden verplichten de grond aan te kopen. Gebruikers, meestal landbouwers, kunnen een vergoeding vragen.

Naast het in overweging nemen van de landbouweconomische impact, vraagt Boerenbond grondgebruikers actief te informeren bij afbakeningsprocedures. Natuurpunt noemt het standpunt van Boerenbond een "te defensieve reflex". "We hebben meer dan ooit ruimte nodig voor water", zegt Wim Van Gils, diensthoofd Beleid van Natuurpunt. "Laat ons overstromingsgebieden creëren of herstellen, en niet alleen op de plaatsen waar er de minste schade is voor de landbouw. Er moeten ook andere zaken in rekening gebracht worden, zoals bijvoorbeeld de kost voor de belastingbetaler, de natuurlijke ligging van het terrein of, waar mogelijk, de kansen voor natuur."

In het ledenblad Boer&Tuinder zet bijzonder opdrachthouder bij Boerenbond Peter Van Bossuyt enkele kanttekeningen bij een studie van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) waaruit blijkt dat waterlopen bij het uitstromen van wetlands/overstromingszones minder stikstof, fosfor en zwevende deeltjes bevatten dan voorheen. VMM zag om deze reden voor overstromingsgebieden een nieuwe belangrijke ecosysteemdienst weggelegd, namelijk de zuivering van met nutriënten belast water.

Volgens de studie wordt het nitraat in het water omgezet in onder andere lachgas en wordt de fosfor opgeslagen in de bodem van het wetland. "Laat lachgas nu net één van de broeikasgassen zijn waarvoor de landbouw onder vuur ligt en laat het nieuwe mestdecreet nu juist bepalen dat nergens in Vlaanderen het fosforgehalte nog mag stijgen", zegt Van Bossuyt. "Men geeft de indruk dat overstromingsgebieden extra diensten bewijzen aan de maatschappij, terwijl het probleem alleen verlegd wordt", besluit hij.

Het kan volgens Van Bossuyt, gewezen kabinetsmedewerker van minister van Leefmilieu Joke Schauvliege, niet de bedoeling zijn dat administraties, beleidsmensen of belangengroepen 'ecosysteemdiensten' als bijkomend argument hanteren om hun dossier te realiseren, maar zij daardoor anderen opzadelen met nieuwe problemen.