Natuurpunt legt vossenrasters aan in Turnhouts Vennengebied om weidevogels te beschermen
Natuurpunt is bezig met de aanleg van een vossenraster in het Turnhouts Vennengebied om de kwetsbare broedkolonies van wulpen en grutto’s te beschermen tegen predatie van vossen. Een 65 hectare groot natuurgebied wordt omheind en op een tiental plaatsen is betonfundering gegoten van telkens vijf meter waarop de toegangspoorten komen. Dat laat Natuurpunt weten nadat er op sociale media kritiek kwam op de werken die de organisatie uitvoert.
Op sociale media is heel wat beroering ontstaan nadat een betonfirma een foto postte van de werken die het in opdracht uitvoerde in het Turnhouts Vennengebied. Landbouwers vinden het onbegrijpelijk dat Natuurpunt beton mag gieten in natuurgebied en dat het gebied omheid worden. “Dit bewijst toch wel dat predatie een groot probleem is voor akker- en weidevogels, terwijl het volgens natuurorganisaties de schuld is van de landbouw dat deze vogels het vandaag moeilijk hebben”, is onder meer te horen op X en op Facebook.
VILT contacteerde Natuurpunt om te horen wat het precies van plan is in het Turnhouts Vennengebied en waarom de betonwerken in natuurgebied nodig zijn. Ook de vragen die op sociale media circuleren, werden voorgelegd aan de natuurorganisatie.
Grutto en wulp
Natuurpunt wijst erop dat het Turnhouts Vennengebied vorig jaar 25 broedparen wulpen en tussen de 50 en 60 broedparen grutto’s telde. Het gebied huist daarmee de grootste populatie grutto’s van het land. De grutto is een beschermde inheemse weidevogel en verkiest een habitat met natte en kruidenrijke graslanden. Ondanks de Europees beschermde statuten deinen de populaties van deze elegante steltlopers achteruit. Door habitatverlies, intensieve landbouw en droogtes verdwijnt de soort stilaan, zo stel de natuurorganisatie. “Ook staan de eieren en kuikens van de weidevogels op het menu van verschillende predatoren, waaronder de vos”, klinkt het.
Volgens Natuurpunt is de vossenpopulatie de laatste jaren aangegroeid en vormt het een bedreiging voor het voortbestaan van de soort. “In een ideaal scenario vormen vossen een onderdeel van de natuurlijke kringloop. Helaas is onze natuur zo versnipperd geraakt, daarom grijpt Natuurpunt in die kleine zones in om de natuur te kunnen behouden. In een uitgestrekte natuur zou het niet nodig zijn om in te grijpen maar nu clashen de soorten met elkaar”, vertelt Jef Hendrix, projectcoördinator bij Natuurpunt.
Het volledige broedgebied van de weidevogels beslaat 65 hectare en wordt omheind met een 1,2 meter hoge draad, die deels wordt ingegraven. Daarboven komt nog een elektrische draad den op een tiental plaatsen hebben we betonfundering van telkens vijf meter gegoten, waar de toegangspoorten op zullen aansluiten
Vossenrasters
Om de weidevogels te behoeden voor roverij is Natuurpunt bezig met het plaatsen van een omheining rond het broedgebied van de grutto’s. “De vogels broeden op de grond waardoor de eieren en kuikens kwetsbaar zijn voor roofdieren. Daarom zijn we bezig met het plaatsen van een afsluiting zodat meer jonge vogels hopelijk de volwassen leeftijd zullen halen zodat de populatie stabiel kan blijven”, aldus Hendrix. “Het volledige broedgebied van de weidevogels beslaat 65 hectare en wordt omheind met een 1,2 meter hoge draad, die deels wordt ingegraven. Daarboven komt nog een elektrische draad die tijdens het broedseizoen onder spanning zal staan om de vos te weren. Op een tiental plaatsen hebben we betonfundering van telkens vijf meter gegoten, waar de toegangspoorten nauw op zullen aansluiten, zodat de vos er niet onder de poort kan kruipen. De betonfundering is daarnaast noodzakelijk zodat de poort niet zou scheeftrekken”, vertelt Hendrix.
In Nederland wordt vooral gebruik gemaakt van enkel elektrische afspanningen om vossen te weren, zonder het poortensysteem met betonfundering. “Die methode is enkel geschikt wanneer vossen moeten zwemmen om het broedgebied te bereiken. Het wordt in Nederland vooral toegepast op broedeilanden. De vossen worden enkel geweerd als ze nat zijn en in aanraking komen met die elektrische schrikdraad. Hier is dat systeem niet van toepassing omdat ze vanop het land in het broedgebied kunnen wandelen”, aldus Hendrix.
Meer geelgorzen in de Westhoek dankzij landbouwers
10 februari 2023Andere predatoren
Uit een onderzoek met camera’s op de website boer-en-vogels.nl blijkt dat in de eifase de vos een belangrijke rover is. In de kuikenfase neemt het aandeel van andere vogels, waaronder buizerd en blauwe reiger sterk toe. Verder werd onderzocht wat de predatiekansen zouden zijn als je één bepaalde categorie rovers zou kunnen uitschakelen. Wanneer je de eirovende vossen uit de statistieken zou weglaten, dan nog kwam het succes van een gemiddeld gruttonest niet boven de kritische drempel, dat nodig zou zijn om de populatie op zijn minst stabiel te houden, zo stelt Natuurpunt Alleen door het elimineren van de vogelpredatie, kon de onderzoeker het theoretisch succes van een gruttonest boven de kritische drempel krijgen. “Er zijn zoveel factoren die invloed hebben op de weidevogels. En waar we kunnen ingrijpen op een manier zonder de natuur te schaden gaan we dat ook doen, maar die ene factor kunnen we niet uitschakelen. De grootte van de populatie is daarbij belangrijk en in het Turnhouts Vennengebied hebben we nog een relatief grote populatie aan grutto’s en wulpen. Daar hebben we dus nog wel de kans om die kritische drempel te halen door een aantal factoren uit te schakelen zodat de populatie niet volledig verdwijnt door de vliegende predatoren”, beargumenteert Hendrix.
Schraal broedgebied
Ook blijkt uit het onderzoek dat de toename van predatie door vossen eigenlijk alleen een probleem is in broedgebieden van slechte kwaliteit. In de publicatie staat dat het succespercentage van gruttonesten in kruidenrijke graslanden nog vergelijkbaar is met de cijfers van de jaren tachtig, toen er veel minder vossen rondliepen. “Het Turnhouts Vennengebied als broedlocatie is niet meer zo geschikt voor de weidevogels zoals het vroeger was. Het herstellen van de kruidenrijke graslanden en de natuurlijke waterhuishouding van het gebied is ook onderdeel van het project. Op die manier zal de bodem meer water vasthouden wat belangrijk is voor de weidevogels”, besluit Natuurpunt.
Bron: Eigen berichtgeving
